Predstava patriotizma uoči referenduma o ustavnim izmjenama u Rusiji

Predsjednik Vladimir Putin pratio je juče vojnu paradu na Crvenom trgu, patriotsku predstavu za koju kritičari kažu da je organizovana uprkos epidemiji kako bi povećala popularnost ruskog predsjednika dan uoči početka referenduma o ustavnim izmjenama koje bi mu omogućile da vlada do 2036.

Putin je posmatrao dok su kolone tenkova i preko 14 000 vojnika, uključujući i trupe iz savezničkih zemalja poput Kine, prolazile na užarenom suncu. Parada, kojom je obilježena 75. godišnjica pobjede Sovjetskog Saveza nad nacistima, bila je prvobitno zakazana za 9. maj, ali je odložena zbog pandemije koronavirusa, mada kritičari tvrde da je za manifestaciju bilo prerano i da je vlada neodgovorno postupila.

Dok su uglancani sovjetski tenkovi T-34 prolazili trgom, ruski medicinski zvaničnici su saopštili da je registrovano 7 176 novih slučajeva koronavirusa, uključujući 811 u Moskvi, usljed čega je broj zaraženih u Rusiji porastao na 606 881.

Dobrovoljci su dijelili maske i rukavice posmatračima na Crvenom trgu i naredili im da drže distancu, ali se osim toga parada nije puno razlikovala od ranijih demonstracija ruske vojne moći.

Putin nije nosio masku ali su, kako prenosi Rojters, ljudi koji su bili u njegovoj blizini testirani na koronavirus, uključujući i veterane koji su prije parade dvije nedjelje bili u karantinu u Moskvi.

Ruski lider koji se od aprila uglavnom pojavljivao na televiziji iz sobe bez prozora koju su nazvali njegovim „bunkerom“, rukovao se sa veteranima i prijateljski raspoloženim liderima uglavnom iz bivših sovjetskih republika, uključujući Bjelorusiju, Kazahstan, Tadžikistan, Moldaviju i Uzbekistan, ali i sa Aleksandrom Vučićem i Miloradom Dodikom.

Predsjednik Kirgistana je u posljednjem trenutku otkazao prisustvo nakon što su testiranja u Moskvi pokazala da su dvije osobe iz njegove pratnje pozitivne na koronavirus.

Ključni gosti poput kineskog lidera Sija Đinpinga i francuskog predsjednika Emanuela Makrona otkazali su prisustvo degradirajući događaj od kojeg je Kremlj očekivao da bude demonstracija globalne diplomatije. Međutim, kako prenosi „Gardijan“, lideri koji su prisustvovali paradi ispoljili su značajan entuzijazam. Predsjedniku Bjelorusije Aleksandru Lukašenku, koji je žestoko kritikovan zbog organizovanja parade 9. maja u njegovoj zemlji uprkos epidemiji, na tribinama su se pridružila njegova dvojica sinova. Srpski lider Aleksandar Vučić, tapšao se po grudima dok je delegacija vojnika marširala podijumom.

Putin se tokom govora pomirljivim tonom obratio Zapadu, uprkos tome što se nedavno žalio zbog navodnih pokušaja pojedinih evropskih država da revidiraju istoriju. Kazao je da Moskva nikada neće zaboraviti doprinos sovjetskih saveznika tokom rata, uključujući otvaranje drugog fronta 1944. Parada je održana dan uoči početka referenduma koji počinje danas a završava se 1. jula o ustavnim promjenama, uključujući i amandman koji bi omogućio Putinu da se nakon 2024. kandiduje za još dva šestogodišnja predsjednička mandata.

Državna agencija za istraživanje javnog mnjenja predviđa da će između 67 i 71 odsto birača podržati promjene, prenio je Rojters.

Pojedini analitičari tvrde da su vlasti, uz podršku državnih medija, iskoristile paradu da podstaknu patriotska osjećanja, što bi pomoglo Putinu da poveća popularnost koja je sada na 59 odsto. Mada je to visoko po standardima većine država, za Putina je najniža stopa popularnosti od 1999. Opozicionar Aleksej Navaljni je kritikovao vlasti zbog toga što su potrošile ogromne sume novca na paradu i pozvao pristalice da bojkotuju glasanje. „Jedan ludi, pohlepni čovjek koji je poludio od moći tjera cijelu zemlju u delirijum“, kazao je Navaljni. N. B.

( Nada Bogetić )