Ljudska prava u praksi još pod znakom pitanja
“Na proces zapošljavanja osoblja MLJMP-a i dalje se politički utiče”, ocijenili su iz GA
Crna Gora kontinuirano usklađuje zakonodavni okvir sa Evropskom unijom (EU) i međunarodnim standardima u vezi sa zaštitom ljudskih prava, ali zabrinjava primjena u praksi gdje i dalje postoje brojni izazovi koje treba rješavati, ocijenili su iz Građanske alijanse (GA).
Ta nevladina organizacija (NVO) uradila je pregled stanja u institucijama koje se bave ljudskim pravima - Ministarstvu za ljudska i manjinska prava (MLJMP), Zaštitniku ljudskih prava i sloboda (ombudsman), Odbor za ljudska prava i slobode i Ustavnog suda.
Uz pozitivne ocjene, naveli su i niz problema. Tako sa resor koji vodi ministar Mehmed Zenka navode da zabrinjava “nedostatak odgovarajućih finansijskih i administrativnih kapaciteta” i ukazuju da određeni broj radnih mjesta nije popunjen duže vremena, u skladu sa sistematizacijom.
“Na proces zapošljavanja osoblja MLJMP-a i dalje se politički utiče”, ocijenili su iz GA. Iako su kapaciteti tog resora za kreiranje politika tokom posljednjih godina poboljšani, iz GA su kazali da poznavanje međunarodnih i evropskih standarda o ljudskim pravima i sudskoj praksi treba dalje ojačati.
“Najrelevantnije politike o LGBT, manjinama, Romima, osobama sa invaliditetom i o rodnoj ravnopravnosti - imaju sistematski problem nedostatka procjene rezultata”, navodi se u analizi GA.
Smatraju i da novac opredijeljen za rad MLJMP i institucije Zaštitnika ljudskih prava i sloboda nije dovoljan da im omoguće efikasno izvršavanje zadataka.
Za ombudsmana smatraju i da “nedostatak pune finansijske nezavisnosti može kočiti dalje institucionalne reforme i planiranje aktivnosti”. Sugerisali su i da se urede međuljudski odnosi i razriješe “međusobne optužbe i tužbe među zaposlenima”, te da što prije budu imenovana preostala dva zamjenika ombudsmana.
Uprkos poboljšanjima, u GA smatraju da je opseg rada Odbora za ljudska prava i slobode i njegov uticaj na kreiranje politike i nadzor i dalje ograničen “zbog neučestvovanja opozicije u radu”.
Iz GA su kazali da Ustavni sud posljednjih godina bilježi velik priliv predmeta, da je kvalitet odluka poboljšan, ali zabrinuti su “zbog nerazumno dugog trajanja postupaka”, jer neki slučajevi čekaju da se riješe godinama.
“To se posebno odnosi na slučajeve pritvora i slobodnog pristupa javnim informacijama, koji zahtjevaju brze odluke Ustavnog suda, kako bi se osiguralo smisleno poštovanje standarda ljudskih prava ili jedinstvene sudske prakse vezano za ljudska prava”, smatraju u GA.
Negativnim su ocijenili i to što je na izbor ustavnih sudija “snažno uticao dogovor među političkim partijama, često na štetu kvaliteta i profesionalnih rezultata”.
( Damira Kalač )