RUTA za ukidanje granica
Predstava "Don Kihot" biće izvedena 3. decembra u Beogradu
Novi pozorišni i prvi u nizu festival novoosnovane Regionalne unije teatara RUTA koji okuplja teatre iz glavnih gradova nekadašnjih jugoslovenskih republika, počeo je u nedjelju u Beogradskom dramskom pozorištu i traje do 6. decembra.
Tako će 3. decembra, prvi put van granica Crne Gore, u Beogradu biti izvedena predstava "Don Kihot" prema motivima Migela de Servantesa, a u režiji Andraša Urbana, a koja je produkcijsko ostvarenje 32. festivala "Barski ljetopis" i podgoričkog "Gradskog pozorišta".
Festival je počeo premijerom predstave BDP-a “Liliom” Ferenca Molnara, u režiji Ane Tomović, a pored "Don Kihota" na programu su i Euripidova “Bakhe” u režiji Lenke Udovički, produkcija Kazališta Ulysses (Brioni/Zagreb), “Mirna Bosna” Borisa Lalića u režiji Saše Peševskog i produkciji Kamernog teatra 55 u Sarajevu, “Kralj Ibi” Alfreda Žarija u režiji Vasila Hristova i produkciji Dramskog teatra Skoplje i “Plah udah” pisca i reditelja Nejca Gazvode, u produkciji Mestnog gledališča Ljubljana.
Sve predstave biće izvedene na velikoj sceni “Olivera i Rade Marković”, a posle svake biće održan susret sa gostima.
Idejni tvorac festivala je Jug Radivojević, reditelj i upravnik BDP-a odakle je i potekla inicijativa za osnivanje Regionalne unije teatara koju čini šest pozorišta srodnih po estetskom, repertoarskom i organizacionom modelu.
Protokol o formiranju Unije potpisan je već 18. oktobra u Skupštini Beograda. Jedan od ciljeva je kontinuirano prisustvo ovih teatara pred publikom u regionu. Festivali revijalnog karaktera, na kojima svako pozorište izvodi predstavu prema sopstvenom izboru, biće organizovani tokom naredne godine u svim teatrima članovima Unije, pa će u martu domaćin biti Podgorica, odnosno Gradsko pozorište, zatim festival u aprilu ide u Ljubljani, u maju je u Sarajevu, u julu na Brionima i u oktobru u Skoplju.
"Ogromno je interesovanje publike, stručne javnosti i kolega sa cijelog ovog prostora. Ovo je početak umrežavanja koje će imati kontinuitet i kvalitet. Festival otvara Jure Franko, velika jugoslovenska ikona, čuveni skijaš i osvajač srebrne medalje u veleslalomu na Zimskim olimpijskim igrama u Sarajevu 1984. godine, sada jedan od najuspješnijih pozorišnih producenata u regionu", rekao je Radivojević.
Franko je svoj govor počeo napominju da ne zna tačno kojim jezikom govori, a zatim se predstavio kao Slovenac, koji je osnovnu školu učio u Makedoniji, a “ponovo se rodio” u Sarajevu 1984. godine, kada je na Olimpijadi osvojio srebrnu medalju. Nakon 25 godina, tokom kojih je živeo u Japanu, Americi i drugim zemljama, kada se vratio u Sloveniju, istakao je, prenose mediji da ga je najviše zaboljelo to što je morao da upotrebljava pasoš da bi posjetio Hrvatsku, Srbiju, Bosnu i Hercegovinu, odnosno sve one koji su nekada bili dio iste države. Pored te slobode, dodao je i da mu nedostaju zajednički sport i zajednička kultura.
"Zamislite kakvu bismo to sportsku reprezentaciju mogli da stvorimo sa svim našim sportistima, evropskim, svetskim, olimpijskim prvacima danas. Nažalost, to u sportu nije moguće, ali vjerujem da u kulturi jeste. RUTA je dokaz i ovo je vrlo značajan početak, veliki korak unaprijed, ali biće potrebno i puno podrške", rekao je Franko na otvaranju.
On je uvjeren, kaže, i da u regionu postoji mnogo kreativnih, sposobnih i vrijednih ljudi koji će doprinijeti velikim ciljevima, trenutno u oblasti kulture.
"Vi ste napravili najznačajniji preskok granica, koje su zapravo samo u našim glavama. Vjerujem da je svima jasno da smo zajedno mnogo jači. Vjerujem i da može da se napravi zajednička produkcija koja može da se prodaje svijetu kao naša autentična priča. Neka ciljevi budu visoki i vizionarski da se nešto tako ostvari, pa i na Vest Endu i Brodveju”, poručio je Franko.
Priča koju pričajku žene, a nije ženska
Autorsko djelo Andraša Urbana, jednog od najistaknutijih regionalnih reditelja predstavlja drugačije čitanje Servantesovog klasika, preslikano u društveno-političke okolnosti naše današnjice, upirući prstom u mnoge probleme od kojih se položaj žena u društvu ističe zahvaljujući kompletno ženskoj glumačkoj podjeli.
"Pozorište je medij koji je živ i koji govori iskrenije, koji se bavi onim problemima u kojima živimo a čak nas i zabavlja“, istakao je Urban i naglasio da kada predstava govori o ženskim pravima, ona govori o čovjeku, i tome dokle smo spremni da idemo da bismo promijenili svijet.
Vedrana Božinović, autorka teksta, i u ovom projektu je Urbanov „Sančo Pansa“ koji do tančina uspijeva da pronikne u mentalitet društva „sada i ovdje“:
"Ovo nije samo ženska priča, ali jeste priča koju pričaju žene. One progovaraju o 'ženskim pravima'. A samo onaj koji neće da sluša, neće shvatiti kako su to uvijek i samo prava svakog čovјeka. Ako više iko ima snage i volje da se za prava bori. Jer, 'ovo je loše vreme za lutajuće vitezove'“, kaže Božinovićeva.
Urban je uloge povjerio crnogorskim glumicama Branki Femić Šćekić, Kristini Obradović, Branki Stanić, Jeleni Simić, Sanji Popović, Vanji Jovićević i Anđeliji Rondović.
( Jelena Kontić )