Šaranović: Stati na put "fantomskim partijama"

Demokratska Crna Gora uputiće Odboru za sveobuhvatnu reformu izbornih i drugih zakona, rješenja kojima bi se blokirao uticaj “fantomskih režimskih partija” na prekrajanje izborne volje građana.

Poslanik Demokrata i član Odbora za sveobuhvatnu reformu izbornog i drugog zakonodavstva Danilo Šaranović, ocijenio je da je dosadašnja praksa pokazala da DPS na parlamentarnim i lokalnim izborima aktivira nove političke subjekte, odnosno “fantomske partije” sa zadatkom da rasipaju glasove opozicije.

“Cilj tih partija nije sticanje parlamentarnog statusa, već udar na opozicione stranke, pasiviziranje ili preuzimanje dijela birača”, ocijenio je Šaranović.

Kako bi se blokirao uticaj “fantomskih partija” na prekrajanje izborne volje građana, Demokrate predlažu da izborna lista za izbor odbornika, odnosno, poslanika može biti potvrđena ako je svojim potpisom podrži najmanje 0,5 odsto birača od ukupnog broja birača u izbornoj jedinici:

“Računajući broj birača sa prethodnih izbora, s tim što broj potpisa podrške za učešće na lokalnim izborima ne može biti manji od 50”.

Šaranović pojašnjava da cilj ove odredbe nije samo postavljanje realnog praga za broj potpisa podrške izbornim listama, već obezbjeđivanje autentičnosti potpisa, koje ne smiju biti predmet zloupotreba:

“Iz tih razloga nudimo rješenje da svaki potpis podrške izbornoj listi mora biti ovjeren kod nadležnog organa... saglasno proceduri propisanoj zakonom koji uređuje pitanje ovjere potpisa, prepisa i rukopisa”.

Šaranović navodi da posebno predlažu da za političke partije ili grupe birača koje predstavljaju manjinski narod ili manjinsku nacionalnu zajednicu, izborna lista za izbor poslanika može biti potvrđena ako je svojim potpisom podrži najmanje 300 birača:

“Osim za izborne liste za izbor poslanika koje predstavljaju manjinski narod ili manjinsku nacionalnu zajednicu sa učešćem u ukupnom stanovništvu Crne Gore do dva odsto prema rezultatima sa posljednjeg popisa, koje treba da svojim potpisom podrži najmanje 150 birača”.

Šaranović ocjenjuje da veliki broj “fantomskih partija” vidi izborne procese kao unosan biznis, jer je po “važećem zakonu dovoljno da neki subjekt podnese izbornu listu i time po automatizmu ostvaruje pravo na učešće u raspodjeli 20 odsto od ukupnog iznosa sredstava namijenjenih za izbornu kampanju koji se u jednakom iznosu isplaćuje svim podnosiocima potvrđenih izbornih lista bez obaveze vraćanja”.

“U sadašnjem sistemu obračuna mandata, rasuti glasovi fantomskih partija koje obično glasaju opoziciono opredijeljeni građani, pripadaju DPS-u. Tako DPS postiže nekoliko ciljeva i to: siguran opozicioni glas pretvara u svoj, slabi opozicione političke subjekte, zbunjuje birače i proizvodi apstinenciju”, kazao je Danilo Šaranović.

Kako bi se eliminisale ove vrste zloupotreba, Demokrate predlažu da je svaki podnosilac izborne liste dužan da uz izbornu prijavu nadležnoj izbornoj komisiji, pored dokumentacije propisane ovim zakonom, dostavi i dokaz o izvršenoj uplati novčanog depozita na odgovarajući račun koji je namjenski otvorila nadležna izborna komisija, a koji za učešće na parlamentarnim izborima iznosi 20.000 eura.

“Podnosiocu izborne liste uplaćeni novčani depozit bi se vratio u roku od sedam dana od objavljivanja konačnih rezultata izbora povodom čijeg održavanja je izvršena uplata depozita. U slučaju da podnosilac izborne liste koji osvoji manje od 1/2 glasova od broja glasova potrebnih za izborni cenzus koji važi za tog podnosioca izborne liste, gubi pravo na povraćaj uplaćenog depozita”, pojasnio je Šaranović.

Demokrate predlažu i rješenje za depozite kada se lokalni izbori održavaju istovremeno sa parlamentarnim ili se istovremeno održavaju lokalni izbori u svim jedinicama lokalne samouprave. Šaranović je pojasnio da je u tom slučaju isti podnosilac izborne liste koji učestvuje na parlamentarnim i lokalnim izborima dužan da, pored uplate iznosa novčanog depozita predviđenog za učešće na parlamentarnim izborima uplati i za učešće na lokalnim izborima u jedinicima lokalne samouprave:

“Visina depozita za lokalne izbore koji se održavaju zajedno sa parlamentarnim utvrđuje se u zavisnosti od broja upisanih birača, pa tako za biračko tijelo veće od 100.000 birača depozit iznosi 2.000 eura, preko 50.000 birača 1.000 eura, preko 20.000 birača iznosi 500 eura, a do 20.000 birača 300 eura”.

Šaranović je istakao da ukoliko se lokalni uzbori održavaju odvojeno od parlamentarnih izbora depoziti su veći, pa za biračko tijelo veće od 100.000 birača iznosi 5.000 eura, za veće od 50.000 birača 3.000 eura, preko 20.000 birača 2.000 eura, a manje od ovog broja 1.000 eura.

( Željka Vučinić )