Montenegro Airlines mijenja flotu, "fokeri" odlaze

Nacionalna aviokompanija “Montenegro erlajns” (MA) povukla je iz operativne upotrebe jedan od preostala dva svoja starija putnička aviona tipa „foker F-100“ i on se, kako „Vijesti“ saznaju, više neće vraćati u saobraćaj pod oznakama MA.

Riječ je o letjelici registracije 4O-AOP, staroj skoro 29 godina, a koja u floti MA leti od maja 2003. Ovaj avion „ispao“ je iz saobraćaja u maju ove godine kada je imao havariju motora i MA ga je ljetos u špicu sezone mijenjao, uzevši u tzv. wet-lease (kartkoročni zakup sa posadom) vazduhoplov istog tipa, „foker F-100“ rumunske kompanije “Carpatair”.

Nakon završetka glavnog dijala sezone, “Carpatairov” avion je vraćen vlasniku, ali avion zbog koga je bio zamijenjen, neće biti popravljan i vraćen u saobraćaj jer se to jednostavno ne isplati s obzirom na to da su njegovi tehnološki resursi gotovo istrošeni.

Prema nezvaničnim informacijama, postoji interesovanje kupaca iz Kazahstana da od MA kupe ovaj i drugi preostali crnogorski „foker F-100“ (4O-AOM) koji još uvijek leti, ali je neizvjesno da li će se ta transakcija i realizovati. MA inače, već nekoliko godina kod svog hangara na aerodromu Podgorica drži još tri svoja stara aviona tipa “F-100”, a koji su već ranije povučeni iz saobraćaja zbog dotrajalosti i isteka resursa i koji još nisu prodati ni kao sekundarna sirovina.

Menadžment nacionalne aviokompanije je već preduzeo korake da nađe zamjenu svojim starim „fokerima“ pa će tako umjesto već otpisanog 4O-AOP, do početka naredne turističke sezone u svoju flotu uvesti jedan mnogo moderniji i mlađi, ali ipak polovni avion tipa „embraer E195“. Takva tri aviona od 2008. lete u floti MA i zbog pozitivnog iskustva sa njima i smanjenja troškova jer je jeftinije letjeti i održavati unificiranu flotu, menadžment MA se opredijelio da dva stara „fokera“ uskoro zamijeni polovnim avionima koje pravi brazilski proizvođač vazduhoplova „Embraer“.

U floti MA inače, u proteklih 11 godina letjela su ukupno četiri „embraera“ kojima je za to vrijeme prevezeno preko 3,7 miliona putnika bez i najmanjeg incidenta. Brazilski avioni pokazali su se i kao veoma pouzdani jer je MA sa svojom „embrear“ flotom postigao izuzetno visok rezultat tehničke pouzdanosti od 99,85 procenata realizovanih svih planiranih letova. To je bolje čak i od procenta od 99,5 odsto koji je predvidio proizvođač, zbog čega je MA prije nekoliko dana dobio i zvaničnu pohvalu i priznanje od kompanije “Embraer”.

Predstavnici brazilskog proizvođača prije dva dana su u Podgoricu u sklopu njegove svjetske promotivne turneje, doveli svoj najnoviji proizvod - avion tipa “E195-E2” i tom prilikom istakli, kako su rekli, odlične odnose i saradnju koju imaju sa MA kao jednom od prvih aviokompanija u Evropi koja je kupila njihove avione.

Uz pomoć Vlade kupili bi dva polovna i jedan novi “embrajer”

Aktuelni menadžment MA, u skladu sa planom sanacije i restrukturiranja te kompanije koja je ranije godinama bila loše vođena, namjerava da iskoristi dobre odnose sa “Embraerom” i dobije povoljne ponude za kupovinu ili finansijski lizing dva polovna “E195” kojima će zamijeniti stare “fokere”.

U drugom “koraku” sanacije i restrukturiranja nacionalnog prevoznika, za oko tri godine kada ističe aktuelni finansijski lizing aranžman za prvi od “E195” (4O-AOA) koji za MA leti od 2008, poslovodstvo MA namjerava da uz podršku Vlade i turističke privrede, taj avion zamijeni novim “E195-E2” koji je prije dva dana prezentiran u Podgorici, a koji je, kako su to zvanično sertifikovale vazduhoplovne vlasti Brazila, SAD i Evrope, trenutno najekonomičniji, “najzeleniji” i najtiši uskotrupni komercijalni putnički avion u svijetu.

Avion je dizajniran sa namjerom da gdje god je to moguće, “skreše” operativne troškove svom vlasniku i omogući mu lakšu zaradu na izuzetno konkuretnom svjetskom tržištu vazdušnog transporta, pa je “E195-E2” zato i dobio nadimak “lovac na profit” (The Profit Hunter).

Taj avion kapaciteta od 132 do 146 sjedišta koji košta oko 60 miliona dolara, ima dolet od 4.800 kilometara, veći je od aktuelnih “Montenegro erlajnsovih” “E195” prve generacije, od kojih je iza oko 25 odsto ekonomski efikasniji u eksploataciji, pa se od brazilskih aviona očekuje da u dogledno vrijeme konačno, “na zelenu granu” izvuku i MA kao hroničnog gubitaša.

Vlada već godinama najavljuje plan za MA, ali njega nema a gubici se povećavaju. Kompanije je već korisnik državne pomoći i nova podrška bila bi upitna

( Siniša Luković )