NATO širi područje ratovanja na svemir

NATO planira da ove godine proglasi svemir za područje ratovanja, a jedan od razloga je da se američkom predsjedniku pokaže da je Alijansa važna i da se prilagođava novim prijetnjama nakon što je Donald Tramp krenuo u formiranje svemirskih snaga SAD.

Takvom odlukom, koja bi trebalo da bude donesena na samitu svjetskih lidera od 3. do 4. decembra u Londonu, na kojem će učestovovati i Trump, bilo bi formalno prihvaćeno da se bitke ne moraju voditi samo na kopnu, moru, u vazduhu i na kompjuterskim mržama, već i u svemiru, prenio je Rojters, pozivajući se na četvoricu visokih diplomata.

"Postoji saglasnost o tome da bi svemir trebalo proglasiti prostorom za ratovanje, a samit u Londonu je najbolje mjesto da se to ozvaniči“, rekao je visoki diplomat NATO-a uključen u raspravu, mada je upozorio da se o tehničkim pitanjima još razgovara.

Diplomate iz NATO-a je poriču da bi Alijansa ratovala u svemiru, ali kažu da bi njegovo proglašenje za oblast ratovanja pokrenulo raspravu o tome da li bi NATO trebalo da eventualno koristi svemirsko oružje koje može da obori neprijateljske rakete i vazdušnu odbranu ili da uništava satelite, piše britanska agencija.

Odluka o proglašenju svemira za novo područje odbrane mogla bi pomoći da se Tramp ubijedi da NATO može biti koristan saveznik u suzbijanju uspona Kine kao suparničke vojne sile, kazale su diplomate.

Članice NATO-a posjeduju 65 odsto satelita u svemiru, ali Kina predviđa velike konstelacije komercijalnih satelita koji mogu ponuditi usluge od brzog interneta u avionima do praćenja raketa i naoružanih snaga na kopnu.

Kina razvija oružje koja će se moći koristiti u orbiti i postala je prva država čija je sonda sletjela na tamnu stranu Mjeseca prošle godine. Rusija je takođe svemirska sila i jedna od rijetkih zemalja koja može lansirati satelite u orbitu.

"Može se ratovati isključivo u svemiru, ali onaj ko kontroliše svemir, kontroliše i ono što se događa na kopnu, moru i u vazduhu“, rekao je bivši zvaničnik NATO-a Džejmi Šej, sada analitičar briselske organizacije Prijatelji Evrope.

"Ako ne kontrolišete svemir, ne kontrolišete ni druge oblasti“.

Očekuje se da ministri odbrane NATO-a postignu dogovor oko šire svemirske politike na redovnom sastanku u Briselu sljedeće nedjelje, iako još neće biti odluke o proglašenju svemira za operativni domen odbrane.

Drugi diplomata je rekao da će ta odluka, koja će imati snažne posljedice, vjerovatno biti „poklon Trampu“.

Tramp, koji je iskoristio posljednji sastanak NATO-a u julu prošle godine da prekori evropske saveznike zbog nedovoljnog izdvajanja za obranu i optuži Njemačku da je zarobljenik ruske energije, potpisao je u februaru plan za početak osnivanja američkih svemirskih snaga.

Iako do okupljanja u Londonu ima još oko pola godine, evropski saveznici već razmišljaju hoće li Tramp ponovo dovesti u pitanje vrijednost Alijanse, čiji je on de fakto šef, navodi Rojters.

Agencija ističe da će najosjetljivije od svega biti odlučivanje da li napad na saveznički satelit predstavlja napad na Alijansu i da li će biti aktiviran član 5 o kolektivnoj odbrani.

Slično odluci iz 2016. da sajber operacije postanu novi domen ratovanja, odluka NATO bi prvobitno značila povećano vojno planiranje, reviziju slabosti tog saveza i ispitivanja kako bolje zaštititi komercijalne satelite koje koristi vojska.

( Angelina Šofranac )