Damjanović: Centar za hadronsku terapiju karcinoma mogao bi da ujedini region

"Ovaj naš projekat ne bi bio samo peti u Evropi, bio bi unikatan zbog određenih specifikacija i jer bi 50 odsto vremena bilo posvećeno istraživanju karcinoma”, rekla je Damjanović

5341 pregleda13 komentar(a)
Sanja Damjanović, Foto: Savo Prelević, Savo Prelević

Ministarka nauke Sanja Damjanović predstavila je na Institutu Ruđer Bošković projekat SEEIIST - hadronske terapije liječenja karcinoma.

Ona je istakla da je konačni cilj projekta izgradnja centra u kojem će se 2028. tom novom metodom liječiti prvi pacijenti oboljeli od karcinoma na području jugoistočne Evrope.

Damjanović je istakla kako zemlje jugoistočne Evrope, od Slovenije do Grčke, imaju problem odliva talenata iako u prošlosti imaju jaku tradiciju razvoja tehnologije.

Kako prenosi bljesak.info, Damjanović smatra bi izgradnja zajedničke krupne infrastrukture smanjila ovaj problem zbog čega je Crna Gora 2017. godine inicirala pokretanje i izgradnju naučnog instituta u jednoj od država regiona.

Analizom je utvrđeno da bi najbolje bilo uložiti u izgradnju hadronske terapije karcinoma koja spada u sferu biomedicine i koja podrazumijeva liječenje pomoću protona i težih iona koje spada u najsavremeniji tretman određenih vrsta karcinoma.

Damjanović poručuje da bi osnivanje ovakvog regionalnog instituta kao misiju imao, osim izlječenja pacijenata sa karcinomom metodom koja danas nije dostupna u regionu, približavanje nauke društvu, te bi uključio interdisciplinarni pristup u kojem bi učestvovali inženjeri, fizičari, IT inženjeri, biomedicinari, onkolozi, radiolozi.

Radi se o novoj tehnologiji - u svijetu postoji tek 12 mašina za hadronsku terapiju karcinoma, a četiri su u Evropi.

"Ovaj naš projekat ne bi bio samo peti u Evropi, bio bi unikatan zbog određenih specifikacija i jer bi 50 odsto vremena bilo posvećeno istraživanju karcinoma”, poručuje Damjanović.

Istakla je da ova ideja ima podršku najznačajnijih institucija kao što su CERN i GSI iz Darmstadta, te da je već 10 država iskazalo interesovanje za učestvovanje u ovoj ideji koju je pokrenuo bivši generalni direktor CERN-a Hervig Šoper, inicijator ideje "Nauka za mir".

"Projekt bi koštao oko 200 miliona eura, a politički je prihvaćeno da je našem regionu potrebna finansijska pomoć i cilj nam je da najveći dio investicije dođe iz EU fondova, a članice projekta bi trebale takođe da izdvoje određena sredstva”, kazala je Damjanović.

U izradi koncepta instituta učestvovali su na volonterskoj osnovi najveći stručnjaci Evrope, a ideju je prepoznala i Evropska komisija koje je dala i prvu finansijsku podršku kako bi se ušlo u drugu fazu, tzv. fazu dizajna.

Damjanović je kazala da će izbor lokacije ovog instituta biti transparentan, a prema prognozama pacijenti iz regiona mogli bi biti tretirani ovom naprednom metodom već 2028. godine, prenosi bljesak.info.

Riječ je o najsavremenijoj metodi zračenja, jer se koncentriše samo na kancerogene stanice, bez uništavanja zdravih stanica, pa je jedina metoda zračenja trudnica.

Prvi hadronski uređaj izrađen je u Njemačkoj 2009. godine, Japan ima šest takvih uređaja, a vjerovatnoća da pacijent preživi nakon pet godina tretiranja iznosi 90 odsto, dok kod konvencionalne metode preživljavanje iznosi oko pet odsto.