Polovina predmeta u stručnim školama su društvene nauke

Direktor Centra za stručno obrazovanje Duško Rajković tvrdi da je potpuno netačno da se istorija i geografija ukidaju u srednjim stručnim školama i poručuje da je u prvom razredu četvorogodišnjih stručnih škola najmanje polovina predmeta iz korpusa opšteobrazovnih.

“Vijesti” su prije dva dana objavile, na osnovu dokumenata iz više srednjih stručnih škola, da su pojedine ustanove istoriju i geografiju, ali i drugi strani jezik, ekologiju, sociologiju... stavile u izborni modul, odnosno kao izborne predmete.

To su potvrdili i iz Sindikata prosvjete i pozvali strukovna udruženja da se više angažuju kako bi se zaštitili opšteobrazovni predmeti u srednjim stručnim školama.

Rajković precizira da pet osnovnih opšteobrazovnih predmeta ostaju “bukvalno u svim programima, i to su: crnogorski, matematika, strani jezik, informatika, fizičko”. “Pored ovih pet, svi programi imaju kao obavezan još jedan od predmeta društvene grupe. Ostali opšteobrazovni predmeti, prirodne i društvene grupe, raspoređuju se u skladu sa time šta je osnovna oblast smjera. Dakle, notorno je netačno da su istorija i geografija ‘ukinute u školama’. Da budemo potpuno precizni, od 16 novih programa četvrtog stepena koji su u primjeni u školama, u čak 12 su istorija ili geografija obavezni predmet. Sociologija je obavezna u svih 16 programa”, kazao je “Vijestima” Rajković.

Kada je riječ o osam novih četvorogodišnjih programa, kaže Rajković, za koje je planirana primjena od septembra, slična je situacija.

“Uzmimo opet za primjer sociologiju, koja će biti obavezna u šest programa, a ostala dva će imati kao obaveznu filozofiju. Isto važi i za biologiju, odnosno ekologiju koje su obavezne u šest programa od osam novih, koji će biti u primjeni od naredne školske godine. Potpuno isto važi i za fiziku”, poručio je Rajković.

Smatra da je “povod plasiranja ove teme bojazan određenih nastavnika da će ostati bez norme”.

“Uvjeravamo i njih da nema nikakvog razloga za strah, baš kao što nije bilo ni 2017. godine. Dakle, apsolutno nije tačna informacija koju ste naveli da ‘veliki broj profesora opšteobrazovnih predmeta neće imati normu časova’”, poručio je Rajković.

Dodao je da je metodologija za izradu obrazovnih programa u stručnim školama urađena sa ekspertima Evropske komisije, a sami programi urađeni su sa nastavnicima stručnih škola, privredom i fakultetima. Podsjetio je i da je Evropska komisija ponovo pohvalila segment obrazovanja.

Međutim, iz učionice stižu drugačije informacije - fond istorije i geografije je značajno smanjen od 2004.

Nastavnik istorije i geografije Zvezdana Lakić navodi da se do reforme, izvršene u periodu od 2004. do 2010, na trećem nivou kvalifikacija istorija izučavala tri časa nedeljno, a geografija dva, dok je na četvrtom nivou kvalifikacija istorija proučavana sa dva časa nedeljno u dva prva razreda, a geografija dva časa nedeljno, u prvom ili drugom razredu. “Reformom koja je izvršena u periodu od 2004. do 2010. istorija i geografija su zadržale status obaveznih predmeta, uz prilično smanjenje nedeljnog broja časova (na trećem nivou kvalifikacija istorija i geografija su proučavane sa jednim časom nedeljno, a na četvrtom nivou kvalifikacija dva časa, nedeljno u prvom ili drugom razredu). Uvođenjem modularnih obrazovnih programa istorija i geografija se na trećem nivou kvalifikacija uglavnom ukidaju, dok se na četvrtom nivou kvalifikacija najvećem dijelu obrazovnih programa svode na rang izbornog predmeta i to uz mogućnost izbora jednog ili drugog predmeta, tako da u svakom slučaju učenici ostaju uskraćeni za znanje jednog od njih”, tvrdi Lakić.

Poručuje da upravo zbog svega toga, kao nastavnik koji radi u srednjoj stručnoj školi, postalja pitanje kakvo će biti opšte obrazovanje budućih generacija, a posebno budućih intelektualaca od kojih značajan procenat završava stručne škole.

“Institucije koje se bave pisanjem obrazovnih programa, treba da shvate da je vrlo bitno na pravi način razviti nacionalnu svijest građana, a ista se razvija u doba školovanja. Ne znam kako će se to ostvariti ukidanjem opšteobrazovnih predmeta, pa ovom prilikom apelujem na Ministarstvo prosvjete da ukaže relevantnim institucijama (CSO i ZZŠ) da se odgovornije ponašaju prema ovoj problematici...”, poručila je ona, dodajući da je problem i nedostatak normi i tehnološkoh viškova.

Da se zainteresuje i Filozofski fakultet

Lakićeva navodi da “za ovu problematiku veće interesovanje bi trebalo da pokaže i Filozofski fakultet, koji školuje kadrove za opšteobrazovne predmete”.

“I Sindikat prosvjete, kako bi se zadovoljio društveni interes i interes nastavnika ovih predmeta u Crnoj Gori. Isto tako i direktori stručnih škola treba da prave pravilan izbor nastavnika, koji se delegiraju za izradu modularizovanih obrazovnih programa, a koji će pokazati veći senzibilitet prema opšteobrazovnim predmetima”, kazala je ona.

Vuković: Potrebna analiza programa i rada Sindikata prosvjete

Predsjednik Prosvjete zajednice Crne Gore (PZCG) Krsto Vuković pozvao je juče na “analizu učinka Sindikata prosvjete”. On je to saopštio reagujući na tvrdnje predsjednika Sindikata Zvonka Pavićevića da se strukovna udruženja ne uključuju u aktivnosti protiv ukidanja opštedruštvenih predmeta.

“Te obrazovne politike Ministarstva prosvjete, koju Pavićević naslovljava ‘nenormalnom’”, saopštio je Vuković.

Navodi da je “u protekle dvije decenije servilan odnos vodećih sindikalaca obezbijedio prosvjetnoj populaciji ukidanje naknade za prevoz, regres, zimnicu, topli obrok, zamrzavanje plate ispod državnog prosjeka, umnožavanje nasilja nad nastavnicima, nemušto reagovanje povodom učestalih otkaza nastavnicima, izostanak reagovanja povodom mobinga, potpisivanje kolektivnih ugovora bez opcije štrajka...

“I najvažnije – totalnu anesteziju članstva (oko 8.000 članova) koje je pretvoreno isključivo u davaoce članarine, bez ikakve snage i inicijativa naročito u procesu brutalnog političkog zapošljavanja, kojem je, sistemski upravo kumovao Sindikat kao glavni socijalni partner. Pritom, rukovodeća sindikalna elita se obezbijedila u svakom pogledu. Stambeno naročito”, tvrdi Vuković.

Što se tiče strukovnih udruženja i njihove uloge, ističe da je u protekle dvije godine PZCG bila prisutna u svim medijima, izražavala stavove, davala analize reforme, organizovala okrugle stolove, tražila od resornih institucija da uzmu u obzir činjenice koje je organizacija navodila.

“Istovremeno, argumentovano tražili od premijera da smijeni ministra (Damira) Šehovića, podnosili prijave za korupciju, štitili pravno i logistički brojne mobingovane nastavnike, svjedočili u sudskim procesima, pružali svaku moguću podršku kolegama. Za sve to vrijeme, Sindikat prosvjete je imao fokus na sportskim igrama u Srbiji, na obroncima planine Tare”, navodi Vuković.

Što se tiče najavljene redukcije opšteobrazovnih predmeta, PZCG smatra da je u pitanju brutalan nastavak urušavanja obrazovnog sistema Crne Gore.

“Zašto ukidaju sociologiju, istoriju, filozofiju, logiku? Pa, jednostavno zato što ove oblasti ljudskog znanja i duha sa sobom nose određenu kritičku svijest! Mogućnost distance, potencijal za subverzivnost, vještine kritičkog čitanja, interpretacije i dubinskog razumijevanja društva. Držati ljude u mraku u pogledu saznanja iz istorije, filozofije i sociologije, znači njegovati podanike, poltrone i depersonalizovane individue, a ne slobodoumne građane. Takvoj individui, društveno nepismenoj, možete sasvim lako prodati populističku banalnost. Tu strategiju sasvim agresivno danas propagira među rijetkim liderima u svijetu, brazilski predsednik, inače ultra desničar Žair Bolsonaro. On je prije mjesec dana najavio ukidanje studija filozofije i sociologije. Taj scenario slijedi i kod nas. Ako istorija, geografija, sociologija i filozofija nestaju iz srednješkolskog obrazovanja, Filozofski fakultet u Nikšiću biće ugašen”, zaključio je on.

( Tina Popović )