Ko riskira, profitira
Kako su Toronto Reptorsi raskrstili sa osrednjošću i postali NBA šampioni
Toronto nije destinacija u koju hrle zvijezde NBA lige. Toronto je čak i jedini grad van SAD koji ima NBA tim, jer se Vankuver davno predao, a Memfis preuzeo franšizu.
Toronto je ekipa koju su u zenitu napuštale najveće zvijezde kao što su Vins Karter, Kris Boš, Dejmon Stoudamajer i Trejsi Mekgrejdi, a u koju su dugo nakon zenita dolazili Hakim Olajdžuvon, Čarls Oukli, Antonio Dejvis, Džermejn O’Nil, Alonzo Morning i Šon Merion.
Da se bez svakoga može, da je franšiza iznad svih i da nema zadovoljavanja osrednjošću je ono što je počelo da se primjenjuje kada je stigao Masai Udžiri, godinama opisivan kao najbolji menadžer u NBA. Prvi korak je ipak bio neposredno prije njegovog dolaska…
2012-13.
Torontu je očajnički bio potreban startni plejmejker na ulazu u sezonu 2012-13. Tadašnji superstar Deron Vilijams je izabrao Nju Džersi, Kanađanin Stiv Neš Los Anđeles Lejkerse, Čonsi Bilaps isti grad ali ekipu Klipersa, Džejson Kid je odlučio da karijeru završi u Njujorku, a Goran Dragić se uputio u sunčani Finiks.
Torontov izbor je bio Kajl Lauri, koji je prve tri sezone proveo u Memfisu, a potom četiri u Hjustonu kao epizodni igrač, pa su ga Rokitsi dali Reptorsima u zamjenu za pika prve runde i Gerija Forbsa.
Nisu ni slutili da će dobiti igrača koji će biti pet godina uzastopno ol-star, član najboljeg trećeg tima lige, a ka svemu tome ga je upravo usmjerio Udžiri.
Nije ni čudo, jer je u jednom trenutku bio rezerva Hozeu Kalderonu. Glavne uzdanice su bili Demar Derozan i Jonas Valančijunas, trener je bio Dvejn Kejsi.
2013-14.
Udžiri je stigao u maju 2013. i bio je uvjeren da Lauri može da bude zvijezda, iako je u prvoj sezoni sa timom imao slabije brojke nego u limitiranoj ulozi u Hjustonu.
Torontov menadžer je prepoznao da je Laurijev problem više u glavi zbog sukoba sa trenerima i govora tijela i postavio mu pitanje: Da li želiš da budeš igrač od milion dolara ili od 10 miliona i više? Lauri je tokom odmora radio sa Čonsijem Bilapsom i prvi put u karijeri stigao potpuno spreman u trening kamp.
Udžiri je u međuvremenu “čistio” ekipu. Poslao je Andreu Barnjanija, nekada prvog pika, i krajnje limitiranog NBA centra u Njujork u zamjenu za veterane Markusa Kembija, Stiva Novaka, Kventina Ričardsona i pika prve runde 2016. godine. Potom je “otpravio” i najveću zvijezdu tima - Rudija Geja, koji bi 90-ih bio superstar, ali u drugačijoj NBA danas sa naprednim analizama, se vidi da pravi više štete nego koristi.
Sakramento Kingsi su dali Čaka Hejsa, Patrika Patersona, Džona Salmonsa i Grejvisa Vaskeza, a dobili Geja, Kvinsi Ejsija i Erona Greja. Toronto je te godine oborio rekord u broju pobjeda sa 48 tokom regularnog dijela sezone, ali je ispao u prvoj rundi od Nju Džersi Netsa.
2014-15.
Na draftu je kao 20. pik izabran Brazilac Bruno Kaboljo, koji nije uspio da postane učinkovit NBA igrač. Lauri, Derozan i Valančijunas su, uz pomoć Lua Vilijamsa, dodatno sazreli i Reptorsi su za jednu pobjedu uspjeli da nadmaše prethodni rekord, ali su opet eliminisani u prvoj rundi i to bez ijedne pobjede protiv Vašingtona.
2015-16.
Naredne godine stižu, ispostaviće se, dva vrlo bitna igrača - Delon Rajt kao 20. pik prve runde i Norman Pauel koga su uzeli od Milvokija u zamjenu za Grejvisa Vaskeza, plus su Baksi poslali pika prve runde za 2017. godinu. Kao slobodni igrači su stigli Demar Kerol, Bizmak Bijombo, Kori Džozef i Luis Skola.
To je timu dalo dubinu i prostor za dalji napredak glavnih igrača. Sve je rezultiralo sezonom od 56 pobjeda, što je bio ubjedljivi rekord franšize, a konačno je ostvaren i plej-of uspjeh.
U prvoj rundi je eliminisana Indijana, što je bila prva Torontova pobjeda u plej-of seriji poslije 15 godina, a u drugoj rundi su bili bolji i od Majamija. Međutim, Lebron Džejms i Klivlend su sa 4:2 trijumfovali u finalu Istoka i kasnije postali šampioni.
2016-17.
Strpljivi Udžiri je tražio načine da naredne sezone ekipa dalje napreduje. Draftovani su Austrijanac Džejkob Peltl i Kamerunac Paskal Sijakam.
Iz današnje perspektive, čini se da je bilo boljih rješenja na devetoj poziciji gdje je izabran Peltl, kao što su Domantas Sabonis, Karis Levert, ali je mladi Austrijanac svakako otišao iz franšize u trejdu koji će učiniti titulu mogućom.
Nakon drafta, ekipa je igrala dobro, išla ka novoj sezoni od više od 50 pobjeda, ali je u februaru doveden Serž Ibaka u zamjenu za Terensa Rosa i pika prve runde. Potpisan je i igrač za kog je procijenjeno da nije bio među 60 najboljih igrača na draftu - Fred van Vlit. U prvoj rundi su bili bolji od Milvokija, a u drugoj je opet nedostižan bio Klivlend i to sa ubjedljivih 4:0.
2017-18.
Toronto koristi pika kog je dobio od Milvokija i draftuje O-Dži Anunobija, vrlo talentovanog krilnog igrača koji je na draftu bio dostupan na nižoj poziciji zbog povrede. Kejsi ga je promovisao u startera i Toronto je briljirao u regularnom dijelu sezone, opet oborio timski rekord u broju pobjeda sa 59, pa je samo Hjuston bio bolji u čitavoj ligi.
Međutim, u plej-ofu je bilo jasno da ekipa ima limit. Vašington je savladan u prvoj rundi, ali je Klivlend bio neumoljiv u drugoj i Toronto je opet ispao bez ijedne pobjede u seriji. Skoro 50 godina se nije desilo da bez pobjede ispadne ekipa koja je imala prvo mjesto uoči plej-ofa. Tada Udžiri donosi hrabru odluku i otpušta Dvejna Kejsija sa mjesta trenera, neposredno nakon što je dobio nagradu za trenera godine! Na to mjesto je promovisan njegov asistent Nik Nurs...
Šampionska godina
Naredni šokantan potez je stigao već sredinom jula. Derozan, najbolji drug Kajla Laurija, neko ko je odbio poziv Lejkersa da bi ostao u Torontu i tako postao dodatno miljenik navijača je “žrtvovan” i zamijenjen zajedno sa Peltlom i pikom prve runde za Kavaja Lenarda i Denija Grina.
Lenard je prethodne sezone odigrao svega nekoliko utakmica zbog povrede butine i razlaza sa San Antonijom, a Grin je već uveliko bio na silaznoj putanji.
Situaciju je komplikovala i činjenica da Lenardu ističe ugovor, a da se uveliko spekulisalo da je zainteresovan da karijeru nastavi u Los Anđelesu.
Udžiri je odlučio da se kocka. Lenard je odlično počeo sezonu, a onda je Nigerijac shvatio da je vrijeme da ide do kraja. Dao je Valančijunasa, Delona Rajta i Si-Džej Majlsa za Marka Gasola i potpisao Džeremija Lina.
Novi trener je odmarao Lenarda na čak 20 utakmica, ali je Toronto opet završio sezonu kao drugi po broju pobjeda u regularnom dijelu sezone sa 58 i u prvoj rundi ih je čekao Orlando. Ostalo je istorija - povratak poslije “brejka” ekipe našeg Nikole Vučevića, pogodak Lenarda u zadnjoj sekundi protiv Filadelfije, još jedan “kambek” protiv Milvokija nakon 0:2 u seriji i onda surova završnica protiv Golden Stejta sa sve tri pobjede na gostujućem terenu. Budućnost nije izvjesna, ali samo se titule pamte. Mada, kada imate Udžirija, znate da nije ništa prepušteno slučaju.
( Srdan Kosović )