Proizvođači EU u šoku, Tramp slavi pobjedu

Predsjednik Donald Tramp juče je pozdravio „lijepu pobjedu“ pošto su Sjedinjene Države dobile zeleno svjetlo za uvođenje tarifa na robu iz Evropske unije u sporu oko ilegalnih subvencija EU evropskom proizvođaču aviona „Erbas“.

Međutim, jučerašnja odluka Svjetske trgovinske organizacije (STO) šokirala je proizvođače škotskog viskija, španske vinarije i francuske proizvođače sira jer su meta američkih tarifa proizvodi iz država u konzorcijumu „Erbasa“.

Inženjeri u Njemačkoj su zabrinuti da spor oko subvencija „Erbasu“ vodi ka „stonoteniskom meču“ oko transatlantskih tarifa, a Francuska je upozorila na osvetu EU.

Odluka STO je dala Sjedinjenim Državama zeleno svjetlo da uvedu tarife na robu vrijednosti od 7,5 milijardi dolara godišnje, u slučaju koji odavno traje.

Ovaj spor pogoršava izglede globalne ekonomije, koji su već u sjenci trgovinske krize između SAD i Kine. Te države su jedna drugoj uvele tarife na robu u vrijednosti od nekoliko stotina milijardi dolara.

Tramp je na Tviteru objavio da je „EU puno godina veoma loše tretirala SAD povodom trgovine zbog tarifa, trgovinskih barijera i ostalog. Ovaj slučaj traje godinama, lijepa pobjeda!“

Vašington je saopštio da će nakon 15-godišnjeg spora, uvesti tarife od 10 odsto na „Erbasove“ avione i namete od 25 odsto na fancusko vino, škotski i irski viski, te sir iz skoro svih članica EU.

„Ako američka administracija odbije ruku koju su pružile Francuska i Evropska unija, spremamo se da reagujemo sankcijama“, rekao je francuski ministar finansija Bruno le Mer.

Udruženje proizvođača škotskog viskija je saopštilo da tarife dovode u rizik radna mjesta i investicije. Rojters navodi da je izvoz tog pića u SAD, najveće pojedinačno tržište te industrije, iznosio milijardu funti prošle godine.

„Iako se spor odnosi na subvencije za avioprevoznika, naš sektor je snažno pogođen“, kazala je direktor udruženja Karen Bets, i pozvala obje strane na uzdržanost.

Španski proizvođači su kazali da će vino u američkim prodavnicama biti preskupo ako se tarife potvrde.

Tarife na francuska vina će kazniti američke potrošače jer će cijene znatno porasti, i snažno će pogoditi francuske proizvođače na njihovom najvećem izvoznom tržištu, kazali su juče izvoznici. Cijena flaše će odmah porasti za pet do deset dolara. Izvoz francuskog vina u SAD iznosio je milijardu dolara 2018, ili oko 20 odsto ukupnog izvoza. Šampanjac nije obuhvaćen dodatnim nametima.

Udruženje njemačke mašinsko-inženjerske industrije (VDMA) je razočarano što Evropska komisija nije ublažila spor. „Trenutna situacija podsjeća na meč stonog tenisa“, saopštio je Ulrih Akerman, trgovinski ekspert VDMA.

„Erbas“ i američki rival „Boing“, dva najveća svjetska proizvođača aviona, od 2004. vode rat u STO oko subvencija.

STO je utvrdila da je i „Boing“ dobijao milijarde dolara ilegalnih subvencija, ali tek treba da odluči o mjerama koje EU može uvesti.

( Angelina Šofranac )