Narodna kuhinja Bar u doba koronavirusa: Po obrok dolaze sami - i djeca i stari

Narodna kuhinja Bar u danima epidemije novog koronavirusa nema podršku lokalnih timova i Crvenog krsta, pa obroci koje pripremaju ne stižu na adrese njihovih oko 200 korisnika, već oni po obroke dolaze sami.

Među njima je, kako je “Vijestima” kazala Ljiljana Vujović iz NVO “Žene Bara”, i više od 60 djece, ali i stariji od 70, 80 godina...

NVO je u registar nevladinih organizacija upisana 19. septembra 2018. godine, a dva mjeseca kasnije, otvorena je i narodna kuhinja.

Vujovićeva je “Vijestima” ispričala da su pola godine prije nego su i ozvaničile rad, okupljene oko humanitarne ideje da pomognu sugrađanima u nevolji, žene Bara počele da pripremaju i dijele obroke. Ideja da se okupe, kaže Vujovićeva, potekla je od predsjednice barskog Crvenog krsta.

“Predložila je da se žene Bara okupe i počnu da pripremaju obroke za naše sugrađane koji to sebi ne mogu da priušte. Nakon pola godine, formalizovali smo rad, što je bio preduslov da dobijemo uvid u podatke nadležnih institucija ko su zapravo građani Bara kojima je pomoć potrebna. Tako smo registrovale nevladinu organizaciju”, priča Vujovićeva o počecima narodne kuhinje.

Kada je u novembru 2018. otvorene narodna kuhinja, mediji su pisali da će volonterke te humanitarne organizacije pripremati 100 obroka dnevno za materijalno ugrožene “sa evidencije Crvenog krsta i Centra za socijalni rad, ali i sve druge za koje procijene da nemaju osnovnih sredstava za život”.

Otvaranju narodne kuhinje prisustvovao je i predsjednik Opštine Bar Dušan Raičević. Opština i udruženje “Žene Bara” početkom prošle godine potpisali su i ugovor o finansijskoj podršci projektu narodna kuhinja.

“Prepoznajući značaj ovog projekta za našu zajednicu i doprinoseći smanjenju socijalne nejednakosti, lokalna uprava je budžetom za 2019. godinu, opredijelila sredstva za podršku, u iznosu od 15.000 eura”, saopšteno je tada iz Opštine Bar.

Narodna kuhinja, ovih dana, međutim, sama organizuje distribuciju obroka, odnosno - korisnici po obroke dolaze sami.

Vujović kaže da su, kad je kriza uzrokovana novim koronavirusom tek počela, zatvorili kuhinju, vjerujući da će sve brzo proći. Kad su shvatili da kriza ne jenjava, a istovremeno su dobijali pozive za pomoć, odlučili su da kuhinju ponovo otvore. Međutim, nisu dobili i podršku, pa se sami organizuju oko dostave pripremljenih obroka.

“Vijesti” nisu dobile odgovore na pitanja koja su upućena Upravi za bezbjednost hrane i Upravi za inspekcijske poslove, odnosno sanitarnoj inspekciji, o radu narodnih kuhinja uopšte u uslovima u vrijeme epidemije.

U Podgorici je narodna kuhinja, zbog pojave koronavirusa u naselju Vrela ribnička, zatvorena, ali nije prestala i dostava obroka. Obroci za 600 korisnika dijele se na kućnu adresu, kako bi se izbjeglo okupljanje ispred, ali i u objektu.

Iz Nacionalnog tijela za borbu protiv zaraznih bolesti (NKT) više puta je saopšteno da se, usljed visokog epidemiološkog rizika, a u skladu sa naredbom, dostava uopšte organizuje putem Crvenog krsta i uz saglanost Operativnog štaba NKT.

Iz Crvenog krsta u Baru, međutim, kazali su “Vijestima” da se “ne može očekivati od Crvenog krsta Bara da sprovodi aktivnosti drugih organizacija”... Posebno ne, kako su rekli, u dijelu podjele kuvanih obroka. Tvrde i da nisu imali zvaničan dopis barske NVO, već da su o određenim aktivnostima usmeno razgovarali.

“Naša uloga jeste da pomažemo onima u stanju potrebe. Tokom svog rada smo uvijek bili i bićemo dobar partner i saradnik svima koji su na istom zadatku kao i mi, ali smo jedino servis građana, a ne i drugih organizacija. Uvijek smo imali korektnu saradnju sa NVU ‘Žene Bara’, pa nas pomalo iznenađuje ovakva njihova reakcija. Napominjemo i da od strane ove organizacije nismo dobili nijedan zvaničan dopis ili inicijativu, već da smo usmeno razgovarali o određenim aktivnostima i vjerovali da smo se razumjeli oko istih. U svakom slučaju smo uvijek bili otvoreni za dijalog i ne vidimo razlog da se ovakav način komunikacije bira za dodatna pojašnjenja, koja su se mogla i direktno dobiti, jer nema potrebe da bilo ko svoje djelovanje pravda preko naše organizacije”, kazali su “Vijestima” iz barskog CK.

Dodaju da su upoznati da je ta NVO privremeno obustavila rad, te da su se, kako kažu, u to vrijeme, trudili da pruže podršku njihovim korisnicima.

“Na način što smo im podijelili pomoć koju su im oni unaprijed pripremili. Kako su korisnici narodne kuhinje ovog udruženja socijalno ugroženi, oni se ujedno nalaze i na spiskovima Crvenog krsta Bar ili Centra za socijalni rad, tako da smo im i mi redovno pomagali kroz podjelu humanitarnih paketa, kojom su do sada dva puta bili obuhvaćeni, kao i ostali korisnici koji se nalaze na našem spisku”, piše u odgovorima te organizacije.

Podsjećaju da su uloga i način djelovanja Crvenog krsta Bar definisani Zakonom o Crvenom krstu i Statutom organizacije.

“A preporuka Nacionalnog koordinacionog tijela je da se donacije dijele preko naše organizacije, kako bi se imala jedinstvena evidencija o distribuciji iste i na principijelan način vršila podjela pomoći. Tako se naša organizacija trudila da, u saradnji sa brojnim donatorima, obezbijedi pomoć za brojne korisnike, kojih je u ovom situaciji puno više nego što je to u redovnim okolnostima. Naši volonteri i zaposleni su svakodnevno na terenu i dijele humanitarnu pomoć, ali pružaju i druge usluge korisnicima. Međutim, ne može se očekivati od Crvenog krsta Bara da sprovodi aktivnosti drugih organizacija. Posebno ne možemo preuzeti obavezu za podjelu kuvanih obroka u ovoj rizičnoj situaciji, jer je za to isključivo nadležna kuhinja koja ih priprema”, kazali su iz Crvenog krsta.

Dodaju i da su za pripremu i distribuciju hrane propisane procedure, koje je izdala Uprava za bezbjednost hrane.

“Za šta snosi odgovornost isključivo onaj koji je njihov nosilac”, poručuju iz Crvenog krsta.

Iz NVO “Žene Bara” kazali su “Vijestima” da će nastaviti da dijele obroke, “po cijenu zatvaranja”. Ispred ulaza objekta, po pločniku, zalijepile su trake, koje označavaju distancu koju oni koji dolaze po obroke moraju da poštuju.

( Damira Kalač )