Evropska komisija prvi put javno označila Peking kao izvor dezinformacija

Brisel je optužio Kinu da vodi kampanju dezinformisanja unutar Evropske unije, koja je predstavila plan borbe protiv „ogromnog talasa“ lažnih činjenica o pandemiji koronavirusa.

Evropska komisija je saopštila da Rusija i Kina vode „operacije ciljanog uticaja i kampanje dezinformisanja u EU, u njenom susjedstvu, i globalno“. EU je više puta iznijela takve optužbe protiv Rusije, ali je njeno izvršno tijelo prvi put javno imenovalo Kinu kao izvor dezinformacija.

Francuski političari su burno reagovali kada je na veb sajtu kineske ambasade sredinom aprila, u jeku pandemije u Evropi, objavljeno da su njegovatelji u staračkim domovima napustili posao i ostavili stanare da umru. Neimenovani kineski diplomata je takođe lažno tvrdio da je 80 francuskih poslanika koristilo rasističke uvrede protiv šefa Svjetske zdravstvene organizacije.

"Vjerujem da, ako imamo dokaze, ne bi trebalo da se ustežemo od toga da javno označimo krivca“, rekla je novinarima potpredsjednica EK Vera Jurova.

"Svjedoci smo i porasta broja priča koje podrivaju naše demokratije i zapravo naš odgovor na krizu, poput tvrdnje da postoje tajne američke laboratorije u bivšim sovjetskim državama, koju su širili i proruski mediji i kineski zvaničnici i državni mediji“.

Jurova je kazala da dezinformacije ne štete samo zdravlju demokratija, nego i zdravlju građana. Dodala je da je sljedeći front lažnih informacija vakcinacija, citirajući studiju koja pokazuje da je spremnost Njemaca da se vakcinišu opala za 20 procentnih poena za dva mjeseca.

Šef diplomatije EU Žozep Borel je rekao da u „današnjem svijetu vođenom tehnologijom i konkurentnošću, ratnici koriste tasture umjesto mačeva“.

U borbi protiv stranih aktera, EK će osnažiti komunikacionu strategiju i diplomatiju, i pružiti veću podršku slobodnim i nezavisnim medijima, provjeri činjenica i istraživačima, saopštili su Borel i Jurova.

"Snažno vjerujem da se geopolitički snažna EU može materijalizovati samo ako nastupamo odlučno“, kazala je Jurova, aludirajući na cilj predsjednice Evropske komisije Ursule fon der Lajen da to tijelo dobije veći uticaj na svjetskoj sceni.

Kineska misija pri EU je saopštila:

"Kina se uvijek protivila izmišljanju i širenju dezinformacija od bilo kojeg pojedinca ili organizacije. Kina je žrtva dezinformacija, a ne inicijator“. U saopštenju se dodaje da "širenje dezinformacija i razmjena optužbi neće pomoći u globalnoj borbi protiv pandemije“ i poručuje da bi međunarodna zajednica trebalo da zajednički odbaci dezinformacije i sarađuje u cilju zaštite javnog zdravlja.

EK je promijenila ton u odnosu na martovski izvještaj u kojem je samo opisala izvještavanje kineski medija, dok je naglasak stavila na dezinformacije iz izvora koje podržava Kremlj. Promjena je uslijedila nakon što su poslanici Evropskog parlamenta optužili Komisiju da je pod pritiskom Kine ublažila raniji izvještaj o dezinformisanju. Zvaničnici EU kategorično odbacuju te optužbe.

Članice EU se bore sa tim kakav stav da zauzmu prema Kini na nekoliko frontova, od spoljne politike i bezbjednosti do ekonomije. Komisija je opisala Kinu kao „sistemskog rivala“ u jednom izvještaju 2019, što su mnoge države članice opisale kao prekretnicu u odnosu prema vladi u Pekingu.

Komisija je saopštila da bi onlajn platforme trebalo da podnose mjesečne izvještaje sa detaljima o akcijama za promovisanje autoritativnog sadržaja i ograničavanje dezinformisanja o koronavirusu i povezanog oglašavanja.

Vlasnike društvenih mreža se ohrabruju da potpišu dobrovoljni kodeks prakse o dezinformisanju, uz prijetnju regulisanjem ako se on bude kršio. U najnovijem izvještaju, pojačani su zahtjevi platformama da budu transparentnije u dijeljenju podataka sa istraživačima i intenziviraju saradnju sa nezavisnim tijelima koja se bave provjerom činjenica.

"Ne bih željela da same platforme budu arbitri istine“. rekla je Jurova.

Kineska aplikacija za dijeljenje video sadržaja, TikTok, je posljednja kompanija koja je potpisala kodeks prakse, saopštila je EK. Do sada su to uradili Fejsbuk, Gugl, Tviter i Mozila.

Prikriveni prekor Trampu

EK je takođe implicitno prekorila Donalda Trampa, skrenuvši pažnju na štetne efekte njegovih bizarnih sugestija o ubrizgavanju izbjeljivača za liječenje koronavirusa. Ne imenujući predsjednika SAD, u dokumentu Komisije je navedeno da takve lažne tvrdnje mogu biti „veoma štetne“ i da je belgijski centar za nadzor nad otrovima zabilježio porast od 15 odsto incidenata u vezi da izbjeljivačem.

Jurova je ponovo pohvalila Tviter zbog stavljanja upozorenja uz dvije nedavne Trampove objave, rekavši da bi voljela da društvene mreže zauzmu sličan stav prema drugim informacijama.

"Bilo da je u pitanju predsjednik, ili diplomate, ili ja.. kada mi (političari) nešto kažemo, moramo biti odgovorni i u stanju da podnesemo to da neko provjeri činjenice".

( Angelina Šofranac )