Italijanka sam, ali slabo varim picu

Volim svoju zemlju, ali nemam patriotskog duha i nacionalnog ponosa. Štaviše, slabo varim picu, jedem veoma malo špageta, ne govorim glasno, ne gestikuliram, mrzim sve vrste mafije, ne uzvikujem “mamma mia!”. Nacionalne karakteristike su pojednostavljivanja koja bi trebalo osporavati. Biti Italijanka, za mene, počinje i završava se činjenicom da govorim i pišem na italijanskom jeziku. Postavljeno na ovaj način, to ne izgleda naročito, ali u stvari je mnogo. Jezik je sažetak istorije, geografije, materijalnog i duhovnog života, poroka i vrlina, ne samo onih koji ga govore, nego i onih koji su ga govorili vjekovima. Riječi, gramatika, sintaksa su dlijeta koja oblikuje našu misao. Da ne spominjem našu književnu tradiciju, izvanrednu rafineriju sirovog iskustva koja je aktivna vjekovima, kao rezervoar inteligencije i ekspresivnih tehnika; to je tradicija koja me je formirala i na koju sam ponosna jer me je zapala.

Kada kažem da sam Italijanka jer pišem na italijanskom, mislim da sam u potpunosti Italijanka - ali na jedini način na koji sam spremna da sebi pripišem nacionalnost. Ne volim druge načine; oni me plaše, naročito kada postanu nacionalizam, šovinizam, imperijalizam; kada se jezik neprihvatljivo koristi da bismo se ušančili, bilo stvaranjem jezičke čistoće do besmisla koliko je to moguće, ili nametanjem jezika kroz ogromnu ekonomsku moć i oružje. Dešavalo se, dešava se, dešavaće se, i to je zlo koje teži da potre sve razlike i stoga nas sve osiromašuje.

Preferiram lingvističku nacionalnost kao polaznu tačku za dijalog, napor da prelazim granicu, da gledam preko granice - preko svih granica, posebno onih rodnih. Zato su moji jedini heroji prevodioci (posebno volim one koji su stručnjaci u umjetnosti simultanog prevođenja). Posebno ih volim kada su i strastveni čitaoci i predlažu prevodê sami. Zahvaljujući njima, italijanstvo putuje kroz svijet, obogaćuje ga, a svijet svojim brojnim jezicima prolazi kroz italijanski jezik i modifikuje ga. Prevodioci prenose nacije u druge nacije; oni su prvi koji se hvataju u koštac sa udaljenim načinima osjećanja. Čak su i njihove greške dokaz pozitivne sile. Prevod je naše spasenje: on nas izvlači iz bunara u kojem se, potpuno slučajno, rodimo. Zbog toga sam Italijanka, potpuno i s ponosom. Ali, ako mogu, pronikla bih u sve jezike i dozvolila da me svi prožimaju. Čak mi je i strašni Google Translate utješan. Možemo biti mnogo više od onoga što nam se čini.

PREVELA: N. VUJAČIĆ

( Vijesti online )