Vlast u kojoj DPS nema većinu spriječila bi izbornu krađu

Tehnička, ili vlada građanskog jedinstva, mogla bi da spriječi zloupotrebe državnih resursa, korištenje takozvanih crnih fondova za izbore jer u njoj Demokratska partija socijalista (DPS) ne bi imala većinu za donošenja ključnih odluka, i obezbjedila bi punu primjenu izbornog zakonodavstva koja bi nesumnjivo i smanjila nivo zloupotreba, tvrde iz opozicije.

Iz Demokratske partije socijalista (DPS), sa druge strane, poručuju da formiranje tehničke vlade, koju traži opozicija, nema opravdanje u Ustavu, političkoj teoriji i praksi parlamentarnog sistema i da taj zahtjev treba odbaciti.

Generalni sekretar Demokrata, Boris Bogdanović, upitan na koji bi to način tehnička vlada spriječila zloupotrebe državnih resursa za izbore, korištenje tzv. “crnih fondova” ali i druge zloupotrebe koje opozicija tvrdi da se dešavaju, kaže da je prvi razlog za to što u vladi građanskog jedinstva za koju se Demokrate zalažu, dvije trećine ministarskih funkcija ne bi pokrivali ljudi iz DPS-a, već iz opozicije i civilnog sektora. “Drugo, zato što samo vlada koju neće voditi DPS može obezbijediti punu implementaciju novousvojenog izbornog i drugog zakonodavstva kojeg donese Parlament na predlog Odbora za sveobuhvatnu reformu izbornog i drugog zakonodavstva, treće, u takvoj Vladi DPS neće imati većinu za donošenja ključnih odluka iz nadležnosti Vlade u toku realizacije izbornog procesa”, kaže Bogdanović.

Takav sastav Vlade, dodaje on, neće i ne može blokirati kontrolnu ulogu specijalnog Parlamentarnog tijela koje prati implementaciju izbornog i drugog zakonodavstva, kao i rad Vlade građanskog jedinstva.

“Najmanje dvije trećine Vlade neće zloupotrebljavati državne resurske u partijske svrhe i šesto, lica iz kriminalnog miljea koja obezbjeđuju crne fondove za potrebe izborne kampanje DPS neće imati komunikaciju i upliv u najveći broj resora te Vlade. Dakle, kao što se može iz izloženog zaključiti Vlada građanskog jedinstva saglasno Sporazumu za budućnost i Briselski plan mogu obezbiijediti prve fer slobodne i poštene izbore u istoriji Crne Gore. Svi drugi modaliteti borbe za poštene izbore izuzev građanskih protesta su upitni i vrlo diskutabilni”, kaže Bogdanović.

Poslanik DPS-a, Dragutin Papović, pak ukazuje da tehnička nastaje kada se u Skupštini izglasa nepovjerenje Vladi ili kada premijer podnese ostavku. On navodi da ktuelnu crnogorsku Vladu podržava parlamentarna većina, a da je Skupština u zakonskom mandatu.

“Nije bilo rata, revolucije i urušavanja političkog i pravnog poretka. U Skupštini nije izglasano nepovjerenje Vladi. Premijer nije podnio ostavku, a budžet je predložen i usvojen u zakonskom roku”, naglašava Papović. Prema njegovim riječima, opozicija je ovom inicijativom pokazala i političko neznanje. “Politička teorija i praksa pokazuju da je tehnička Vlada ona kojoj je izglasano nepovjerenje u Skuštini ili je podnijela ostavku, dok crnogorska opozicija i “eksperti” iz NVO tehničku Vladu definišu kao improvizovanu političku kombinaciju koju čini po trećina ministara iz redova vlasti, opozicije i NVO“, kazao je Papović. On je kazao da je takva “politička fantazija” nezabilježena. “Istina je da postoji neslavni presedan ili crnogorski politički izum iz 2016. godine kada je formirana Vlada “izbornog povjerenja”. U njenom formiranju se pošlo od eksperimentalne ideje da će se tako pojačati povjerenje u izborni proces”, rekao je Papović.

Suprotno od Papovića, da je tehnička vlada optimalno rješenje za praćenje sprovođenja reformi izbornog zakonodavstva smatra generalni sekretar Građanskog pokreta URA, Mileta Radovanić. Ističe da bi njen snovni zadatak bi bio da spriječi zloupotrebe i da bude garant implementacije dogovorenih reformi. “Kao što je već svima poznato DPS izigra svako zakonsko rješenje pa i ona najbolja. Brojne afere, naročito ove kojima svjedočimo u posljednje vrijeme su dokaz na koji način fukncioniše vladajuća partija”, navodi Radovanić. Svima je, kaže, jasno da u Crnoj Gori nema slobodnih izbora upravo zbog postojanja crnih fondova i velike zloupotrebe državnih resursa u izborne svrhe.” Ovdje svakako ne smijemo zaboraviti aferu Koverta koja je najveći dokumentovani skandal u istoriji višestranačja u Crnoj Gori. Definitivno da je pojavljivanje ljudi iz vrha sistema, koji nude i prilažu dokaze o korumpiranoj hobotnici na vlasti, novi politički momenat i nešto što nadilazi sve pređašnje kritike koje su stizale iz redova opozicije ili civilnog sektora.

Afera Koverat je i krunski dokaz totalne atrofoije institucija sistema. Takođe, ova afera je dovela i do toga da je Evropska komisija, po prvi put, u svom izvještaju dokumentovano navela da se vladajuća partija nelegalno finansira”, navodi Radovanić.

Demokrate samo za vladu iz Sporazuma za budućnost

Bogdanović ističe da Demokrate smatraju da samo vlada građanskog jedinstva koja bi se formirala saglasno Sporazumu za budućnost a koju bi činili po trećina predstavnika iz vlasti, opozicije i civilnog sektora, može obezijediti blokadu crnih fondova, kao i blokadu zloupotrebe državnih resursa u političke svrhe i izborne kampanje. “Iskustvo nam govori da izvršna vlast i skupštinska radna tijela na čijem je čelu DPS blokiraju svaku zdravu inicijativu opozicije, a u toku izborne kampanje isključivo su usmjereni na ostvarivanje najboljeg mogućeg izbornog rezultata za račun i u korist Demokratske partije socijalista i njihovih satelita, odnosno koalicionih partnera. Zato smo i više puta saopštili da možemo podržati samo onu Vladu u čiji ishod u dijelu ostvarivanja njenih zadataka i ciljeva vjerujemo”, kaže Bogdanović. “O svim ostalim modalitetima tehničke Vlade i njenim eventualnim učincima mogu govoriti oni kojii su učestvovali u Vladi izbornog povjerenja, koja nažalost nije dala očekivani rezultat, imajući u vidu da su sve opozicione partije nakon parlamentarnih izbora jasno saopštile i zaključile da su ti izbori masovno pokradeni i to na gotovo svakom biračkom mjestu u Crnoj Gori”, poručio je on.

Opozicija blefira da će bojkotovati izbore

Papović je kazao i da ne treba strahovati od prijetnji opozicije da će u suprotnom bojkotovati naredne izbore. “To je blefiranje. No, i u slučaju da se opozicija zaista odluči za bojkot, ona će biti jedini gubitnik. To pokazuje i njen bojkot Skupštine”, kazao je Papović. Prema njegovim riječima, parlamentarna većina ima zadatak da spriječi svaki pokušaj pravno-političkih eksperimentisanja.

Izborno zakonodavstvo bi, smatra Papović, trebalo poboljšati u skladu sa preporukama relevantnih međunarodnih institucija, ali i u skladu sa crnogorskim pravnim poretkom.

„Parlamentarna većina bi trebalo da uradi sve što može u okviru institucija kako bi se u skladu sa demokratskom procedurom organizovali sljedeći izbori, pa ko hoće neka učestvuje, a ko neće neka se sprema za vanparlamentarni status“, zaključio je Papović.

( Darvin Murić )