Potezi u cilju potčinjavanja Hongkonga: Sijeva igra visokog rizika
Zakon, na osnovu kojeg bi kineske obavještajne agencije mogle uspostaviti baze u Hongkongu, uzbunio je poslovne i diplomatske zajednice
Ogranak kineskog ministarstva spoljnih poslova u Hongkongu juče je odbrusio državama koje se “miješaju” i poručio da predloženi zakoni o nacionalnoj bezbjednosti neće ugroziti interese stranih investitora u tom gradu.
Zakon, na osnovu kojeg bi kineske obavještajne agencije mogle uspostaviti baze u Hongkongu, uzbunio je poslovne i diplomatske zajednice.
Zvaničnici američke vlade su poručili da bi njime bila okončana autonomija grada pod kineskom upravom i da bi bio loš za ekonomije i Hongkonga i Kine.
Oni su kazali da bi mogao ugroziti specijalni status te teritorije prema američkom zakonu, koji joj je pomogao da sačuva poziciju globalnog finansijskog centra.
Za kineskog lidera Sija Đingpinga, najnoviji potez je igra visokog rizika, ocjenjuje Rojters.
Uvođenje zakona rizikuje da ponovo podstakne proteste, poveća tenzije u ionako napetim odnosima sa SAD i podrije status Hongkonga kao globalnog finansijskog centra.
Mnogi u Hongkongu strahuju da Kina namjerava da kriminalizuje postojeće slobode, uključujući kritike na račun centralne vlade i njene politike.
“To je najnoviji i najveći korak u naporima Pekinga da potvrdi kontrolu nad Hongkongom i njegovih 7,4 miliona stanovnika”, piše Rojters.
Britanija je saopštila da je duboko zabrinuta zbog predloženih zakona koji bi, kako smatra, podrili princip “jedna zemlja, dva sistema” koji je dogovoren kada je Hongkong vraćen pod upravu Kine 1997.
Neki predviđaju da bi moglo doći do odliva novca i talenata iz tog grada.
Iz kancelarije komesara kineskog ministarstva spoljnih poslova u Hongkongu saopšteno je da će visok stepen autonomije tog grada “ostati netaknut i da će interesi stranih investitora i dalje biti štićeni na osnovu zakona”, prenio je Rojters.
Prodemokratski protesti 2019. gurnuli su Hongkong u najveću političku krizu od 1997. Komunističe vlasti vide proteste kao bezbjednosnu prijetnju i krive Zapad za podsticanje nemira.
U saopštenju komesara, izjave “država koje se miješaju” opisuju se kao “dvostruki aršini i gangsterska logika”.
“Bez obzira na to koliko otrovno nas blatite, provocirate, prisiljavate ili ucjenjujete, kineski narod će ostati čvrt kao stijena u zaštiti nacionalnog suvereniteta i bezbjednosti,” navedeno je.
“Osuđena je na propast vaša zavjera za podrivanje kineskog suvereniteta i bezbjednosti iskorištavanjem izazivača nereda u Hongkongu kao piona, a grada kao granice za secesiju, subverziju, infiltriranje i aktivnosti sabotaže protiv Kine.”
I prokineski političari u Hongkongu su odgovorili na zabrinutost da bi zakon o nacionalnoj bezbjednosti mogao da ugrozi najslobodniji kineski grad.
Liderka Hongkonga Keri Lam je kazala da su zapravo protesti ti koji su destabilizovali poslovni ambijent.
Bivši lider Hongkonga, Leung Čun Jing, ukazao je na velike američke investicije u kontinentalnoj Koni uprkos tamošnjim zakonima o nacionalnoj bezbjednosti.
Honkonški medijski tajkun Džimi Lai, istaknuti kritičar Pekinga, napisao je na Tviteru da će zakon označiti kraj “posljednjeg kineskog čuda” i da Komunistička partija ubija “zlatnu koku”.
Paten: Zapad da se ne ulaguje Kini
Kris Paten, posljednji guverner bivše britanske kolonije, rekao je da je Kina izdala narod Hongkonga i da bi Zapad trebalo da prestane da se ulaguje Kini zbog iluzornog velikog ćupa sa zlatom.
On je u intervjuu za “Tajms” rekao da Britanija ima “moralnu, ekonomsku i pravnu” dužnost da se založi za Hongkong.
“Ono što vidimo je nova kineska diktatura,” rekao je Paten.
On je poručio da bi Zapad trebalo da prestane da juri varljivo obećanje kineskog zlata i da bi Britanija trebalo dobro da razmisli o učešću kineskog proizvođača telekomunikacione opreme Huavej u izgradnji mreže 5G.
“Trebalo bi da prestanemo da se zavaravamo da nas na kraju ulagivanja čeka taj veliki ćup sa zlatom. To je uvijek bila iluzija,” kazao je Paten.
“I dalje se zavaramo da ćemo, ukoliko ne učinimo sve što Kina želi, nekako propustiti velike trgovinske mogućnosti. To su gluposti.” List “Dejli telegraf” je objavio da premijer Boris Džonson planira da smanji učešće Huaveja u britanskoj mreži 5G nakon krize oko koronavirusa.
Kinesko rukovodstvo je suočeno sa najjačim međunarodnim i domaćim pritiskom posljednjih decenija.
Ponašanje Kine u vezi s pandemijom kovida-19 ukaljalo je njen međunarodni ugled. Izvještaj koji je ministarstvo državne bezbjednosti prošlog mjeseca predstavilo Siju i drugim kineskim liderima, sadržalo je oštro upozorenje: Antikinesko raspoloženje širom svijeta je na najvišem nivou od masakra na Tjenanmenu 1989.
Kako se pandemija širila, Peking je pokrenuo diplomatiju “vukova ratnika” - izaslanika koji oštro napadaju kritičare ismijavanjem i prijetnjama trgovinskom odmazdom.
( Angelina Šofranac )