Deformisane kreature su sken unutrašnjih borbi

Jedinstvena izložba nazvana po jednom od radova iz postavke, „Let ka punom mjesecu“, crnogorske slikarke Ane Šćekić otvorena je za posjetioce u Centru savremene umjetnosti, u Galeriji “Klub”, do četvrtog septembra. S obzirom na trenutnu epidemiološku situaciju u Crnoj Gori, svečanog otvaranja izložbe nije bilo, pa je Šćekić u razgovoru za “Vijesti” predstavila svoju postavku.

“U pitanju su veliki formati u čijoj realizaciji najbolje funkcionišem i osjećam se komforno dok radim. Postavka broji 12 radova u različitim likovnim tehnikama. Jedna od mojih prethodnih izložbi podrazumijevala je slike velikog formata u tehnici akrilik na platnu, nakon čega sam izlagala crteže u tehnici kreda, ugljen i suvi pastel na papiru... Stoga sam se odlučila na eksperiment kada je postavka ‘Let ka punom mjesecu’ u pitanju; dakle, izložbom su objedinjene sljedeće tehnike: akrilik na platnu, objekti (drvene kutije, lutke i akrilik) i digitalni kolaži čiji su printovi takođe štampani u većim formatima”, objašnjava ona. Već sami naziv izložbe “Let ka punom mjesecu” nosi određenu simboliku” i nudi niz načina za tumačenje - od toga da li su u pitanju čovjekova stremljenja, njegova misija ili cilj ka kojem ide tokom života, a Šćekić otkriva kako je do tog naslova došla...

“Rad ‘Let ka punom mjesecu’ po kojem izložba i nosi naziv, intimne je prirode, ali takođe ima i univerzalni smisao kada se radi o odrastanju čovjeka. Letenje je san svakog djeteta, tako da ovaj rad odražava snažnu vezu sa uticajem djetinjstva na čovjekovu ličnost (‘Djetinjstvo je roditelj čovjekove ličnosti’, Frojd). Jako sam emotivno vezana za ovaj rad. On za mene predstavlja sjećanje na jedan dug period života kada su se u mom stvaralaštvu i životu desili veliki preokreti, pa je let simbol stremljenja ka nečem mističnom, magičnom, nestvarnom...”, priča ona.

Teoretičarka umjetnosti Selma Đečević je, između ostalog, o predstavljenom radu Ane Šćekić zapisala: „Let ka punom mjesecu zapravo je istupajući korak, prvobitni lepet krila koji vodi ka predjelima podsvijesti čije je konačno ishodište, apsurdno, i vlastiti početak. Jer u svom ishodištu i gnijezdu nalazi se jedno te isto - mjesec, sa svojom redikuloznom istorijom vječitog ponavljanja i beskrajne periodičnosti. Otud se ovim radovima snažno sugeriše atmosfera hermetičnosti prostorno-vremenskog kontinuuma u kojem su zarobljene sablasne figure čovjeka”, primjećuje Đečević.

Na pitanje “Vijesti” da li upravo te “sablasne figure čovjeka” predstavljaju čovjeka kakav je on danas, zarobljenog u vremenu i prostoru sa zamišljenim odredištem ka kojem leti, Šćekić odgovara: “U Vašem pitanju mi se jako dopada formulacija da je čovjek zarobljen i da je odredište ka kojem leti ‘zamišljeno’. Upravo o tome govori ovaj opus radova, a i teoretičarka Đečević već duže vrijeme prati kako se razvija moj rad, tako da se njeno potpuno razumijevanje djela podrazumijeva i svakako je vrlo dobro zaokružila ovu misao. Te ‘sablasne figure čovjeka’ zapravo su nastavak mojih prethodnih radova na kojima je spoj ljudskog i životinjskog (sada i dječijih plastičnih lutaka) osnovni motiv. Deformisane i sablasne kreature predstavljaju skener snimak unutrašnjih borbi i svakako jesu zarobljene u sopstvenoj tragičnosti”, kaže umjetnica.

Primijetno je da na njenim radovima dominiraju figure izraženih portreta što, čini se, dodatno ističe psihološko stanje i ekspresiju čovjeka. “Da, tokom stvaranja sam razmišljala o odnosu portreta i tijela lutke. Cilj je bio da publika prvo uvidi različite izraze lica kao što su vrisak, zbunjenost, uznemirenost, pa tek onda rad u cjelini, da kao takvi budu istaknuti u odnosu na ostatak kompozicije. Takođe, vrisak čovjeka je česta pojava na mojim radovima. Svaki izraz lica predstavlja momenat intimne reakcije na spoljne impulse”, rekla je Šćekić za “Vijesti”.

Razgovor za “Vijesti” zaključila je tako što je, moglo bi se protumačiti, indirektno najavila i nove serije svojih radova, na šta je posebno uticao trenutak u kojem se nalazimo i borba protiv epidemije.

“Uz veliko saosjećanje za oboljele od virusa korona, mogu da kažem da je na mene raniji period izolacije djelovao introspektivno i značio je ponovno vraćanje sebi i svojim zakopanim idejama, a u isto vrijeme, period je bio produktivan po pitanju stvaralaštva”, otkrila je ona.

Šćekić je rođena u Podgorici 1983. godine. Diplomirala je slikarstvo na Fakultetu likovnih umjetnosti na Cetinju u klasi prof. mr Branislava Sekulića. Dobitnica je dvije godišnje nagrade Fakulteta likovnih umjetnosti - za slobodni crtež (2006) i za slikarstvo (2008), kao i nagrade za najbolje samostalno izlaganje u 2018. godini (Kreativna fabrika, Beograd). Autorka je brojnih samostalnih projekata, a učestvovala je i na mnogim kolektivnim izložbama, simpozijumima, kolonijima u zemlji i inostranstvu.

Prizor lutaka koje vrište ili mijenjaju izraze lica

Naziv jednog od ciklusa digitalnih kolaža Ane Šćekić je i “Deca uče da poznaju svoj glas” koji, možda sasvim slučajno upućuje na stih iz pjesme “Kao da je bilo nekad” Ekatarine Velike (Deca uče da plaču, deca uče da poznaju svoj glas). Na pitanje da li je muzika imala uticaja na njeno stvaralaštvo i u kojoj mjeri, Šćekić kaže da je takav naziv došao sam od sebe.

“Naziv ciklusa digitalnih kolaža ‘Deca uče da poznaju svoj glas’ došao je nekako spontano po završetku realizacije radova, kada sam mogla da ih sagledam u cjelini. Stihovi su bili jako prijemčivi za prizor lutaka koje vrište ili mijenjaju svoje izraze lica. Takođe stih koji ste naveli ‘Deca uče da plaču’ odnose se i na plač, krik i vapaj, ne samo djeteta već i odraslog, zrelog i rastućeg čovjeka”, zaključuje ona.

( Jelena Kontić )