Gradi se 4.000 stanova, ali se očekuje veliki pad

Izgradnja stambenih zgrada u Crnoj Gori je na vrhuncu, ali bi uskoro moglo da dođe do značajnog pada, pokazuju podaci Uprave za statistiku Monstat o broju izdatih građevinskih dozvola i predatih prijava radova.

Sada se u Crnoj Gori u raznim fazama gradnje nalazi više od četiri hiljade stanova, za koje su većinom građevinske dozvole izdate krajem 2017. godine, ali je u 2018. a naročito u 2019. došlo do značajnog pada broja građevinskih dozvola i prijava radova, kao i broja stanova na koje se te prijave odnose.

Prema podacima Monstata, u 2014, 2015. i 2016. godini izdate građevinske dozvole odnosile su na izgradnju po oko tri hiljade stanova godišnje, da bi u 2017. godini došlo do velikog rasta pa je izdato građevinskih dozvola za 4.439 stanova. U 2018. godini predato je građevinskih dozvola i prijava radova za 2.339 stanova, a za devet mjeseci 2019. prijavljena je gradnja ukupno 1.030 stanova.

Početkom 2018. godine stupio je na snagu novi Zakon o planiranju prostora i izgradnji objekata, kojim se ukidaju građevinske dozvole, osim za složene građevinske objekte, a stambeni objekti se grade uz prijavu radova i izjavu revidenta. To nije uticalo na statističke podatke o broju stanova koji se planiraju graditi, jer se podaci koji su ranije novođeni u dokumentima za građevinsku dozvolu sada nalaze u prijavama gradnje. Donošenjem novog Zakona, nadležnost građevinskih dozvola, odnosno prijave radova, u potpunosti je prešla u nadležnost Ministarstva održivog razvoja i turizma.

U trećem kvartalu 2019. godine, (jul, avgust, septembar) u Crnoj Gori su izdate 44 građevinske dozvole i prijave radova, za izgradnju ukupno 233 stana. U istom periodu 2017. godine izdate su 262 građevinske dozvole za ukupno 1.508 stanova, što je smanjenje od 85 odsto.

Na početku 2018. godine, kao što pokazuje grafikon Monstata, dolazi do velikog pada broja građevinskih dozvola i predatih prijava radova u stambenoj gradnji, koji se kasnije malo oporavlja, ali je jasna i vidljiva tendencija pada koja traje godinu i po. Kako se u praksi najčešće dešava da građevinski radovi počinju i godinu nakon dobijanja dozvole, a da sama gradnja traje godinu ili godinu i po. Pad broja novoizgrađenih stanova mogao bi se očekivati krajem ove, ili početkom naredne godine.

Pod stanovima u ovom izvještaju Monstata, smatra se i izgradnja stambenih jedinica u privatnim kućama i u kolektivnim stambenim zgradama.

Od ukupnog broja izdatih građevinskih dozvola i prijava radova, 44 u trećem kvartalu, na fizička lica se odnosi 13, a na firme 31. Njima se predviđa gradnja 233 stana, ukupne površine od 13.864 kvadratnih metara.

Od ukupnog broja 219 stanova nalazi se u zgradama sa tri i više stanova, što je kategorija koju koristi Monstat. Osam stanova odnosi se na pojedinačnu dogradnju, dva stana su u kućama koje imaju dvije stambene jedinice, a četiri su u kućama sa po jednom stambenom jedinicom.

Iz Ministarstva održivog razvoja i turizma nisu odgovorili na pitanja “Vijesti” šta je razlog za ovaj pad broja izdatih dozvola i prijava radova u stanogradnji i kako to komentarišu.

Prosječna cijena kvadrata 1.226 eura, a kod sindikata 663

Prosječna cijena kvadrata stana u novogradnji u trećem kvartalu u Crnoj Gori iznosila je 1.122 eura. Cijena u komercijalnoj prodaji bila je 1.226 eura, ali je zahvaljujući manjem broj prodatih stanova preko sindikalnih i stambenih fondova solidarnosti, gdje je cijena bila 663 eura po kvadratu, ukupna prosječna nešto niža.

U Podgorici prosječne cijena u komercijalnoj prodaji iznosila je 1.248 eura po kvadratu. Prodaje stanova iz solidarne izgradnje bilo je samo u Podgorici i to po cijeni od 663 eura po kvadratu.

U primorskim opštinama prosječni kvadrat je vrijedio 1.365 eura, u središnjem regionu bez glavnog grada (Nikšić, Cetinje, Danilovgrad i Tuzi) prosječna cijena bila je 660 eura, a na sjeveru 676 eura po kvadratu.

( Goran Kapor )