Do nove pozajmice preko pregovora sa SB

Ministarstvo finansija nakon 20. januara treba da počne pregovore sa Međunarodnom bankom za obnovu i razvoj (IBRD), članicom Svjetske banke (SB) o usaglašavanju dokumenata koji su osnov za odobravanje druge garancije (PBG2) od 80 miliona eura. Garancija treba da omogući Vladi da se zaduži do 250 miliona eura.

Ovogodišnjim zakonom o budžetu predviđeno je zaduženje u iznosu do 250 miliona eura uz podršku PBG2 aranžmana. Taj novac će se koristiti da se nadomjesti manjak u državnoj kasi u 2021. godini.

U informaciji Ministarstva finansija o polaznim osnovama za pregovore sa IBRD-om objašnjeno je da osnov za pregovore čine dva dokumenta - nacrt okvirnih uslova za predloženu garanciju zasnovanu na javnoj politici i ugovor o obeštećenju.

“Usaglašena dokumenta će, nakon pregovora, biti dostavljena Vladi na razmatranje i usvajanje, a potom odboru direktora SB na konačno odlučivanje. Pregovori su indikativno predviđeni nakon 20. januara, dok se planira da se sastanak odbora direktora SB održi krajem februara 2020. godine”, piše u dokumentu.

Vlada je 2018. godine počela da ispunjava uslove SB za PBG2. Prema ranijim najavama, ta međunarodna finansijska organizacija je očekivala izdavanje druge garancije u 2019, ali do toga nije došlo. “Vijesti” su početkom prošle godine došle do dokumenta SB koji se odnosio na ispunjenje uslova za dobijanje druge garancije u kome je izvršna vlast upozorena da se gomila državna administracija i da se kasni sa usvajanjem seta zakona iz bankarskog sektora, a što su bila dva od važnih uslova za dobijanje zelenog svjetla za garanciju. “Povećanje broja zaposlenih u 2017. i 2018. godini nije u skladu sa fiskalnom konsolidacijom”, ocijenio je SB u dokumentu.

Vladin partner je u aprilu u zvaničnom izvještaju za Zapadni Balkan ocijenio da su “mogući pritisci na javnu potrošnju uoči izbora 2020. godine rizik za crnogorske javne finansije”.

Prema podacima Državne revizorske institucije (DRI), na bruto zarade je u 2018. godini potrošeno 459,79 miliona eura. Ovogodišnjim budžetom ta stavka je projektovana na 502,77 miliona eura.

Vladi je prvu garanciju (PBG1) od 80 miliona eura Odbor direktora SB odobrio u decembru 2017. godine i ona je korišćena u maju naredne godine kada je pozajmljeno 250 miliona eura od Credit Suisse banke, OTP Grupe, Crnogorske komercijalne banke i Societe Generale banke.

Pregovarački tim Ministarstva finansija za razgovore sa IBRD-om predvodiće pomoćnici ministra za trezor i budžet Dragan Darmanović i Bojan Paunović.

Nacrtom okvirnih uslova za predloženu garanciju definisaće se opšti uslovi garancije, njena vrijednost i korišćenje, iznos novca koji može biti povučen na osnovu garancije i iznosi naknada koju država treba da plati IBRD-u za tu uslugu. Nacrtom ugovora o obeštećenju predviđeno je da će Crna Gora obeštetiti IBRD za svako plaćanje izvršeno po osnovu garancije i nadoknaditi sve gubitke, štete, troškove i rashode koji su po tom osnovu nastali. Ovogodišnjim budžetom je projektovano da će državnoj kasi nedostajati 590 miliona eura, od čega je 500 već obezbijeđeno.Ove sedmice je prikupljeno 14,9 miliona eura kroz prvu ovogodišnju emisiju državnih zapisa.

Šef kancelarije SB za Crnu Goru je Emanuel Salinas.

Zaduženje kod domaćih i stranih banaka

Ministarstvo finansija planira da 250 miliona eura prikupi kod domaćih i stranih komercijalnih banaka kojima će uputiti zahtjev da dostave ponude. “Na osnovu ocjene dostavljenih ponuda donijeće se konačna odluka o visini zaduženja, vrsti i visini kamatne stope (fiksna ili varijabilna), ročnosti zajma, uslovima otplate... Neophodno je napomenuti da je zaduživanje na tržištu druga faza i da je odobrenje garancije od strane SB uslov za otpočinjanje ove faze”, objasnilo je ministarstvo.

Uslovi za garanciju

Među uslovima za odobrenje druge garancije, kako piše u informaciji Ministarstva finansija, su unapređenje u naplati prihoda i smanjenje poreske neformalnosti kroz uvođenje elektronske fiskalizacije, uvođenje centralizovanog sistema javnih nabavki, povećanje fleksibilnosti tržišta rada kroz, između ostalog, efikasniji sistem otpuštanja, unapređenje propisa o minimalnim standardima za upravljanje kreditnim rizikom u bankama. Uz to, smanjenje neefikasnosti na opštem nivou države kroz: pokretanje vremenski ograničenog plana optimizacije zaposlenih u javnom sektoru i usvajanje odluke o otpremnini u slučaju sporazumnog raskida radnog odnosa... Uslov je bio i izrada nacionalne strategija prilagođavanja na klimatske promjene i niskokarbonskog razvoja. “Većina navedenih uslova je ispunjena tokom 2018. i 2019. godine, usvajanjem odgovarajućih zakona, uredbi i sprovođenjem odgovarajućih aktivnosti”, navode u resoru kojim rukovodi ministar Darko Radunović.

( Marija Mirjačić )