Oko svake supermasivne crne rupe moglo bi biti na hiljade čudnih planeta

U disku oko aktivne crne rupe, gusta prašina mogla bi blokirati zračenje i formirati hladna područja koja su izuzetno pogodna za nastanak planeta

2988 pregleda0 komentar(a)
Ilustracija, Foto: Shutterstock, Shutterstock

U neposrednoj blizini horizonta događaja supermasivne crne rupe vlada pravi "divlji zapad" što se tiče fizičkih zakona, ali ako se malo udaljimo, sve postaje mnogo mirnije.

U tom manje uzburkanom predjelu i dalje vlada jaka gravitacija crne rupe i privlači mnoge svemirske objekte; kao što je vidljivo kod zvijezda koje orbitiraju oko supermasivne crne rupe Sagittarius A* koja se nalazi u središtu naše galaksije.

Prema najnovijem istraživanju, u mirnijem predjelu u blizini supermasivnih crnih rupa ne obitavaju samo zvijezde, već i planete, prenosi Indeks. Tamo, na nekih desetak svjetlosnih godina udaljenosti od horizonta događaja, mogla bi se nalaziti gomila izgubljenih planeta.

Potpuno nova vrsta planeta

Astronom Keiči Vada sa univerziteta Kagošima u Japanu i njegove kolege koristili su modele planetarnih formacija kako bi pokazali da bi se oko crne rupe mogla formirati jedna potpuno nova klasa planeta. Te planete ne bi bile podložne istim ograničenjima kao oni koji su nastali oko mladih zvijezda, piše Science Alert.

"Prema našim proračunima, na oko 10 svjetlosnih godina udaljenosti od supermasivne crne rupe, moglo bi se formirati na desetine hiljada planeta koji su 10 puta masivnije od Zemlje“, rekao je astronom Eičiro Kokubo iz Japanske nacionalne astronomske opservatorije.

"Dakle, oko većih crnih rupa mogli bi postojati planetarni sistemi zadivljujućih razmjera", dodao je.

Oko crne rupe se lakše formiraju planete?

Naime, crne rupe su, kao i mlade zvijezde, često okružene velikim, gustim diskom prašine i gasa. U slučaju zvijezde, radi se o materijalu iz kojeg je i ona sama nastala, a od kojeg se kasnije formiraju planete. Protoplanetarni disk je, dakle, sistem protozvijezde i pripadajućih joj protoplaneta u nastajanju. Ne zna se tačno ima li svaka protozvijezda nužno i protoplanete ili iz tog diska može nastati samo zvijezda, bez svojih planeta.

No, kada su u pitanju supermasivne crne rupe, disk koji ih okružuje može imati i do milijardu puta više prašine i gasa nego protoplanetarni disk, te je moguće da se na određenoj udaljenosti od crne rupe planete lakše formiraju nego oko zvijezde. Naime, ako planeta pri formiranju oko zvijezde nakupi previše mase, njena orbita prestaje biti stabilna i ona počinje da se sve brže približava zvijezdi i, na kraju, svojoj propasti.

U disku prašine i gasa koji se nalazi oko crne rupe, radijalna brzina (u smjeru crne rupe) bila bi zanemariva u odnosu na orbitalnu brzinu rotirajućeg diska. Inercija ove orbitalne brzine spriječila bi planetu da otputuje u smjeru crne rupe, piše Indeks.

Više prašine - više hladnih predjela

Dodatno, planete se formiraju u hladnijim djelovima protoplanetarnog diska, gdje su čestice prašine prekrivene ledom. U disku oko aktivne crne rupe, gusta prašina mogla bi blokirati zračenje i formirati hladna područja koja su izuzetno pogodna za nastanak planeta.

Mada su rezultati ovog istraživanja fascinantni, za sada se ipak radi samo o modelu; nažalost, trenutno ne postoji dovoljno razvijena tehnologija kojom bismo mogli uočiti i potvrditi postojanje ovakve vrste neobičnih planeta.

Istraživanje naziva Planet Formation around Supermassive Black Holes in the Active Galactic Nuclei objavljeno je u naučnom časopisu The Astrophysical Journal.