Vlada garantovala: Regionalnom vodovodu 10 miliona eura od Prve i Erste banke

Regionalni vodovod uzeće kredit od Prve banke i Erste banke, ukupno 10 miliona eura, uz garanciju Vlade i tim novcem će izmiriti svoje dugove koji su se nagomilali na iznos od oko 9,29 miliona eura.

To javno preduzeće, koje je u prošloj godini imalo prihod od 7,9 miliona eura, zapalo je u probleme u avgustu prošle godine kada mu je austrijska kompanija Štrabag, nakon što je na međunarodnoj arbitraži dobila spor, blokirala u avgustu žiro-račun na 12 miliona eura.

Dvije banke su u konzorcijumu ponudile po pet miliona eura.

Zbog blokada računa Regionalni vodovod je imao probleme u redovnom poslovanju, pa su mu dospjele obaveze do 24. aprila ove godine dostigle sumu od 2,51 milion eura.

Vlada je na posljednjoj sjednici prije vaskršnjih i majskih praznika razmatrala informaciju o planu da se Regionalni vodovod zaduži kod dvije domaće banke, ali javnost o tome nije obavijestila u saopštenju nakon sjednice. Dokument nije bio ni u predlogu dnevnog reda za tu sjednci, ali je dostupan na sajtu izvršne vlasti.

Blokada računa najviše je pogodila zaposlene u toj kompaniji koji nijesu primili platu od 26. jula prošle godine. Dug za zarade zaposlenih, uključujući poreze i doprinose, dostigao je cifru od 870.000 eura.

“Prema informacijama dobijenih od Regionalnog vodovoda, na dan 24. 4. 2019. godine, za 253 dana trajanja blokade Štrabag je sa računa naplatio 5,69 miliona eura, dok preostali dug iznosi 6,28 miliona (ne računajući pripadajuće kamate koje se procjenjuju na preko 500.000 eura)”, piše u Vladinoj informaciji.

Među drugim dospjelim obavezama je i dug prema Ministarstvu finansija od 775 hiljada eura koje je umjesto tog javnog preduzeća platilo ratu za kredit koji je uzet od Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD). Taj kredit od 6,4 miliona eura Regionalni vododvod je uzeo ranije uz Vladinu garanciju i da nije plaćena februarska rata prijetila je opasnost da se aktivira garancija čime bi se nanijela šteta državnom budžetu, jer bi cijeli iznos duga bio naplaćen. Kredit je uzet za izgradnju regionalnog vodovodnog sistema, a za istu potrebu je uzeto i 2,3 miliona od Erste banke.

Dalje, Regionalni vodovod je nagomilao 110.000 duga za gorivo i struju, 130.000 za održavanje regionalnog vodovodnog sistema, za konsultantske usluge 100.000 eura, koncesionu naknadu za korišćenje izvorišta Bolje sestra 60.000 eura, aprilsku ratu kredita prema Erste banci 170.000 eura...

U Vladinoj informaciji se navodi da su rukovodstvo i menadžment Regionalnog vodovoda razmatrali više opcije da izađu iz teške situacije i da je procijenilo da im za to treba 10 miliona eura.

Vodovod je još u januaru, nakon dostavljenih ponuda banaka, izbarao ponudu Prve banke od koje je planirao da uzme svih 10 miliona eura, ali je Vlada odložila proceduru izdavanja državne garancije zbog čega je istekao period validnosti ponude Prve banke i ponovo je ponovljen postupak dostavljanja zahtjeva svim bankama za dostavljanje ponude za kredt.

“Na zahtjev Regionalnog vodovoda, od 11. 4. 2019. godine, upućen komercijalnim bankama, odgovorile su Crnogorska komercijalna banka i konzorcijum Prve banke Crne Gore i Erste banke. U postupku ocjene i vrednovanja ponuđenih uslova kreditiranja, menadžment Regionalnog vodovoda je izabrao kao povoljniju ponudu konzorcijuma banaka koja je podrazumijevala nižu kamatnu stopu od 3,35 odsto uz tromjesečni EURIBOR, kao i nižu jednokratnu proviziju na obradu kredita od 0,15 odsto. Za kreditni od 10 miliona sa rokom oplate od 10 godina Prva banka i Erste banka ponudile su po pet miliona eura”, piše u Vladinoj informaciji.

Garancija definisana ovogodišnjim budžetom

Zakonom o budžetu za 2019. godinu i odlukom o zaduživanju Crne Gore za 2019. godinu definisano je izdavanje garancije za kreditni aranžman kod komercijalne banke za potrebe JP „Regionalni vodovod“ u iznosu od 11 miliona eura. Štrabag i Regionalni vodovod su 2008. potpisali ugovor o gradnji cjevovoda vrijednog 17 miliona eura.

Regionalni vodovod naredne godine jednostrano raskida ugovor, a Štrabag pokreće atbitražni postupak, a zatim i suđenje pred crnogorskim sudovima. Prošle godine Štrabag dobija konačnu presudu u svoju korist.

Prihodi u 2019. veći od planiranih

U Vladinoj informaciji se navodi da je Regionalni vodovod dostavio podatke da je tokom 2018. godine ostvaren rekordni finansijski prihod, u 44 godine postojanja, u iznosu od 7,9 miliona.

“Uz to, preduzeće je informisalo Ministarstvo finansija da finansijski pokazatelji za prva četiri mjeseca 2019. godine pokazuju veće prihode od očekivanih za ovaj period godine (oko 20% veća isporuka vode), te su ukupni očekivani rezultati povoljniji u odnosu na plan rada za 2019. godinu. Tokom 2020. i 2021. godine, kao i u narednom periodu, očekuje se povećanje prihoda od prodaje vode zbog povezivanja opštine Herceg Novi na regionalni vodovodni sistem, kao i zbog očekivanog aktiviranja postojećih i izgradnje novih distributivnih odvojaka u drugim opštinama crnogorskog primorja”, piše u dokumentu.

Vodovod očekuje povećanje prihoda od posebne naknade na investicije za izgradnju objekata na Crnogorskom primorju usljed očekivane legalizacije.

Regionalni vodovod i Prva banka “sarađivali” i 2010. godine

Regionalni vodovod i Prva banka bili su u žiži javnosti 2010. godine kada je otkriveno da je ta banka vratila Vladi 11 od ukupno od 44 miliona eura pozajmice.

Novac za prvu ratu je vraćen tako što je iz državnog Trezora uplaćen milion eura na račun Regionalnog vodovoda u Prvoj banci. Banka je taj milion odmah uplatila Trezoru na ime vraćanja kredita, odnosno prve rate.

U roku kraćem od pola sata Trezor je 11 puta uplatio po milion eura Regionalnom vodovodu u Prvoj banci, a banka je obavila 11 uplata Trezoru po milion eura, i “izmirila” prvu ratu kredita.

Vlada je na osnovu posebnog zakona tada pomoglo Prvu banku koja je zapala u ozbiljne finansijske probleme.

Prvu banku kontroliše Aco Đukanović, rođeni brad predsjednika države Mila Đukanovića. Kad je kredit odobren braća Đukanović i njihova sestra Ana Đukanović imali su akcije u Prvoj banci.

( Marija Mirjačić )