Ocjena eksperata: Crnogorski sistem javnih nabavki među najstabilnijim u regionu

U izvještaju se, dodaju iz Vlade, navodi da su mnoga pitanja sa kojima se susrijeću susjedne zemlje već riješena u Crnoj Gori, kao što je osnivanje entiteta koji u praksi djeluju kao „centralni naručioci“ u sektoru javnih radova, kao i zdravstva

7213 pregleda1 komentar(a)
Generalna direktorica Direktorata za politiku javnih nabavki u Ministarstvu finansija, Jelena Jovetić, Foto: Vlada Crne Gore

Crnogorski sistem javnih nabavki je jedan od najstabilnijih sistema u regionu, ocijenili su eksperti TAIEX peer-review misije Evropske komisije u najnovijem Izvještaju o sistemu javnih nabavki Crne Gore, saopšteno je iz Vlade.

Ocjene su, kako se navodi, bazirane na navodima Izvještaja, uvažavajući činjenicu da je misija u Crnoj Gori bila posljednja ekspertska misija u toku 2019. godine u regionu, nakon što su prethodno eksperti posjetili sve susjedne zemlje Zapadnog Balkana.

U izvještaju se, dodaju iz Vlade, navodi da su mnoga pitanja sa kojima se susrijeću susjedne zemlje već riješena u Crnoj Gori, kao što je osnivanje entiteta koji u praksi djeluju kao „centralni naručioci“ u sektoru javnih radova, kao i zdravstva.

"Eksperti su ocijenili i da Crna Gora nije fokusirana samo na sprovođenje postupka javnih nabavki, već da institucije sagledavaju javnu nabavki i van formalnih procedura, kao i da je primjena kriterijuma ekonomski najpovoljnije ponude pokazatelj da su naručioci otvoreni za naprednije oblike nabavke. Takođe, u Izvještaju je konstatovano da je Vlada Crne Gore odavno prepoznala važnost funkcije javnih nabavki i njenu ulogu u savremenom ekonomskom društvu zemlje. Ključno zapažanje ekspertske misije je da sistem javnih nabavki uglavnom ispunjava svoju društveno-ekonomsku ulogu", navodi se u saopštenju.

Od posebnog značaja, dodaju iz Vlade, za unaprjeđenje sistema javnih nabavki u Crnoj Gori imale su i brojne izmjene i dopune Zakona o javnim nabavkama, koji je usvojen 2011. godine i postao primjenljiv 2012. godine, i to u pogledu povećanja transparentnosti postupaka javnih nabavki, obezbjeđivanja zaštite konkurencije i jednakog tretman ponuđača.

"Ocijenjeno je i da, kao i u svakoj zemlji, uključujući i zemlje EU, postoji prostor za poboljšanje i izazovi na koje treba odgovoriti, što je objašnjeno u preporukama u nastavku izvještaja."

Direktorat za politiku javnih nabavki, u okviru Ministarstva finansija, odgovoran je za cjelokupnu koordinaciju politike i praćenje sistema javnih nabavki.

"Portal javnih nabavki kojim upravlja Direktorat za politiku javnih nabavki, aktivno koriste Inspekcija za javne nabavke za svoje kontrole i naručioci posebno u sektoru zdravstva za superviziju korisnika budžetskih sredstava. Od svog uspostavljanja, sistem se neprestano razvija, uz veliku pomoć projekata koje podržava EU i drugi donatori i međunarodne institucije (SIGMA, itd.) Svi glavni akteri čije aktivnosti značajno utiču na sistem javnih nabavki u Crnoj Gori posmatraju na Direktorat za politiku javnih nabavki kao uvažen autoritet, koji vodi glavne rasprave o sistemu nabavki i lider je u procesu izmjena zakonodavstva", dodaje se u saopštenju.

Iz Vlade podsjećaju da je tokom 2019. godine Direktorat radio na novom zakonu o javnim nabavkama sa ciljem da se poboljša sistem javnih nabavki u Crnoj Gori harmonizacijom sa direktivama EU.

"U Izvještaju se napominje da se ekspertska misija odvijala prije nego što je novi zakon o javnim nabavkama bio u proceduri konačnog usvajanja u Skupštini Crne Gore, pa je stoga ekspertima bilo izuzetno teško da daju vrlo detaljne preporuke, jer će glavna pitanja sa kojima su se eksperti suočili tokom misije biti riješena kroz odredbe novog zakona."

Ministarstvo finansija kao nosilac politike javnih nabavki, zaključuje da su refome u ovoj oblasti implemetirane tokom 2019. godine, prepoznate od strane ekspertske misije i detaljno date izvještajem.

U tom dijelu, kako je saopšteno, Ministarstvo finansija izražava spremnost da u nastavku djelovanja u okviru unaprjeđenja sistema uloži nove mjere, posebno u dijelu implementacije preporuka iz Izvještaja.

"Posebno raduje činjenica da je ocjena o sistemu javnih nabavki u Crnoj Gori bazirana na reviziji upravo najkompleksnijih javnih nabavki, koje su od strane ekspertske misije bile obuhvaćene i to u okviru “osjetljivih sektora” - javnih radova, sabraćaja, zdravstva, elektronskih sistema, kao i sektora vodovodnih i komunalnih djelatnosti na nivou lokalnih samouprava."

Pored Ministarstva finansija koje kreira politiku javnih nabavki, dodaje se u saopštenju, ekspertska misija je napravila pregled rada i drugih institucija koje su ključne u praćenju ovog sistema: Državna komisija za kontrolu postupaka javnih nabavki, Upravni sud, Uprava za inspekcijske poslove (inspekcija za javne nabavke), kao i Državna revizorska institucija.

"Izvještajem je obuhvaćen pregled institucija čiji su predstavnici imali razgovore sa ekspertskom misijom, pa u tom dijelu kako državnim institucijama, poslovnim udruženjima, nevladinom sektoru, kao i drugim koji su učestvovali u radu misije, Kancelarija za evropske integracije i Ministartstvo finansija izražvaju zahvalnost na datom doprinosu koncipiranja konačnog stava iz Izvještaja. Ministarstvo finansija izražava zadovoljstvo ocjenama iz Izvještaja ekspertske misije, sa uvjerenjem da će ova zapažanja, kao i date preporuke, biti osnova za dalje reforme u Crnoj Gori, kako u okviru politike javnih nabavki, tako i drugih institucija u okviru sistema", zaključuje se u saopštenju.