Predstavljeni portreti učesnika ovogodišnjeg FUS-a: Kada fotografišete dušu

Nikšićka publika imala je priliku da u sali “Zahumlja” pogleda portrete učesnika ovogodišnjeg Festivala uličnih svirača (FUS) urađenih u tehnici mokri kolodijum. Miloš Zvicer, talentovani umjetnik, jedini je fotograf u Crnoj Gori koji se bavi ovom tehnikom.

“Mokri kolodijum je fotografski proces koji datira iz 1851. Godine. Zasluga je lorda Frederika Skota Arčera i predstavljao je revoluciju u fotografiji 19. vijeka. Jako je komplikovan i složen za izradu jer pored umjetničke traži i naučnu verziranost tj. izvandredno poznavanje hemije, optike i same fotografije, jer radi se sa kamerom velikog formata (kamere koje smo mogli vidjeti samo u filmovima i ateljeima starih fotografa sa početka 20. vijeka)”, kazala je, otvarajući izložbu, istoričarka umjetnosti Kristina Radović.

Podsjetila je na izjavu Modijanija, “Kad ti upoznam dušu, naslikaću ti oči”, i kazala da Zvicer “okom fotoaparata uporedo kroz fizičku hvata i duhovnu stranu bića portretisanih učesnika”.

“Kolodijumske fotografije se odlikuju nevjerovatnom oštrinom. Na ovim fotografijama umjetnik prikazuje portrete učesnika s izrazitom preciznošću koja je uvjerljivija i od same stvarnosti, ako je to moguće”, istakla je Radović.

Zvicer, kome je izložba fotografija u “Zahumlju” 13.po redu, kazao je da mokri kolodijum predstavlja treći fotografski, a jedini umjetnički fotografski proces na svijetu.

“Na prostoru bivše Jugoslavije samo nas sedam kolega radimo mokri kolodijum, dok ih je na svjetskom nivou svega hiljadu. Proces je jako težak i komplikovan jer za jednu jedinu fotografiju, ako pravilno radite, treba vam 20 minuta da je izradite. Sve radite ručno, pravite emulziju prvu, drugu, treću, pa je razvijate, fiksirate, sušite”, objasnio je Zvicer tehniku kojom, kako je kazao, “fotografiše dušu”.

Kolodijumskim procesom dobija se “srebrna fotografija” koja je sastavljena od 99.9 odsto srebra i koja nema rok trajanja.

“Fotografije se odlikuju izvanrednom oštrinom. Čak ljudima koji su bili mirni tokom fotografisanja, kojima su oči perfektno oštre, možete kapilare u očima da prebrojite. Mnogo je skupo, a najgore od svega je što se hemikalije teško nalaze. Kod nas u Crnoj Gori je malo problem doći do toga tako da većinu emulzija morate da pravite sami jer da ih kupite preko nekog stranog sajta mnogo koštaju”, kazao je umjetnik koji je fotografijom profesionalno počeo da se bavi 2008. godine.

Kolodijumske fotografije nikoga ne ostavljaju ravnodušnim, pa ni učesnike FUS-a, koje je Zvicer fotografisao. Kako je objasnio, prije fotografisanja ih je upoznao sa tehnikom, a zatim su prisustvovali kompletnom procesu izrade fotografije.

“Ljudi koji su na fotografijama su nevjerovatno reagovali kada su ih vidjeli. Kad smo vršili sušenje fotografija na licu mjesta i kad su vidjeli svoja lica na toj fotografiji iznenadili su se. Ali, najveće iznenađenje nastaje u mračnoj komori kad razvijemo tu latentnu, skrivenu fotografiju i kada razvijač počne da izvlači tačkice i počinje fotografija da se rađa. Onda je svakome izraz lica bio zar se ovo dešava, jer većina ljudi nikada nije prisustvovala razvijanju fotografija”, kazao je Zvicer koji se prvi put publici sa kolodijumskim fotografijama predstavio prošle godine, na Samitu fotografa bivše Jugoslavije.

Tada su učesnici Samita, kao i publika, imali priliku da pogledaju dvije izuzetne fotografije ovog umjetnika - “Pad, rođenje i vaskrsenje” i “Glad”.

“Oprema sa kojom radim je spoj oprema poznatih crnogorskih fotografa. Fotoaparat je Voja Radonjića, dok je rasvjeta ona koju je svojevremeno koristio Migo Zorić, poznati fotograf koji je ovjekovječio hiljade naših sugrađana”.

Zvicer je na izložbi prikazao 20 portreta i 18 negativa.

( Svetlana Mandić )