Krijumčari droge regrutovani u Crnoj Gori

Najmanje četvorica od pet crnogorskih pomoraca sa kontejnerskog broda “MSC Gayane”, koji su prije godinu uhapšeni u SAD u najvećoj zapljeni švercovanih narkotika u istoriji te države, specijalno su regrutovani za taj konkretan kriminalni zadatak u Crnoj Gori prije njihovog ukrcaja na brod italijansko-švajcarske kompanije Mediterranean Shipping (MSC).

Crnogorski pomorci navodno su bili glavni u koordinisanju izvođenja tog posla sa za sada neimenovanim saradnicima van broda, a sve sa namjerom da se u luke SAD i Evrope prošvercuje skoro 20 tona kokaina visoke čistoće.

Proizilazi to iz dokumenata objavljenih nakon što je jedan od uhapšenih Crnogoraca sa tog broda - dvadesetsedmogodišnji Kotoranin Vladimir Penda, pred američkim sudom u ponedjeljak proznao krivicu za kriminalno udruživanje sa ciljem prodaje narkotika.

Za to krivično djelo Pendi u SAD prijeti minimalna kazna zatvora od 10 godina, odnosno doživotni zatvor u najgorem slučaju.

Sa dijela dokumenata iz Pendinog priznanja krivice pred američkim pravosuđem skinuta je oznaka tajnosti, a dio dokumentacije iz istrage, koju su vodili agenti federalne Agencije za borbu protiv narkotika DEA i Agencije za domovinsku sigurnost (Department of Homeland Security) SAD-a, procurio u javnost.

Američki mediji koji su prenijeli sadržaj tih papira pišu o gotovo filmskim aspektima tog sada već istorijskog događaja kada je borba protiv šverca narkotika na teritoriji SAD u pitanju, nazivajući čitav slučaj broda “MSC Gayane” svojevrsnom pomorskom verzijom čuvenog Al Paćinovog filmskog hita o južnoameričkim švercerima droge “Lice sa ožiljkom”.

Agenti DEA, Agencije za domovinsku sigurnost, Obalske straže SAD, lokalne i federalne policije upali su 17. juna prošle godine na megakontejnerski brod, neposredno nakon što je uplovio u luku Filadelfija na istočnoj obali SAD. Sakrivena u kontejnerima što su se nalazili u štivama velikog broda, policija i agenti DEA su pronašli 15.582 pakovanja kokaina ukupne težine 19,76 tona i procijenjene ukupne vrijednosti u uličnoj prodaji u SAD većoj od 1,3 milijarde dolara.

U toj najvećoj ikad u istoriji SAD zapljeni narkotika, američka policija i istražitelji uhapsili su sedam od nešto više od 20 članova posade - Crnogorce Vladimira Pendu, Boška Markovića, Aleksandra Kavaju, Nenada Ilića i Ivana Đuraševića i državljane Samoe Fonvafea Tiasagu i Lauli Pulua.

Prema pisanju portala Freightwaves.com, koji se poziva na objavljene i dokumente iz istrage koji su procurjeli u javnost, proizilazi da je trećina ukupne posade broda bila lično uključena u operaciju.

“Četvorica od njih su navodno za ovaj švercerski posao namjenski regrutovani još u Crnoj Gori, prije nego što su se ukrcali na brod čao članovi posade. Iz dokumenata sa Pendinog priznanja krivice proizilazi i da su crnogorski članovi posade broda obavljali koordinaciju sa ostalim učesnicima u švercerskom lancu van broda, koristeći kriptovane mobilne telefone za komunikaciju. Pema navodima optužnice protiv drugog učenika tog kriminalnog događaja Nenada Ilića, a koja datira iz septembra 2019. godine, ovi koji su bili uključeni u zavjeru za šverc droge nastojali su da u to uključe i druge članove posade broda koristeći se i raznim metodama za zastrašivanje i prijetnjama”, piše američki portal.

Napominju da je riječ o “spektakularnom događaju u svakom pogledu” - počev od rekordne količine zapljene droge, preko toga da je ona pronađena na brodu kojim upravlja jedna od najvećih svjetskih brodarskih kompanija, a koja je zvanično u vlasništvu jedne od najvećih američkih banaka J.P. Morgan, do zavjere među posadom, noćnih veza sa švercerima na moru pred obalama Južne Amerike, do “švercerske mreže koja prekriva cijeli svijet”.

“Sve zajedno ovo zvuči kao svojevrsno ‘Lice sa ožiljkom na moru’”, piše američki portal, iznoseći detalje iz istrage koji pokazuju da je, dok je MSC Gayene plovio uz zapadnu obalu Južne Amerike na svojoj redovnoj liniji od Pacifika prema SAD i Evropi, na brod ukrcano skoro 20 tona kokaina kojeg su do njega dovezli brzi, manji gliseri.

Ukrcaj droge na megakontejneraš obavljao se na pučini, u plovidbi između luka u koje je taj brod po redu plovidbe svraćao u Panami i Peruu.

Najprije je na dijelu putovanja južno od Paname prema Peruu jedne noći uz “MSG Gayane” prišlo šest glisera nakrcanih drogom koja je sa njih, korišćenjem brodske dizalice na kontejnerašu, prebačena na “MSC Gayane” i sakrivena među legalnim teretom - raznom robom u više kontejnera.

Isto se dogodilo i druge noći i na plovidbi u obrnutom smjeru - kada je brod iz Perua vozio prema Panamskom kanalu - tada je droga pretovarena sa još osam glisera.

Kokain zapakovan u briketima je sakrivem među ostalim teretom u kontejnerima sa kojih su članovi posade broda uključeni u švercerski lanac skinuli carinske plombe i nakon toga ih zamijenili falsifikovanim plombama.

Prema navodima iz Pendinog priznanja krivice, članovi posade koji su bili uključeni u taj posao radeći na dizalici ili pomažući da se droga ukrca i sakrije među legalnim teretom na brodu, plaćeni su sa po 50.000 dolara.

Cijela operacija noćnog prekrcaja droge na otvorenom moru po Pendi, trajala je od 30 do 40 minuta u oba slučaja.

Jedan od uhapšenih članova posade američkim istražiteljima je ispričao da je, navodno, sličan švercerski poduhvat već bio realizovan i na prethodnom putovanju broda “MSC Gayane” na tom dijelu njegove redovne linije između luka Kalao u Peruu, Bonaventura u Kolumbiji, tranzita Panamskog kanala i dalje prema lukama Kristobal u Kolumbiji, Friport na Bahamima, Fladelfija u SAD i Roterdam u Holandiji.

MSC u potpunosti sarađuje u istrazi

Iz dokumenata Agencije za domovinsku sigurnost proizilazi da, iako su na njihovom brodu našli rekordnu švercersku pošiljku droge, američke vlasti nisu iznijele nikakve zvanične optužbe protiv same kompanije MSC, druge najjače svjetske kontejnerske brodarske kompanije.

MSC je na tome zahvalio vlastima SAD i obećao im svoju potpunu saradnju, ali nije mogao u potpunosti izbjeći štetne posljedice po sopstvene interese, jer je ta kompanija zbog tog slučaja lani na tri mjeseca bila privremeno isključena sa liste “Partnera od povjerenja” američke carine i graničnih vlasti, te su time njeni brodovi bili podrvrgnuti oštrijim i detaljnijim kontrolama prilikom dolazaka u američke luke. Uz to, vlasti SAD su 4. jula 2019. godine, zvanično pokrenule postupak sudske zapljene i eventualne prodaje broda “MSC Gayane”, kao sredstva izvršenja kriminalnog djela, ali je osam dana kasnije ipak postignut dogovor sa MSC-om kao operaterom, odnosno američkom bankom J.P. Morgan kao formalnim vlasnikom broda, da se plovilo vrijedno 85 miliona dolara ipak oslobodi i vrati u upotrebu, uz plaćanje kaucije od 50 miliona dolara od strane MSC-a.

Kompanija je u tom aranžmanu sa američkim vlastima na sebe preuzela i niz drugih obaveza: da im predoči svako svoje saznanje o eventualnim kriminalnim aktivnostima članova posada MSC brodova, pomogne pri sprovođenju svima za američke vlasti potrebnim informativnim razgovorima sa članovima posada MSC brodova, pomogne pri uručenju svojim posadama sudskih poziva američkih vlasti, bilo da su oni na brodovima u lukama SAD ili van njih, da se i sama podvrgne eventualnim takvim pozivima, da na svojim brodovima ne smije praviti bilo kakve tehničke prepravke bez saglasnosti Uprave carina SAD, ali i da se sama kompanija i agencije za ukrcaj pomoraca koje za nju rade moraju uzdržati od preduzimanja bilo kakvih “osvetničkih” akcija prema svojim pomorcima koji sarađuju sa američkim vlastima...

( Siniša Luković )