Kiril Džajkovski: Na Balkanu najviše osjećaju moj zvuk, ali sam i na Zapadu odlično prihvaćen
Makedonski muzičar, osnivač “balkan bita”, uoči gostovanja u Podgorici za “Magazin” o prošlim i aktuelnim dešavanjima, te planovima za budućnost
Poznati makedonski muzičar Kiril Džajkovski jedan je od izvođača koji će nastupiti 21. maja u Podgorici u okviru proslave Dana nezavisnosti, a društvo će mu praviti Mahmut Orhan, Danijel Čehranov i Nipplepeople. Džajkovski važi za jednog od pionira elektronskog zvuka na ex Yu prostorima, a poznat je širom svijeta po svom prepoznatljivom “balkan bitu”, mješavini zapadnih i tradicionalnih balkanskih muzičkih uticaja.
Makedonski kompozitor i producent karijeru je započeo ranih osamdesetih, kada je sa rediteljem Milčem Mančevskim(najpoznatiji po filmu “Pre kiše” iz 1994. za koji je nagrađen Zlatnim lavom na Festivalu u Veneciji i bio nominovan za Oskara za najbolje strano ostvarenje) osnovao grupu “Bastion”, jedan od prvih elektronskih sastava na jugoslovenskom prostoru sa kojim je objavio jedan album. Kasnije je bio i član kultne grupe “Leb i sol”, sa kojom je snimio dva albuma i nastupao širom Evrope, da bi se početkom 90-ih preselio u Australiju, gdje je i pronašao sebe muzički, eksperimentišući sa elektronskim zvucima i makedonskom tradicionalnom muzikom.
Njegovo prvo solo izdanje, EP “Synthetic Theatre” je toliko pozitivno primljeno da je i samog muzičara, po njegovim riječima, iznenadilo, a uslijedio je 2000. i prvi solo album “Homebound” objvljen za američku etiketu Tone Casualties. Od tad su ga proslavili i albumi “Homebound” i “Religion & Sex”, a nakon duže diskografske pauze vratio se novim singlom “Reminder” krajem prošle godine na kojem je radio sa rege kantautorom Dejvidom Lajonom, poznat i kao Lion D.
Osim pomenutog, komponovao je muziku za brojne pozorišne predstave, filmove i TV serije, a posljednjih godina crnogorsku publiku je bio više puta u prilici da raspleše na gostovanjima, što na festivalima, što u klubovima. O svemu tome poznati muzičar je pričao za “Magazin.”
Kakva su očekivanja pred nastup u Podgorici i šta može publika očekivati, u kakvoj postavi dolazite?
Dolazim u Podgoricu sa svojom standardnom ekipom instrumentalista koji su dio mog benda posljednjih godina, a tu je svakako i specijalni vokalni gost. Ovaj put sa mnom nastupa prvi put u Crnoj Gori Lion D, rege kantautor i novi član mog koncertnog benda koji će nastupati na prestojećoj turneji, a s kojim sarađujem na novom materijalu i koji je bio featuring artist na singlu “Reminder”.
U Crnoj Gori ste često posljednjih godina, uglavnom na festivalima, na Lake festu i više puta, imate li neku omiljenu lokaciju, kakav je vaš odnos sa publikom odavde?
Na svim mojim koncertima u Crnoj Gori reakcija publike je bila odlična i uvijek je zadovoljsto nastupati pred ljudima koji sa entuzijazmom i dobrom energijom prihvataju ovu kombinaciju balkanskog zvuka i moderne elektronike. Pa zato su i moja omiljena mjesta uvijek bila ona gdje se desi najbolja komunikacija sa publikom.
Poznati ste po kombinovanju elektronskog zvuka bliskog Zapadu i balkanskim elementima; šta je to što tražite i u jednima i u drugima, šta ih vezuje?
Meni je ta fuzija došla kao prirodni način da uklopim nešto sto je autohtoni zvuk i instrumentalizaciju karakterističnu za naše prostore u koncept moderne elektronske muzike koja me zanimala još od početka mog bavljenja muzikom. Nadam se da ću vremenom kao i saradnjom sa kreativnim koautorima i pjevačima uspjeti da održim ovaj interesantni spoj i dati mu svježi i aktuelni zvuk.
Jeste li zadovoljni kako je prošao singl “Reminder” sa ove vremenske distance i što dalje pripremate za ostatak godine? Da li se može očekivati u narednom periodu neki album ili manje izdanje? Šta vas inspiriše ovih dana?
“Reminder” je bio samo početak, uskoro pripremam novi singl, a mislim da će biti i dovoljno materijala za novi album krajem godine. Nadam se da će sljedeći singl izaći već idućeg mjeseca. Isto tako se nadam da će se snimiti opet fenomenalni video kao što je bio za “Reminder”.
Kako je taj balkanski dio primljen van naših prostora? I gdje lakše zapalite publiku, kod nas ili vani?
Imao sam prilike da nastupam na svim većim festivalima u Evropi i mogu slobodno reći da je ovo što radim bilo prihvaćeno sa istim žarom i entuzijazmom kao i kod nas. Naravno, publika na Balkanu više poznaje moj rad i osjeća ovaj zvuk kao dio svoje kulturne matrice, ali moram priznati da je barem, prema mom iskustvu, zapadna publika uvijek pokazivala veliki interes za ovo što radim.
Kako Vam sa ove vremenske distance djeluju prvi koraci sa “Bastionom” i mislite li da je ta grupa dobila u istoriji svoje mjesto koje zaslužuje kao pionirska?
Prošle godine je engleska diskografska kuca ACC iz Londona, na svoju inicijativu, reizdala na vinilu jedini istoimeni album grupe “Bastion”. Interesantna je činjenica da je bilo još četiri-pet diskografskih kuća iz Engleske, Njemačke, Australije, Poljske zainteresovanih za reizdanje ovog albuma, pa je to bilo zaista jedno lijepo priznanje da je taj album preživio test vremena i nakon više od tri decenije dobio internacionalnu publiku.
Radite često i muziku za predstave i serije, da li ima nešto novo na tom polju, radite li na nečemu ili je planu?
Trenutno radim muziku za novi, odlični film poznatog makedonskog režisera Milča Mančevskog koji se zove “Vrba” i koji bi trebalo da bude premijerno prikazan ove jeseni. U pregovorima sam i za druge filmske i pozorišne projekte, ali ne mogu još otkriti detalje.
Koliko pratite muzičku scenu sa prostora ex Yu, ima li neko da Vam je zanimljiv? Sve više umjetnika ističe kako to postaje opet jedan kulturan prostor i kako je jačanje regionalnih saradnji neminovnost, jeste li saglasni sa tim?
Naravno da se slažem i očekujte od mene jednu ekstra saradnju sa jednim poznatim balkanskim bendom!
( Stefan Strugar )