Montenegro Airlines drži svaki četvrti let u Podgorici i Tivtu
Na drugom mjestu je Air Serbia sa 11 odsto, a na trećem najveća evropska niskobudžetna aviokompanija Ryan Air sa 3,28 odsto. Veliki broj ostalih ima mali broj letova, ali zajedno drže 60 odsto
Uprkos činjenici da se stalno povećava broj stranih aviokompanija koje otvaraju redovne ili sezonske linije za Crnu Goru, nacionalna aviokompanija Montenegro Airlines (MA) uspijeva da održi svoju poziciju dominantnog prevoznika na aerodromima u Tivtu i Podgorici, odnosno glavnog poslovnog partnera preduzeća Aerodromi Crne Gore (ACG).
Tako je MA prema podacima iz Informacije o rezultatima ljetnje turističke sezone, za devet mjeseci ove godine ostvario ukupno 3.263 rotacije svojih aviona na crnogorskim aerodromima, što je tri odsto više nego u uporednom peridu lani. Po broju rotacija, MA je prvi na listi svih kompanija sa kojima sarađuju ACG i ima udio od 26,1 odsto u ukupnom broju vazduhoplova opsluženih za prva tri kvartala ove godine na aerodromima u Tivtu i Podgorici.
Daleko iza MA, na drugom mjestu liste aviokompanija čiji avioni najviše slijeću u Crnu Goru je Air Serbia sa udjelom u saobraćaju od 11,14 odsto za devet mjeseci, dok je na trećem mjestu sa udjelom od 3,28% najveća evropska lou kost aviokompanija Ryan Air.
U prometu putnika kojih je do kraja septembra na crnogorskim aerodromima bilo ukupno 2.263.709 što je 8 odsto više nego u istom period lani, procentualno najveće učešće su imali MA (23,06%), Air Serbia (9,32%), Ryanair (6,08%) i ruski loukoster Pobeda (5,10%). Iako i MA, i Air Serbia i Ryan Air bilježe rast broja letova i broja putnika, najveći rast broja letova u odnosu na lani za devet mjeseci na aerodromima u Tivtu i Podgorici imali su Enter Air (154%), LOT Polish Airlines (133%), Pobeda (93%), Globus (52%), Ural Airlines (37%), TUI UK&Ireland (39%).
Najveći rast u prometu putnika, posmatrano u odnosu na isti period prethodne godine ostvarili su Enter Air (216%), LOT Polish (145%), Pobeda (91%), Globus (58%), Ural Airlines (37%), TUI UK&Ireland (29%), MC EC Alliance Ural (26%), Ryanair (21%) i Jonika (18%).
Ima i prevoznika koji ove godine bilježe manji broj letova i smanjenje broja prevezenih putnika, a na toj listi prednjače Alitalia (20%), Rossia Airlines (14%) Smartwings A.S. (10%), Israir (9%) i u međuvremenu bankrotirala AdriaAirways (7%).
ACG su posebnom cjenovnom politikom i drugim aranžmanima, do sada značajno pomogli opstanak MA, a menadžmenti dviju državnih kompanija najavili su da će i dalje na sličan način sarađivati, zbog obima posla, ali i interesa koje njihov zajednički posao predstavlja za državu i crnogorsku turističku privredu.
Budući da je Vlada krenula u proces odabira koncesionara kojem će aerodrome dati u 30-godišnji zakup, gotovo je izvjesno da privatni novi upravljač aerodroma neće imati ni izbiza ovoliko sentimenta i razumijevanja za MA, pa je veoma moguće da Vlada ubuduće koncesionaru direktno iz državnog budžeta plaća razliku do pune komercijalne cijene usluga za prihvat i opsluđživanje MA-ovih aviona u Tivtu i Podgorici. To će, ukoliko se desi, značajno umanjiti ionako relativno niske finansijske efekte po državu od koncesionog aranžmana za aerodrome. Prostor za takvu mogućnost ostavljen je i u koncesionom aktu.
Na kraju prošle godine dug MA prema Aerodromima iznosi je 28 miliona eura.
Da li je napredak dovoljan za ozdravljenje
MA koji ove godine ostvaruje rekorde u fizičkom obimu prometa pokazuje znake napretka, ali još nije „izašao na finansijsku zelenu granu“. Vlada je odlučna da sačuva MA zbog značaja nacionalne aviokompanije za turizam i ukupnu ekonomiju jer je Crna Gora, zbog slabih drumskih i željezničkih veza sa okruženjem, prevashodno aviodestinacija.
U budžetu za narednu godinu je tako predviđen iznos od 21 milion eura za podršku poslovanju MA, a najavljuje se i skoro donošenje leks specijalisa koji će nacionalnu aviokompaniju osloboditi od oko 90 miliona eura dugova koje je MA nagomilao u proteklih penaestak godina, kako bi aktuelni menadžment nacionalnog avioprevoznika na čelu sa Živkom Banjevićem, mogao da restrukturira kompaniju i dovede je u zonu profitabilnog poslovanja.
( Siniša Luković )