Pomorski saobraćaj lani zaradio 2,1 milion eura

Preduzeće „Pomorski saobraćaj“, koje ima monopol na obavljanje trajektnog prevoza na jedinoj liniji u državi preko tjesnaca Verige u Boki Kotorskoj, imala je još jednu uspješnu poslovnu godinu jer je 2018. završila sa ostvarenih 2,1 milion eura dobiti prije oporezivanja. Nakon obračuna poreza na dobit od devet odsto, firma je ostvarila neto-zaradu od 1,9 miliona eura.

To pokazuju finansijski iskazi preduzeća u vlasništvu biznismena, braće Dušana i Dejana Bana i njihovog partnera Željka Mihailovića, objavljeni na sajtu Poreske uprave (PU). „Pomorski sabraćaj“ je lani prihodovao 5,85 miliona eura, što je za oko 320 hiljada eura više nego 2017. Od toga su prihodi od prodaje usluga (karti za prevoz vozila trajektom) iznosili 5,79 miliona eura, što je za oko 340 hiljada eura bolji rezultat nego godinu dana ranije. Budući da cijena trajektnih karti lani nisu povećane, ovo pokazuje da je porastao fizički obim prometa, odnosno ukupan broj vozila koja su koristila brodski prevoz na jedinoj trajektnoj liniji u državi.

Cijena prevoza na liniji koja je kraća od jedne nautičke milje, iznosi od jedan euro za bicikl, do 25 eura za specijalna i vangabaritna vozila, dok karta za mali putnički automobil u jednom pravcu košta 4,5 eura.

Poslovni rashodi „Pomorskog saobraćaja“ prošle su godine su bili 3,7 miliona i za oko pola miliona bili su veći nego godinu ranije, prvenstveno zbog oko 200 hiljada eura većih „troškova amortizacije i rezervisanja“.

Za nepunih 200 hiljada eura lani su braći Ban i Mihajloviću bili veći i troškovi materijala u kojima je najveća stavka gorivo, dok su „troškovi zarada, naknada zarada i ostali lični troškovi“ iznosili 1,4 miliona i bili su čak i manji nego godinu ranije. To potvrđuje priče zaposlenih u „Pomorskom saobraćaju“, posebno članova posada trajekata, da im poslodavac već godinama ne želi povećati relativno niske plate, zbog čega u posljednje vrijeme sve veći broj mornara, mašinaca i oficira palube napušta tu kompaniju i prelazi da radi kod drugih poslodavaca – prvenstveno malih turističlkih brodara u Boki koji im nude bolje plate. Firma je lani imala prosječno 91 zaposlenog, ali je poslovna godina završio sa 79 zaposlenih, osmoro manje nego godinu dana ranije.

Prema podacima dostavljenim PU „Pomorski saobraćaj“ je lani svojim akcionarima – braći Ban i Mihajloviću, preko kompanija koje oni kontrolišu, isplatio ukupno 1,06 miliona dividende. „Pomorski saobraćaj“ je već 14 i po godina u većinskom vlasništvu braće Ban koji su bliski sa liderom DPS-a Milom Đukanovićem. Oni su 2004. tada državnu firmu koja je bila u većinskom vlasništvu Fonda PIO i svojom zaradom dopunjavala hronično deficitarni crnogorski penzioni fond, po odluci Savjeta za privatizaciju, dobili bez javnog tendera, kupovinom državnih akcija na berzi. Za to je firma Prohouse u kojoj su braća Ban sarađivala sa Željkom Mihailovićem, državi platila 1,2 miliona eura, od čega samo 680 hiljada eura u kešu, a ostatak obveznicama stare devizne štednje koje je prethodno kupila po diskontovanim cijenama. Na čelu Fonda PIO koji je u ljeto 2004. odlučio da naprasno proda „zlatnu koku“ – „Pomorski sabraćaj“ bio je visoki funkcioner DPS-a, aktuelni guverner CBCG, Radoje Žugić.

Država prodala uspješno preduzeće

Javnosti nikad nije objašnjeno zašto je država čiji je predsjednik Vlade u vrijeme prodaje državne firme bio lider DPS-a Milo Đukanović, naglo odlučila da privatizuje jednu od ekonomskih najuspješnijih kompanija u državi koja joj je tada donosila oko pola miliona eura čistog profita godišnje. Nikad nije objašnjeno ni zašto manjinski akcionari „Pomorskog saobraćaja“ u tada većinskom vlasništvu Fonda PIO, nisu bilo obaviješteni da će država na berzu iznijeti svoje akcije, iako su manjinski akcionari bili spremni da ih plate do dva miliona eura – znatno više nego što su to učinili braća Ban i „Prohouse“ kao konačni kupci.

Biznismen sa Inerpolove potrjernice Duško Knežević prije par mjeseci objavio je da su Dušan Ban i Željko Mihajlović svojevremeno preko njega, svojim keš-kolateralom od milion i po eura, garantovali kod londonske Pireus banke da se lideru DPS Milu Đukanoviću obezbijedi kredit od te banke u istom iznosu. Kroz tu transakciju dotadašnji samo političar Đukanović je zvanično postao i biznismen-milioner.

( Siniša Luković )