Gdje je Boris Džonson?

Izborni okrug Borisa Džonsona nalazi se između dva kraja Pikadili linije londonske podzemne željeznice - na jednom kraju je bogatija četvrt Uksbridž, na drugom kraju londonski aerodrom Hitrou. U ovoj ne živi establišment, već oni koji lošije zarađuju: taksisti, medicinske sestre, učitelji, prodavačice. Brojni smatraju da ih njihov kandidat, premijer koji dolazi iz više klase, loše zastupa.

Predizborna kampanja u baptističkoj crkvi

U siromašnoj baptističkoj crkvi u Juzliju, između mesnice u kojoj se može naći halal meso za muslimane i jeftinih supermarketa pastor Ričard Blejk-Lob uveče drži tradicionalnu debatu sa svim kandidatima na izborima.

“To je važan dio demokratije za naše građane”, kaže on. On kaže da je 2017. Boris Džonson došao na debatu, ali je ovaj put otkazao i samo poslao pismo. “Razumijem zabrinutost lokalnog stanovništva”, napisao je Džonson u pismu koje čita pastor, dok ga prate salve podsmijeha u sali. Džonson takođe obećava novu bolnicu u okrugu. “Ne vjerujem ni jednu riječ”, dovikuje neko iz dvorane izazvavši time ponovo podsmijeh.

Ovdje u Juzliju Boris Džonson ima problem kredibiliteta. S obzirom na to da se kandidat liberala povukao, Zeleni ne shvataju predizbornu kampanju ozbiljno. Kandidat Ukipa, koji se zalaže za Bregzit nije u stanju da izgovori ni jednu suvislu rečenicu, tako se kampanja odvija između odsutnog premijera i nove zvijezde Laburističke stranke iz Uksbridža, Alija Majlanija. Njemu je tek 25 godina, bio je studentski vođa, potiče iz iranske porodice i odrastao je u socijalnom naselju iza ugla. “Boris Džonson nikada nije proživio jedan dan poput našeg”, kaže Majlani koji se predstavlja kao pravi lokalni kandidat. “Dolazim odavde, šetam se našim ulicama. Umorni smo od toga da budemo samo odskočna daska za Dauning strit 10”, kaže on.

Džonsonova većina u njegovoj izbornoj jedinici je 5.034 glasa, samo pet procenata bi bilo dovoljno da mu se oduzme mjesto. “Ispišimo istoriju”, poziva Majlani i nastavlja: “Hajde da prvi put oduzmemo mandat jednom premijeru”. Kandidat laburista se ne oslanja samo na nezadovoljstvo ljudi: “Pokušavamo da mobilizujemo što je više moguće mladih birača.” Nova generacija može da glasa po prvi put i mogla bi većinski da glasa protiv Bregzita.

No, na drugom kraju spektra kao nezavisni kandidat nastupa Alfi Džon. On je na početku svojih dvadesetih i bavi se informacionm tehnologijama (IT): “Prodajem algoritme”, kaže on misteriozno. Nezavisno od toga on se bori za Bregzit, a torijevci su mu previše šepavi. “Ja želim Bregzit bez sporazuma, tvrdi Bregzit prema pravilima Svjetske trgovinske ogranizacije”, kaže on iako ne zna tačno šta to znači. “Neće nam se dogoditi ništa loše”, kaže on.

Slavna britanska ekscentričnost

Skoro ni u jednoj drugoj zemlji na svijetu ne može da se zamisli ovakav podijum: između ozbiljnih kandidata laburista i pomalo smušenih Zelenih sjedi “grof Smetlar” pod punom “ratnom spremom” i kandidat Vilijam Tobin. On ne želi da bude izabran, već samo želi da pošalje poruku o potpuno nepoštenom izbornom sistemu. S jedne strane jer samo prvoplasirani na listi ulaze u parlament i većina glasova uvijek propada. S druge strane jer Britanci koji žive u egzilu kao on i 3,5 miliona građana EU u zemlji ne mogu izaći na izbore. No, s obzirom na to da on ne može da bira, ali smije da nastupa, on na podijumu sjedi kao kandidat iz protesta. Iza “grofa Smetlara”, odnosno njegovog karnevalskog kostima, krije se kabaretista Džon Harvi, koji decenijama zbija šale na račun britanskih izbora. On je već nastupao u drugim kostimima sa Džonom Mejdžorom, Dejvidom Kameronom i Terezom Mej. “Izazivam plavokosog Borisa Džonsona. Želim bilion funti više za zdravstveni sistem”, podsmeva se on na račun predizbornih obećanja aktuelnog premijera. Na poslednjim izborima on je u Uksbridžu dobio 249 glasova.

Bregzit ili stvarne brige ljudi

Tema Bregzit ne smije da nedostaje. Majlani objašnjava nejasnu poziciju laburista, ali preskače planirane nove pregovore sa EU i koncentriše se na drugi referendum. On se posljednjih mjeseci brzo preobrazio u profesionalnog političara. Kandidat Zelenih je kako se i očekuje protiv Bregzita, i zbog ekoloških razloga, a kandidat Ukipa naravno za Bregzit.

No, kada moderator na kraju pročita pitanja građana postaje jasno da je ovdje riječ o drugim stvarima. Prije svega planirano proširenje Hitroua izuzetno uzrujava građane, jer oni žive direktno pored londonskog aerodroma i mnogo buke i prljavštine. Boris Džonson je u predizbornoj kampanji za prethodne izbore izjavio da će radije da legne pred bager nego da glasa za proširenje. No, onda je na dan glasanja u Donjem domu parlamenta iznenada otputovao u Avganistan. “Ako će Boris leći pred bager, onda je to jedini razlog za proširenje”, rugao se kabaretist.

Korbinova kriza među glasačima laburista

Popis lokalnih briga je dugačak: U Uksbridžu bi trebalo da bude zatvorena jedina lokalna policijska stanica - noćna mora. Šta uraditi protiv epidemije smrtonosnih napada nožem u Londonu? Upravo su u Hilingdonu preminula dva mladića. U okružnoj bolnici nedostaje ljekara i medicinskih sestara: “Torijevci su obećali zapošljavanje 40.000 medicinskih sestara, ali odakle one treba da dođu?”, pita neko iz dvorane. Lokalne škole su godinama na “dijeti gladi” zbog kraćenja, žali se rektor. Kandidat Majlani mu obećava zvijezde s neba.

No, rektor gura prst u glavnu ranu laburističke kampanje: “Ja sam po prirodi glasač laburista. Ovaj put, međutim, imam sumnje jer je Džeremi Korbin loš vođa. To je pitanje vjerodostojnosti”, kaže on. Činjenica je da ni jedan kandidat laburista nije bio tako neomiljen kao Korbin koji slovi za nekoga ko je previše lijevo i za slabog kandidata. Zbog njega bi stranka mogla da izgubi izbore, pri čemu bi pobjeda s obzirom na probleme i skretanje udesno torijevaca zapravo bila moguća.

“Bila je to zaista dobra, korisna debata, ali smo bili šokirani da Boris Džonson nije došao. On je moj poslanik. On ovdje nema sastanke za razgovor, ne odgovara na pisma, samo uzima platu. Ja ću glasati za laburiste jer imaju bolje odgovore”, kaže jedna žena na kraju debate. No, jedna druga, koja sjedi do nje, ne vjeruje u veliki obrat: “Za svaki glas koji Boris Džonson izgubi, on jedan dobija jer je jednostavno poznat. On je mladalački i bez odgovornosti, ali je ipak slavan”, kaže ona. S druge strane kandidat laburista nema šansi, strahuje Niki Krouder. U svojoj završnoj riječi Ali Majlani kaže: “Probudićemo se u petak, 13. decembra i tada ne želimo da na vlasti bude Boris Džonson.”

Ali, ispitivanja javnog mnjenja trenutno nagovještavaju da će do toga ipak doći.

(Deutsche Welle)

( Barbara Vezel )