Kako kontrolisati "nevidljiva" vozila: "Električni trotineti koriste se bez pravila"
Uprkos što trotineti još nisu definisani u propisima, saobraćajci kontrolišu one koji njima upravljaju
I vozači električnih trotineta moraju da poštuju saobraćajne propise, iako su ta vozila, makar na papiru, “nevidljiva”, jer ih nema u Zakonu o bezbjednosti saobraćaja.
Iz Uprave policije saopštili su “Vijestima” da će zbog električnih trotineta inicirati izmjene tog zakona.
Uprkos što trotineti još nisu definisani u propisima, saobraćajci kontrolišu one koji njima upravljaju.
“Svi učesnici u saobraćaju, bez obzira u kom svojstvu učestvuju, da li kao vozači motornih vozila, motocikala, mopeda, električnih trotineta ili kao pješaci, moraju se pridržavati opštih saobraćajnih propisa i kao takvi su predmet kontrole od strane službenika saobraćajne policije. Upotreba električnih trotineta u saobraćaju nije posebno definisana u Zakonu o bezbjednosnti saobraćaja na putevima, budući da je upotreba ovih trotineta novina na našim prostorima. Uprava policije će, posredstvom Ministarstva unutrašnjih poslova, uputiti inicijativu za izmjenu Zakona u tom dijelu, kako bi upotreba električnih trotineta bila precizno zakonski definisana”, odgovorili su iz Uprave policije.
Objasnili su i da Zakon o bezbjednosti saobraćaja na putevima tu vrsta prevoza jedino može tretirati kao “moped”: “Motorno vozilo sa dva točka čija najveća konstruktivna brzina, bez obzira na način prenosa, ne prelazi 45 km/h, pri čemu radna zapremina motora, kad vozilo ima motor sa unutrašnjim sagorijevanjem, ne prelazi 50 cm3 ili sa motorom čija najveća trajna nominalna snaga ne prelazi 4 kW, kad vozilo ima električni pogon (što je na sličan način propisano i u većini zemalja okruženja)”.
“Građani koji koriste električni trotinet, s obzirom na to da on može razviti ograničenu brzinu, treba da budu oprezniji u saobraćaju, budući da su lica koja koriste električni trotinet, kao i biciklisti i lica koja upravljaju mopedom, ranjiva kategorija učesnika u saobraćaju”, poručili su iz UP.
Električni trotineti sve su popularnije sredstvo urbanog prevoza u Evropi.
Posljednjih mjeseci mogu se vidjeti i na ulicama crnogorskih gradova, a njihov broj je u stalnom porastu.
Ta vozila imaju svjetla, ali nijesu opremljeni istim brojem katadioptera, takozvanih mačjih očiju kao bicikla i ne postižu usporenje pri kočenju kao bicikli.
Vozeći ih ne možete da dajete signale rukama pri skretanju, jer ručke upravljača morate držati sa obje ruke.
Izvršni direktor Nacionalnog biroa osiguravača (NBO) Boris Šaban, kazao je za “Vijesti” da su električni trotineti tema o kojoj će se razgovarati ubuduće: “Njihov broj raste, a koriste se bez ikakvih pravila”.
U odgovorima je napisao i da je vidio kako se čovjek takvim trotinetom provlači između automobila koja čekaju u koloni na magistrali.
“Vrlo rizično, ali su valjda gužve uradile svoje. Oni ne podliježu registraciji i nema zakonskih rješenja za njih još uvijek. Trebalo bi ih tretirati kao bicikle zasada. Vrlo ranjiva kategorija učesnika u saobraćaju i trebalo bi definisati načine nihovog bezbjednog korištenja. Da se kreću stazama za bicikla i da imaju ugrađene signalne uređaje, sirene, zato što su bešumni a da bi bili uočljiviji ili da bi skrenuli pažnju ostalim učesnicima na svoje kretanje”, rekao je Šaban.
Dodao je da nema informaciju o eventualnim saobraćajnim nesrećama u kojima su učestvovala ta vozila: “Ali svakako pretpostavljam da bi se tretirali kao bicikla”, kazao je izvršni direktor NBO.
I druge države na mukama...
Pravila za upotrebu električnih trotineta različita su u evropskim državama, a neke čak i ograničavaju njihovu upotrebu zbog sve češćih nezgoda.
U Italiji mogu da se kreću brzinom od 6 km/h u pješačkoj zoni i brzinom do 20 km/h na kolovozu, ali je zabranjena vožnja noću i po jakoj kiši.
U Španiji im je dozvoljeno da koriste biciklističke staze, trake za autobuse i kolovoz, a brzina je ograničena na 30 km/h. Djeca mlađa od 16 godina moraju da nose biciklističke kacige kada voze električni trotinet.
U Grčkoj da biste mogli da vozite e-skuter, morate da budete stari najmanje 18 godina, a brzina je ograničena na 20 km/h.
U Austriji, električni trotineti moraju da imaju ograničenje na 25 km/h i da koriste biciklističke staze, a kolovoz samo gdje nema tih staza, dok u Njemačkoj, e-skuteri smiju da se kreću do brzine od 20 km/h, mogu da ih koriste djeca sa navršenih 14 godina na biciklističkim stazama, a tamo gdje je to pogodno i na kolovozu. Osiguranje je obavezno.
Nakon niza nesreća sa smrtnih ishodom, u Parizu je odlučeno da se ograniči broj električnih trotineta, a Belgija i Njemačka uvode strože propise.
( Goran Kapor, Jelena Jovanović )