Protivnici vakcine problem za vlade

Širom svijeta milioni ljudi broje dane do pronalaska vakcine za kovid-19. Istovremeno se održavaju protesti onih koji ne žele da se vakcinišu.

Devetu nedjelju zaredom, hiljade ljudi se okupljaju u evropskim gradovima da iskale bijes zbog mjera socijalne distance koje smatraju zavjerom za ukidanje osnovnih građanskih prava i prirpemanje terena za „prisilnu vakcinaciju“ koja će napraviti više štete nego sami virus.

Ne protestima za vikend u Berlinu, jedna žena je rekla da je pandemija prevara koju je smislila farmaceutska industrija.

„Nikad se ne bih vakcinisala. Nisam se vakcinisala ni protiv gripa, pa sam još živa“.

Savez protivnika vakcinacije, neonacističkih provokatora i ezoteričnih hipika, koji proteklih nedjelja puni trgove u gradovima poput Berlina, Beča i Ciriha, počinje da zabrinjava vlade dok prave planove za oporavak privrede i borbu protiv koronavirusa na duži rok, piše „Obzerver“.

I prije nego što je proizvedena djelotvorna vakcina protiv kovida-19, nacionalni lideri su suočeni sa dilemom da li bi trebalo da sprovedu imunizaciju što većeg dijela stanovništva i to što prije, ili obavezna vakcinacija rizikuje da osnaži ulični pokret koji je već sklon teorijama zavjere o farmaceutskim koncernima i autoritarnim tendencijama svoje vlade?

Preliminarni rezultati ispitivanja koje su Projekat povjerenja u vakcinu i ORB Internešnal sproveli kada se zaraza u Evropi i dalje brzo širila početkom aprila, pokazuju da je otpor vakcini naročito visok u državama koje su uspjele da izbjegnu najgore tokom pandemije.

U Švajcarskoj, gdje su imunolozi predložili da se masovna vakcinacija obavi već u oktobru, 20 odsto ispitanih je kazalo da nije voljno da se vakciniše. „Obzerver“ piše da je raspoloženje u vezi sa vakcinom slično u Austriji, gdje je 18 ispitanika kazalo da bi odbilo vakcinisanje.

U Njemačkoj, gdje se devet odsto protivilo vakcinaciji u aprilu, ta cifra je možda porasla jer je virus odnio manje života u odnosu na druge zemlje. Paralelno ispitivanje Univerziteta Erfurt je pokazalo da je broj Njemaca kojima je postavljeno pitanje da li bi se vakcinisali protiv kovida-19 opao sa 79 odsto sredinom aprila na 63 odsto prošle nedjelje.

U Velikoj Britaniji, gdje je ispitivanje sprovedeno 6-7. maja, deset odsto ispitanika je kazalo da nije voljno da se vakciniše.

Dok naučnici predviđaju da bi imunizacija oko 70 odsto stanovništva mogla biti dovoljna da virus nestane, postoji zabrinutost da bi bučna manjina mogla preuzeti kontrolu nad pričom o vakcinisanju, ističe „Obzerver“.

Njemački ministar zdravlja Hajko Mas je u šali savjetovao javnost da od onih koji šire teorije zavjere drže distancu veću od 1,5 metara, ali se čini da strah od toga da taj pokret ne preraste u snagu poput protesta PEGIDA protiv imigrantske politike Angele Merkel utiču na odluke vlasti u Berlinu, navodi britanski list.

Iako neki naučnici pozivaju na obavezno vakcinisanje protiv kovida-19, ministar zdravlja Jens Špan je rekao da će se zalagati za dobrovoljni program, dok je predlog o uvođenju „imunitet pasoša“ za one koji su vakcinisani ili su razvili antitijela, povučen iz novog „zakona o pandemiji“ koji je ovog mjeseca usvojen u Bundestagu.

„Postoji realan strah od saveza ezoteričnih ljevičara, ultradesnice i Rajhsberger pokreta“, kaže Natali Grams, ljekarka i spisateljica kojoj je uža specijalnost raskrinkavanje tvrdnji o djelotvornosti alternativne medicine.

„Kada su u pitanju ljudi koji se snažno protive vakcinaciji, to je obično 2-4 odsto stanovništva u Njemačkoj. Ali, sa ovim savezom, imate širi otpor među stanovništvom“.

Grams kaže da je u situaciji kada ne postoji vakcina, nego svi pričaju o njoj, pokret protiv vakcinisanja našao „savršeno okruženje da cvjeta“.

„Virolozi razmatraju dokaze i daju pomalo oprečne savjete, dok su velikim zdravstvenim tijelima potrebne nedjelje da formulišu poruke. Protivnici vakcina iskorištavaju tu neizvjesnost“.

„Obzerver“ piše da se u Francuskoj stavovi protiv imunizacije vide kao fenomen ovog milenijuma i da ih hrani šire nepovjerenje prema centralnoj vladi. Sa druge strane, u državama gdje se govori njemački, zaziranje od programa vakcinacije datira iz 19. vijeka.

„U prvoj polovini 20. vijeka, stavovi protiv vakcinacije preplitali su se sa antisemitizmom: Treći rajh je obilovao teorijama zavjere koje su programe vakcinacije predstavljale kao jevrejsku zavjeru za trovanje njemačke nacije ili da se „čovječanstvo potčini jevrejskom mamonizmu“.

Neki istoričari vjeruju da dobrovoljni programi vakcinacije protiv kovida-19 ne bi bili samo manje politički rizični, nego i efikasniji u zaštiti stanovništva od koronavirusa.

„Kada su u pitanju programi vakcinisanja, rasprava se rijetko vodi o samoj bolesti, nego o odnosu između pojedinca i države”, kaže istoričar Malte Tisen.

„U Njemačkoj je to pitanje sa korijenima u 19. vijeku: može li vlada primorati ljude da budu zdravi“?

Četvrtina Amerikanaca sumnja u vakcinu

Četvrtina Amerikanaca je malo ili nimalo zainteresovana za vakcinu protiv koronavirusa, pokazalo je ispitivanje Rojters/Ipsos prošle nedjelje. Neki su zabrinuti da bi rekordna brzina kojom se vakcina ispituje mogla kompromitovati bezbjednost.

Dok zdravstveni eksperti kažu da je vakcina protiv zaraze potrebna da bi se život vratio u normalu, ispitivanje je ukazalo na potencijalni problem sa povjerenjem u administraciju Donalda Trampa, koja je već na udaru zbog često kontradiktornih bezbjednosnih smjernica tokom pandemije.

Oko 36 odsto ispitanika je kazalo da bi bilo manje voljno da primi vakcinu ako bi Tramp rekao da je to bezbjedno, u poređenju sa 14 odsto, koji bi bili više zainteresovani.

Više Amerikanaca je odgovorilo da bi na njihov stav snažno uticale smjernice Agencije za hranu i ljekove ili rezultati naučih studija koji bi pokazali da je vakcina bezbjedna.

( Angelina Šofranac )