Plin iz Azerbejdžana tjera stanovništvo sa vjekovnih ognjišta
Mještani Krtola izričito su protiv prolaska gasovoda preko teritorije te mjesne zajendice – zaključeno je preksino na Zboru građana Krtola.
Izgradnja gasovoda iz Azerbejdžana do Zaadne Evrope koji treba da prođe i preko Crne Gore, bila je u fokusu pažnje zbora koji je okupio sotinjak mještana Krtola, a prisustvovali su mu i brojni predstavnici Opštine Tivat predvođeni gradonačelnikom dr Sinišom Kusovcem. Iako njegova gradnja nije predviđena aktuelnim Prostornim planom Crne Gore, gasovod je ucrtan u prostor naše države Mastrer planom gasifikacije, odnosno Prostornim planom područja posebne namjene Morskog Dobra.
Na teritoriju Crne Gore iz Albanije gasovod treba da uđe kod Ulcinja, a najvećim dijelom bi potom prema Hrvatskpj trebalo da nastavi podmorskim putem od Bara do Jaza gdje bi ponovno „izašao“ na kopno i kroz sredinu Grbja i Krtola, išao preko poluostrva Luštica na čijoj bi zapadnoj obali ponovno „ušao“ u more i nastavio prema Hrvatskoj.
Mještane Krtola posebno je uznemirilo to što je trasa gasovoda koja je sa zaštitnim pojasom prema standardima široka čak 400 metara, a u zoni od 60 metara oko cijevi ne smije da bude nikakvih objekata, ucrtana bukvalno posred Radoviča kao najvećeg naselja u Krtolima, a zahvata i djelove sela Đuraševići i Gošići.
„Ovo je tek prvi u nizu koraka koji nam slijede da spriječimo ovakav naum države i investitora gasovoda jer javna rasprava o prostornom planiranju tog objekta tek predstoji. Mi svakako treba da odmah stavimo do znanja naše stavove i da se uz podršku Opštine Tivat izborimo da gasovod ne prođe kroz Krtole“, kazao je predsjednik MZ Krtoli Savo Klakor zahvaljujući se Oopšptini što je na MZ uputila dvoje predstavnika firme koja treba da uradi Elaborat procjene uticaja izgradnje gasovoda, a koji su nedavno boravili u Tivtu.
Mještani su podržali stav Opštine koji su iznijeli Kusovac i sekretarka za urbanizam Tamara Furtula koji su podsjetili da je grad Tivat još 2017. državi uputio primjedbe na namjeru da gradi gasovod preko ovog dijela tivatske teritorije, kao i predlog Kusovca da predstavnike investitora gasovoda sledeći put kad dođu u Tivat, dovede direktno kod Krtoljana da im ovi u neposrednom kontaktu prenesu svoje protivljenje postavljanju cijevi za plin kroz srce Krtola.
„Opština je već iznijela stav da je ovo područje ruralno, turističko i naseljeno mjesto i da je za nas neprihvatljivo da se ovuda provlači takav infrastrukturni ovjekat. Dali smo prigovore na nacrt trase gasovoda i znamo što nam je činiti kada bude počela javna rasprava“, kazao je Kusovac dok je Furula dodala da se Opština protivi kako trasi gasovoda kroz Krtole tako i namjeri državnih planera da ovuda povuku i trasu buduće brze dužobalne ceste.
„Izgradnja gasovoda od Azerbejdžana do Zapadne Evrope kao alternativa ruskom gasovodu je viđe geopolitički nego ekonomski projekat kojeg finansiraju i guraju Amerikanci. Invesitor je izabrao za njega najjeftiniju trasu kroz Crnu Goru i potpuno pogrešnu sa stanovišta njenih pravih potreba jer treba gasifikovati Podgoricu, Nikšić i gradove na sjeveru gdje još ima nešto industrije. Na primorju turizam ima minimalne potrebe za gasom kao energentom, a i ovdje se za grijanje fokus stavlja na solarnu energiju i druge slične teghnologije. Ovakvom trasom mi uništavamo sopstvennu zemlju, a Hrvatska to ne radi već čuva svoj prostor, planirajući da gasovod položi u more“, kazao je Ivan Starčević iz NVO „Matica Boke“.
On je upozorio da na ruku unvestitorima gasovoda pored podrške Vlade, idu i nove izmjene Zakona o ekspropijaciji čiji je predlagač bila poslanica i predsjednica OO DPS Tivta Jovanka Laličić, a gdje vlasnik ne može spriječiti državu i investitora da uđu u posjed njegove privatne imovine, čak i ako se ne slaže sa cijenom koju su mu oni odredili za ekspropijacu, te da je sav teret troškova eventualnog sudskog postupka za povećanje cijene ekspropiisanih nekretnina, prebačen na vlasnike privatne imovine koju država uzima.
Starčević je podsjetio i da se Luštica Development koja u Krtolima gradi turistički grad Luštica Bay protivi ovakvoj trasi gasovoda i podržava mještane.
Mještani su poručili da njima ako gasovod prođe kroz Krtole, ovdje više nam života i da će ostati bez svojih vjekovnih ognjišta, dok je ruski državljanim Vjačeslav Efimov koji od 2006. živi u Krtolima i koji je u Rusiji radio upravo na gasovodima, podvukao da je za njega „neshvatljivo kako neko uopšte i može pričati o gasovodu u ovoj visokorizičnoj seizmičkoj zoni“.
„Crna Gora sa ovim može izgubiti bukvalno sve svoje komparativne prednosti za turizam i ekologiju“, uvjeren je Efimov.
Mještani su raspravljali i o nacrtu nove Odluke o porezu na nepokretnosti kojom Opština namjerava da više oporezuje vlasnike nekretnina na prvoj liniji obale mora, te uz trasu magistrale, što je izazvalo ljutite reakcije Krtokljana što žive na Obali Đuraševića gdje su uslovi života postali nepodnošljivi od kada je napravljeno postrojenje za prečišćavanje otpadnih voda (PPOV) Tivta i Kotora na Klačini, a sa kojeg se svakodnevno šire neprijatni mirisi i povremeno izliva kanaliuzacija u more.
„Obala Đurađevića je pretvorena u septičku jamu. Ko će meni nadoknaditi izgubljene goste u apartmanima i pet vagona mušalja koje sam izgubio na plantaži ove godine. Oduzeli ste mi čisti vazduh koji dišem, a sada mi za to još i podižete porez“, istakao je Vaso Dubravčević.
Kusovac: WTE do marta da otkloni nedostatke na PPOV
Kusovac je kazao da je sa njemačkom firmom WTE koja je sagradila 10,25 miliona vrijedno PPOV u Klačini potpisan anakes ugovora po kojem Njemci imaju rok do 28.februara da otklone sve evidentirane nedostatke na postrojenju uključujući i širenje neprijatnih miirisa, kako bi se obavio tehnički prijem i PPOV predalo na upotrebu opštinskoj firmi koja zapošljava kadrove što će preuzeti njegovo održavanje.
On je kazao da Opština neće nikom ostati dužna i da će platiti oko 12.000 kvadrata privatnog zemljišta na Klačini koje je faktički ekspropiisala Krtoljanima radi gradnje PPOV, ali da je on odustao od sprovoženja u djelo prošle godine pripremljenog vansudskog poravnanja sa Krtoljanima, jer nije bio siguran u objektivnost procjene vrijednosti te zemlje, zbog čega je čekao ishod prvih sudskih sporova po tom osnovu.
Kusovac nije decidno odgovorio na pitanje Jovana Brinića hoće li se Opština ili ne sada žaliti i dodatno odlagati obeštećivanje Krtoljana jer su u međuvremenu četiri spora na Osnovnom sudu u Kotoru već okončana prvostepenim presudama u korist mještana.
„Ja ne znam za te presude. Pravni tim Opštine treba to da sagleda i preporuči meni kao gradonačelniku da li da se žalimo ili ne. Niko neće sigurno biti oštećen.“- kazao je Kusovac.
( Siniša Luković )