STAV
Žene na lomaču (7)
Plantaže nisu izdržale da ne peconiraju crnogorsku javnost tekstom “Malarični napad valeričnog pokreta”- ko će da odgovara za štetu prouzrokovanu kompaniji '13. jul – Plantaže'” (PR tekst obavljen u Vijestima, Danu, N. Pobjedi, 26.05.2020). Anonimnost ovog PR teksta je jednako neutemeljena kao onomadašnje podmetnuto pisanije o NVO liderki sa štipaljki; ili, kao što je bio nepotpisani uradak o tobožnjoj nemoralnosti, koji je CBCG dostavila sudu o ranijoj viceguvernerki. Dok se ovi zajednički “stećci” crnogorskog sojstva i čojstva o uvriježenom kukavičluku prema ženama u Crnoj Gori ne pretvore u prah i pepeo, nastaviće da nezaustavljivom neljudskošću i neposlovnošću petrifikuju CG zajednicu.
Na početku, sažeto o sljedećem… U paškvili sa fotografijom vinograda na rječnim obroncima, Plantaže su okončale u neodrživim javnim stavovima o političarima iz opozicionog tabora, kao: ”…izraubovanim likovima, pojavama buvljih pijačara, ocvalim profilima iz južnoameričkih serija sa kojima se njihove, javnosti poznate, mlađane junoše i biznismenske sive eminencije rado i uporno hvataju pod ruku…” Citirani vokabular svjedoči o poslovnom brukanju kompanije, od strane onih kojima je zadatak da zastupaju Plantaže u dobrom i po dobrom.
PR tugovanka iz citata ne dokumentuje promišljeno, poslovno nezadovoljstvo, što bi bio legalni model komunikacije ka javnosti CG u ime kompanije. Kako? Privrednički je opravdano da se ospore tužbeni predlozi, koje je nadležnom tužilaštvu predala bivša finansijska direktorica Plantaža. Međutim, odbacivanje tužbenih predloga bez javnog obrazloženja zbog čega su odbačeni, nije osnova za samoglorifikaciju sa pozicije fekalisanja protivnicom. Navodno, razlozi odbacivanja su u stilu: “ko se gdje potpisao”, “da li se ona potpisala” i “čija je odgovornost da se potpišu izvještaji”. Naši tužioci još uvijek nisu stigli da u međuodnosu brojki iz izvještaja, uvezanih sa pratećom dokumentacijom, iznalaze objektivne dokaze za dalje zakonito postupanje. Tako bi se eventualno mogao dokazati “lažan bilans”, krivično djelo iz člana 278 Krivičnog zakonika CG. Ovo je osnov duboke sistemske tuge i bojazni da nas kao zajednicu čeka naporno suočavanje sa istinom da nemamo institucije, koje za ekonomiju zemlje brane vladavinu prava. Ako je to eventualno izvjesno, tada Plantaže kao firma sistemski ne smiju da pokazuju dubinu poslovne provalije, koja nastavlja prema mračnom bezdanu iz onog načisto-nedavnog “računovodstvo je rastegljivo”. Biće da je vjerovatniji scenario da se PR tekstom tražio “krivac”, koji je trebao(la) da posluži za odobrovoljavanje političkih šefova, uz zahtjev da se javnost spriječi da se bavi negativnim rezultatom poslovanja udarne državne kompanije.
No, ima nešto još gore u citatima navedenog PR teksta. Izabrani “ambijent” anonimnog PR teksta Plantaža je nezaustavljiva javna prljavština. Stoga, odgovorno se treba pozabaviti jednim dijelom prikazane internetske kanalizacije, a koji u citatu glasi: “Oštreći svoju probitačnost (misli se na raniju finansijsku direktoricu Plantaža, prim aut.), svojevremeno se gurala i u redove DPS-a, pokušavajući da se nametne kao nezaobilazni kadar sa vlažnim snovima o zauzimanju mjesta izvršnog direktora.”
“Vlažni snovi” su moralno posrnuće Plantaža; predstavljaju samostalno-poslovno-reputaciono uneređenje bez mogućnosti iskupljenja. Kakav je ovo rječnik? Ova vrsta komunikacije je odavno umrla, čak i među sezonskim beračima grožđa i bresaka. I, kada bi se izgovorila, više je bila neumjesna šala, nego što je mogla da bude namjerna uvreda na ličnoj osnovi bilo kome, u ime bilo čega/koga. Ko je napisao(la) ove riječi, sebe je porazio(la), dok se takvim “stavom” nije dobacilo do objekta zlokobnih retorika. A, brucoši ekonomije i agronomije, nakon prvih predavanja, saznaju da se privredničkom poduhvatu u proizvodnji vina ne može učiniti šteta praktikovanjem odgovornosti (uključujući limite svih ogorčenosti), nego se to realizuje netransparentnim pretakanjem slobodnih resursa za razvoj kompanije u lične džepove selektovane manjine.
“Vlažni snovi” su trebali da odglume kritiku ambicije ranije saradnice. Zar slijepa lična ambicija nije najvažnija osobina predatorskog ličnog interesa, zvijezde vodilje crnogorske ponosne elite “sposobnih i snalažljivih”? Naravno, nakon dubokog kafanokratskog poltronstva i nezaobilazne političke poslušnosti.
“Vlažni snovi” su dodatno trebali da impliciraju kako žene dolaze u vladajuću (ili bilo koju drugu) partiju u Crnoj Gori. To nije tačno. Ukupna EK/UNDP agenda osnaživanja žena, koja se asertivno monopolizuje od par poslanica u Skupštini CG, predstavlja decenijski tunjavi plan ničega u ničemu, a gdje su žene rekviziti za grantove. Uz sve ovo spoznajno, to nije pokazatelj ružnog, već društveno-neefikasnog. Sve žene na političkoj sceni u Crnoj Gori, neovisno od političke partije kojoj pripadaju, uz sve slabosti da su u većini posvećene muškom diskursu, veliki su radnici, odvažne figure svojih partija, čak i kad se bore za strogo lične interese; čak i kad sa skupštinske govornice prezentuju nedovoljno odmjerene stavove, a uvijajući ih u oblande ili retoričkog patriotizma, ili agresivne vjere, ili lažne tradicije, ili političke naredbe; i tada su svojstvene u nastupu prema javnosti Crne Gore. Modeli njihove javne promocije su u većini svjesno-odabrano u sjenci lidera stranaka. No, zašto bi u crnogorskoj izvrnutoj definiciji “lojalnosti” za žene u politici važio drugačiji standard od njihovih muških kolega?
“Vlažni snovi” su trebali da budu otvoreno kritikovani od strane svih političarki i ukupnog civilnog sektora. Nisu. Zašto? Iako se već pet godina trebala usvojiti iskustvena lekcija da je javna gadost prema jednoj ženi, posebno sa pozicije moći, izraz slamanja ukupne agende ženskog u Crnoj Gori, nesolidarno ćutanje je nanovo izjalovilo opravdanu reakciju. Tako da je očigledno da se mora još mnogo toga uraditi da se u Crnoj Gori ne umanji, niti izgubi ženski potencijal za borbu ka razvojnom ukupne zajednice.
Zgražavajući izrazi patriotske džade iz PR teksta Plantaža o “vlažnim snovima” žena ostaju kao životni pokazatelji o tome šta su najveći neprijatelji crnogorskog ekonomskog i socijalnog razvoja. To su “putevi pokraj puta”, zbog kojih je potrebno ukazati da je “izraženo čuđenje” (citat) Plantaža zbog “tajnog zamajavanja” (citat) ranije rukovoditeljke finansija najnovijim tužbenim zahtjevom, diskreciono pokazali nepreglednost građanske nepristojnosti i profesionalne neodgovornosti Plantaža u privrednom sistemu zemlje. Ako je tako, tada je sazrelo vrijeme da se Plantaže moraju očistiti i staviti na zdrave noge, u korist dugoročnog oporavka kompanije. U suprotnom, ko zna kada će Crna Gora izaći iz dobrovoljnog muškadinskog i žensko-mačističkog omalovažavanja žena u zemlji, a koje prevashodno nanosi nenadoknadivu štetu Crnoj Gori.
( Mila Kasalica )