Što prije odlučite o spornoj dodjeli stanova i kredita

Mada je na adresu Ustavnog suda prije više mjeseci stiglo nekoliko inicijativa, sudije još nisu odlučivale o ustavnosti više članova Zakona o održavanju stambenih zgrada, koji se odnose na sporne dodjele stanova i stambenih kredita pod povoljnim uslovima.

“Predmet je dodijeljen u rad sudiji izvjestiocu i savjetniku i u toku je prethodni postupak u kojem se ispituju procesne pretpostavke i pribavljaju odgovori odnosno mišljenja od donosioca osporenog akta”, navodi se u odgovoru Ustavnog suda.

Zbog toga je petoro poslanika Demokrata u petak od predsjednika suda Dragoljuba Draškovića zatražilo donošenje Odluke o prioritetnom razmatranju te inicijative.

Vlada je 10. avgusta objavila spisak funkcionera koji su stambeno pitanje riješili uz povlašćene uslove u prethodne dvije godine, a među njima su i pojedine sudije Ustavnog suda.

Poslovnikom je propisano da ukoliko učesnik u postupku podnese predlog za prioritetno razmatranje predmeta, Ustavni sud odlučuje o tome kada to predloži sudija izvjestilac. U molbi poslanika, u koji su “Vijesti” imale uvid, stoji da je osporenim članovima 28, 29 i 30 Zakona normiran “zakonski osnov za donošenje Vladinih odluka kojima je, na diskriminatorski način u odnosu na ostale građane, a na ogromnu štetu državne imovine, javnim funkcionerima omogućen, demokratskim društvima neshvatljiv privilegovani položaj u pogledu rješavanja stambenih pitanja”.

U molbi koju potpisuju poslanici Zdenka Popović, Momo Koprivica, Danilo Šaranović, Valentina Minić i Dženan Kolić dodaje se da je takav višegodišnji način rješavanja stambenih pitanja velikog broja javnih funkcionera izazvao ogorčenje javnosti.

U junu su Ustavnom sudu predate dvije inicijative za ocjenu ustavnosti tih članova. Prvu je, početkom mjeseca, uputio Institut Alternativa, a drugu, krajem mjeseca, uputile su Demokrate.

Inicijativu su mjesec dana ranije Ustavnom sudu podnijeli i iz Demokratskog fronta.

U njima se navodi da Vlada preko Komisije za stambena pitanja u skladu sa podzakonskim aktima usvojenim u skladu sa osporenim odredbama Zakona o održavanju stambenih zgrada omogućava značajno povoljnije uslove za rješavanje stambenog pitanja za državne funkcionere ili službenike u odnosu na ostale građane.

U inicijativama se ističe da ovakvo postupanje nije u skladu sa Ustavom Crne Gore.

Odredbom člana 8 stav 1 Ustava zabranjena je svaka neposredna ili posredna diskriminacija po bilo kom osnovu. Određenje diskriminacije, kao i diskriminatorske osnove u crnogorskom pravu sadržane su u Zakonu o zabrani diskriminacije i obuhvataju sve diskriminatorske osnove navedene u članu 14 Evropske konvencije i članu 1 Protokola broj 12 uz Evropsku konvenciju, kao i druge posebne oblike diskriminacije.

“Dok nije sporno da država može da omogući privremeno uslove (plaćanje cijene zakupa stana, omogućavanjem stanovanja u stanu u vlasništvu države) za stanovanje pojedinim licima za vrijeme obavljanja poslova (npr. pripadnik Vojske Crne Gore ili službenik policije na radu van mjesta prebivališta), neustavno i nezakonito je trajno raspolaganje državnom imovinom u ove svrhe, a nezakonito je i omogućavanje kredita za rješavanje stambenih potreba jer se poslovima kreditiranja u skladu sa Zakonom o bankama bave poslovne banke koje na tržištui ovih usluga obebzjeđuju uslove za stvaranje stambenigh kredita građanima Crne Gore”, navodi se, između ostalog, u inicijativi Instituta Alternative koju potpisuje njen čelnik Stevo Muk.

Dodaje se i da Vlada omogućava značajno povoljnije uslove za rješavanje stambenih pitanja za svoje službenike i preko projekta “1.000+”.

“A gdje je takođe ‘40 odsto sredstava namijenjeno korisnicima čiji je član porodičnog domaćinstva zaposlen u javnom sektoru’, pa na ovaj način i dodatno ili dvostruko vrši diskriminaciju, ovaj put među pripadnicima iste kategorije lica, odnosno društvene grupe”, navodi se u inicijativi IA.

Po nalogu premijera Duška Markovića, Vladina Komisija za stambena pitanja je 10. avgusta objelodanila imena stotinjak javnih funckoinera koji su tokom njegovog mandata dobili stanove ili stambene kredite pod povoljnim uslovima. Među njima su ministri, poslanici, sudije, tužioci.

Kolić: Kršenjem Ustava čašćeni miljenici vlasti

Poslanik Dženan Kolić napomenuo je da je njihova inicijativa uslijedila mjesec i po prije nego što je Vladina Komisija za stambena pitanja objelodanila spisak stotinjak onih kojima su tokom mandata premijera Duška Markovića dodijeljeni stanovi ili krediti pod povoljnim uslovima.

“Imajući sve to u vidu, nesporno je da su članovi Zakona o održavanju stambenih zgrada koji su omogućili Vladi da donese diskriminatorsku odluku, u suprotnosti sa Ustavom Crne Gore. Dakle, Vlada je kršenjem Ustava privilegovala određen broj funkcionera i službenika, što je nedopustivo. S obzirom na to da je Crna Gora, shodno Ustavu, socijalna država, odnosno država socijalne pravde neophodno je definisati javni interes u oblasti stanovanja i u njemu pozicionirati pravo svakog građanina na krov nad glavom. Što je još važnije, rješavanje stambenog pitanja građana uz podršku države mora pod jednakim uslovima biti dostupno svima, a nikako samo privilegovanim pojedincima, koji su iz ovih ili onih razloga miljenici vlasti”, kazao je Kolić za “Vijesti”.

( Miloš Rudović )