Mitrović: Periodni sistem elemenata lebdi iznad Pljevalja, Orav da bude moj gost bar jedan dan i noć

Izvršni direktor Nevladine organizacije "Breznica" Milorad Mitrović pozvao je predstavnike Evropske komisije da natjeraju Vladu Crne Gore da konačno počne da rješava nagomilane ekološke probleme u Pljevljima.

Poznati pljevaljski ekolog oglasio se saopštenjem nakon što su u Pljevljima sinoć i danas registrovane koncentracije PM 10 i PM 2,5 čestica u vazduhu višestruko veće od dozvoljenih.

Mitrović smatra da Vlada konačno treba da preduzme konkretne poteze kak bi se situacija koliko-toliko popravila.

"Čitav periodni sistem hemijskih elemenata lebdi u vazduhu iznad Pljevalja. Kancelarija Evropske unije u Crnoj Gori samo je nijemi posmatrač ekološkog zločina koji se sprovodi nad građanima Pljevalja", istakao je Mitrović.

Mitrović podsjeća da se svake godine u ovo vrijeme ponavljaju i bilježe prekoračenja i do nekoliko puta zagađujućih i veoma toksičnih štetnih materija u vazduhu.

"Da li je potrebno da i ovoga puta kao i bezbroj puta do sada, upozorimo nadležne i javnost Crne Gore da je ozbiljno ugroženo zdravlje građana Pljevalja, naročito djece, starih osoba i trudnica. Imajući u vidu da se ova pojava događa u kontinuitetu skoro 40 godina, a da se poslednjih dana, očekivano, bilježe mjerenja koja ukazuju na izuzetno ozbiljno zagađenje opasno po život građana upućujemo apel nadležnim institucijama da je konačno došlo vrijeme da reaguju i uključe se u spas građana ovog po svemu, apokaliptičnog područja, ako ovim građanima misle dobro", naveo je Mitrović u saopštenju.

Ističe da je u dužem periodu vazduh u Pljevljima zagađen ne samo popularnim P10 i PM 2,5 česticama, već i sumpor dioksidom, azot dioksidom, raznim vrstama benzo(a)pirena, kao i drgim opasnim hemijskim elementima u količinama višestruko većim od dozvoljenih.

"Situacija je krajnje kritična i nažalost ovakvo stanje ne traje par dana, već nekoliko decenija. Posebno je zabrinjavajuće što se sve ovo dešava u momentu kada se Vlada hvali sa postignutim napretkom u pregovorima sa Evropskom unijom i otvaranjem poglavlja 27 koje se odnosi na stanje životne sredine. Sa druge strane iz kancelarije Evropske unije u Podgorici, koja je ujedno i jedan od najvećih donatora (tvrde da su u zaštitu životne sredine u Crnoj Gori do sada uložili 35.000 000 eura), mirno posmatraju ekološki zločin koji se sprovodi nad građanima u Pljevljima. Nedavno je gospodin Aivo Orav učestvujući na okruglom stolu Skupštinskog Odbora za evropske integracije u Skupštini Crne Gore, izrazio zabrinutost i eksplicitno ustvrdio da poglavlje 27 neće biti zatvoreno, ako se prije toga ne riješi problem ulcinjske Solane (?!) Mene više od zagađenja i učestalih ekoloških incidenata zabrinjava ovakav stav evropskih zvaničnika, pa pozivam predstavnike Evropske komisije da natjeraju Vladu Crne Gore da da krene sa konkretnim potezima kako bi se situacija koliko-toliko popravila. Upućujem poziv šefu misije EK gospodinu Oravu, da bude moj gost u Pljevljima bar jedan dan i noć, pa sam uvjeren da će nakon toga, kada se sam uvjeri u stanje na terenu, promijeniti i stav i mišljenje o proioritetima u rješavanju ekoloških problema u Crnoj Gori koji su uslovljeni zatvaranjem poglavlja 27”, rekao je Mitrović.

Smatra da dosadašnje kratkoročne i dugoročne mjere Vlade Crne Gore, za ublažavanje ekoloških problema u Pljevljima, doživjele potpuni fijasko.

"Očigledno je da su građani Pljevalja postali kolateralna šteta i njihove ustavne potrebe i prava i nalaze se na začelju svih prioretita državnih organa u odnosu na velike privredne subjekte i izbjegavanje Vlade Crne Gore da preuzme ozbiljne korake u zaštiti životne sredine i zdravlja stanovništva Pljevalja", rekao je Mitrović.

Instrumenti ekotoksikološkog zavoda u Pljevljima izmjerili su sinoć visoke koncentracije PM10 I PM 2,5 čestica, višestruko više od dozvoljenih vrijednosti. Najveće vrijednosti ovih štetnih materija izmjerene su u 19 časova 552 mikrograma po metro kubnom što je 13 puta više od dozvoljenih dnevnih koncentracija od 50 mikrograma po metru kubnom. Sat kasnije izmjerena je koncentracija PM 10 čestica od 502, 9 mikrograma po metro kubnom što je više od deset puta od dozvoljenih dnevnih vrijednosti.

U 22 sata vrijednosti PM 10 iznosile su 578,6 mikrograma po metro kubnom, 11 i po više od dozvoljenih dnevnih koncentracija.

Još opasnije PM 2,5 čestice u 19 I 20 časova iznosile su 578,5 i 597,4 mikrograma po metro kubnom što je skoro 24 iznad ciljne granične vrijednosti od 25 mikrograma po metru kubnom. Visoke koncentracije ovih štetnih materija izmjerene su večeras i u 22 sata 527,7 mikrograma po metru kubnom odnosno 21 put više od dozvoljenih vrijednosti.

Jutros u 10 sati vrijednosti PM 10 čestica iznosile su 477,5 mikrograma po metru kubnom, što je deveti i po puta više od dozvoljenih granica. U isto vrijeme izmjerene su i značajno povećane vrijednosti PM 2,5 čestica od 451,9 mikrograma po metru kubnom ili 18 puta veće od dozvoljenih.

Preporuke Instuta za javno zdravlje je da u slučaju veoma visokog zagađenja vazduha, osobe sa srčanim i plućnim oboljenjima, starije osobe i djeca treba da izbegavaju bilo kakvu aktivnost na otvorenom. Ostalo stanovništvo bi trebalo da izbjegava produženu i napornu fizičku aktivnost. Ne preporučuje se otvaranje prozora i provjetravanje zatvorenih prostorija.

( Goran Malidžan )