Nema pretresa prije šest ujutro i bez pokazane naredbe

Pripadnici policije pretres kuće ili stana mogu početi tek u šest sati ujutro i to nakon pokazane naredbe o pretresanju, kazao je za “Vijesti“ advokat Božo Milonjić.

On navodi da u akcijama, odnosno u pretresima kuća i stanova posljednjih dana, aktivno učestvuju velike policijske snage sa punom opremom i „dugim cijevima“, a ono što izaziva zabrinutost jeste način na koji pojedini pripadnici policije obavljaju službenu radnju.

“Vidjevši užasne slike sa jednog od obavljenih pretresa koje je sprovela policija u gradskoj opštini Zeta od prije dva dana, i to iz kuće izvjesne K.R., želim ovim putem da svim građanima koji mogu biti žrtve nečijeg neprofesionalizma ukažem na njihova prava koja su im garantovana Zakonom o krivičnom postupku Crne Gore, uz prethodnu osudu pomenutog pretresanja na navedenoj lokaciji koja je po mom mišljenju obavljena suprotno zakonu“, rekao je Milonjić.

On ukazuje na vrlo jasne i precizne odredbe Zakona o krivičnom postupku koji definiše da se ”pretresanje stana i drugih prostorija okrivljenog ili drugih lica i njihovih pokretnih stvari izvan stana može preduzeti ako postoje osnovi sumnje da će se pretresanjem okrivljeni uhvatiti ili da će se pronaći tragovi krivičnog djela ili predmeti važni za krivični postupak”.

“Naredbu za pretresanje donosi sud na zahtjev državnog tužioca ili na zahtjev ovlašćenog službenog lica policije koje je dobilo odobrenje državnog tužioca, a izvršava je policija“, piše u Zakonu, član 76.

Milonjić navodi sa se naredba o pretresanju predaje prije početka pretresanja.

“Prije pretresanja pozvaće se lice na koje se odnosi naredba o pretresanju da dobrovoljno preda lice, odnosno predmete koji se traže. U toj naredbi mora biti jasno navedeno koji je razlog zbog kojeg se vrši pretres i predmeti kojeg krivičnog djela se potražuju. Nakon što vam se uruči Naredba o pretresanju imate pravo da zahtijevate da pretresu vašeg stana ili kuće prisustvuju dva punoljetna građanina koji će biti svjedoci radnje pretresanja, u cilju zaštite vaših interesa i prava da radnja pretresanja ne bude zloupotrijebljena od strane nekog lica koje u njoj učestvuje“, objašnjava Milonjić.

Dodaje da kada građanin obezbijedi dva svjedoka, ima pravo da po sopstvenoj volji pozovete advokata koji takođe ima pravo da prisustvuje pretresu.

“S obzirom na to da ‘upadi’ pripadnika policije mogu početi tek od šest sati ujutro, to imate pravo da tražite da se zastane sa pretresom dok vaš advokat ne dođe na adresu vašeg stana i u tom slučaju policija je dužna po zakonu da vašeg advokata sačeka najviše do 2 sata. Tek nakon toga može se započeti sa radnjom pretresanja“, kaže Milonjić.

Prema njegovim riječima, član 81 ZKP-a, da bi spriječio nedozvoljene radnje aktera pretresa, propisuje da će se držalac stana i drugih prostorija pozvati da prisustvuje pretresanju, a ako je on odsutan, pozvaće se njegov zastupnik ili neko od odraslih ukućana ili susjeda.

“Zaključane prostorije, namještaj ili druge stvari otvoriće se silom samo ako njihov držalac nije prisutan ili neće dobrovoljno da ih otvori. Prilikom otvaranja izbjegavaće se nepotrebno oštećenje“, navodi se u ZKP-u.

Milonjić ukazuje da je Zakonom predviđeno da „pretresanje stana i lica treba vršiti obazrivo, uz poštovanje ljudskog dostojanstva i prava na privatnost, bez nepotrebnog remećenja kućnog reda i uznemiravanja građana“.

“Takođe, o pretresanju će se sastaviti zapisnik, koji potpisuju lice kod koga se ili na kome se pretresanje vrši i lica čije je prisustvo obavezno, a koje lice može u zapisniku iznijeti sve primjedbe u koliko ih je bilo. Dakle, kako se u posljednje vrijeme sve veći broj građana žali na rad policije prilikom obavljanja radnji pretresanja, kao što je to bio slučaj u Zeti u porodici izvjesne R.K. to još jednom ukazujem građanima da svaku nepravilnost u radu policije prijave Savjetu za građansku kontrolu rada policije, državnom tužiocu i zaštitniku za ljudska prava“, poručio je Milonjić.

( Biljana Matijašević )