Megakruzeri da uplovljavaju u Boku sa dva pilota

Unija pomoraca Crne Gore uputila je Ministarstvu saobraćaja i pomorstva (MSP) više primjedbi i sugestija u vezi s pripremama novog Zakona o sigurnosti pomorske plovidbe, koji se trenutno izrađuje u resoru ministra Osmana Nurkovića (Bošnjačka stranka).

Iz Unije su zakonopiscima sugerisali da propišu obavezu da svi brodovi duži od 300 i širi od 40 metara koji uplovljavaju u Boku Kotorsku, moraju imati dva, umjesto jednog pilota.

“Sa aspekta sigurnosti, a zbog veoma ograničenog prostora manevrisanja, te velikog broja plovila u malom akvatorijumu Boke Kotorske, veliki brodovi bi morali imati pomoć dva pilota. Preglednost na njima je ograničena, dva pilota bi mnogo lakše i sigurnije obavila kompleksan posao pilotaže”, stoji u obrazloženju upućenom MSP-u.

U Boku tokom većeg dijela godine redovno uplovljavaju megakruzeri, od kojih su neki i duži od 300 metara, pa je sigurno vođenje brodova tolikih gabarita kroz navigacijski izazovno i teško područje i ograničen prostor zalivskog akvatorijuma, vrlo naporno za posadu i pilote. Iz Unije su sugerisali MSP-u i da zakonom propiše obavezu upotreba tegljača, odnosno potiskivača, za veće brodove prilikom izvođenja manevra priveza i odveza.

“Neophodan broj tegljača/pootiskivača bi bilo potrebno vezati za tonažu broda. Takođe, obavezati operatera luke koja prihvata ove brodove, da mora imati organizovanu službu tegljenja, dostupnu 24 časa na dan, sedam dana u sedmici”.

Objašnjavaju da je uplovljenje i isplovljenje broda iz luke složen posao, veoma zavisan od meteoroloških uslova, kao i od tehničke ispravnosti brodskih uređaja i pogonskog sklopa.

“Posljedice eventualnog udara broda u obalu, nasukanja i slično, mogu biti katastrofalne, osobito u Boki. Da bi se izbjegla mogućnost loše procjene i ljudske greške, omogućilo sigurno izvođenje manevra čak i u slučaju iznenadnog otkaza brodskog pogona, ili drugih ključnih uređaja, te u slučaju pogoršanih meteoroloških uslova, obavezna upotreba tegljača/potiskivača mora biti zakonom propisana i takva služba u lukama adekvatno organizovana”.

Ističu da je to uobičajena praksa u svim dobro organizovanim i sigurnim lukama u svijetu.

“Napominjemo da je do sada, u akvatorijumu Boke, već bilo nekoliko srećom izbjegnutih incidenata, koji su mogli imati katastrofalne posljedice. Takođe, bilo je i incidenata koji su dovodili do oštećenja broda. Sigurnost luke i brodova u njoj, te smanjenje opasnosti po životnu okolinu moraju biti obezbijeđeni na daleko višem nivou od trenutnog. Postojeće stanje, osobito u luci Kotor, je nedopustivo i daleko od sigurnog”.

Sugerisali su zakonopiscu i da iz opšte zabrane kretanja plovila u akvatorijumu Boke brzinom većom od 10 čvorova, izuzme određene kategorije manjih, brzih plovila, dužine od 2,5 do 7 metara i da im se “u pojedinim, tačno određenim djelovima akvatorijuma Boke, dozvoli i veća brzina plovidbe od trenutno propisane”.

“U Boki postoji veliki broj registrovanih brzih čamaca, a takođe i tokom ljetnje sezone značajan broj onih koji dođu sa strane. Ova plovila nijesu deplasmanskog tipa i namijenjena su većim brzinama. Vjerujemo da postoji mogućnost da se u pojedinim djelovima zaliva, ali samo na tačno određenim djelovima akvatorijuma i udaljenosti od obale, omogući i brža plovidba od 10 čvorova (20 čvorova, na primjer). Svakako, predviđena brzina u tjesnacima Kumbor i Verige bi i dalje bila ograničena na 6 čvorova”.

Pratite međunarodna dostignuća i razvoj tehnologije

Unija je MSP-u uputila i niz sugestija u vezi s potrebnim ovlašćenjima pomoraca saglasno nivou odgovornosti konkretnih poslova na brodu koje oni obavljaju u skladu sa međunarodnom STCW konvencijom, automatskom priznavanju u Crnoj Gori ovlašćenja koje su pomorcima izdale države EU, kao i strožem postupanju države prema centrima za obuku pomoraca koji se bave nedozvoljenim radnjama.

“Smatramo da je potrebno član 113 Zakona izmijeniti, na način da se doda tačka 3, koja bi trebalo da predvidi da će se odobrenje za obuku pomoraca oduzeti ukoliko se dokažu protivpravne radnje od strane Centra za obuku, poput: lažiranja dokumentacije o izvršenoj obuci te provjeri znanja, vršenja obuke na način koji nije u skladu sa relevantnim domaćim i međunarodnim propisima, neispunjavanja minimalnih zakonom propisanih uslova, te konflikta interesa”.

Traže i da se zakonom propiše da MSP daje saglasnost na nastavne planove i programe po kojima se obrazuju pomorci u Crnoj Gori, određene kategorije breveta pomorcima koji su završili adekvatnu školu izdaju po automatizmu i bez polaganja posebnog ispita pred Komisijom MSP, te da se ne propisuje obaveza držanja stalne straže u mašinskom kompleksu broda koji boravi na sidrištu, ukoliko taj brod ima UMS sertifikat (Unmanned Machinery Space).

“Većina modernih brodova posjeduje ovaj sertifikat, te je na njima moguće nadzor mašinskog prostora i upravljanje postrojenjima vršiti bez potrebe stalnog fizičkog prisustva ljudi u mašinskom prostoru”.

( Siniša Luković )