Vakcinacijom izbjeći „sudar” gripa i kovida

Evropska unija juče je poručila građanima i državama bloka da nije vrijeme za opuštanje i da ljeto ne smiju koristiti za predah već za pripremu na drugi talas zaraze koronavirusa. „Nemamo pravo da kažemo ovo je previše, umorni smo, dosta je bilo“, kazala je juče evropska komesarka za zdravlje predstavljajući smjernice Evropske komisije za drugi talas pandemije. „To bi značilo da je sve dosadašnje žrtvovanje bilo uzaludno“, kazala je Stela Kirijakides.

Zahvaljujući oštrim restriktivnim mjerama, evropske države su uspjele da obuzdaju koronavirus uoči ljeta, usljed čega su građani počeli da planiraju odmore dok se koronavirus širio u drugim regionima.

Međutim, države članice treba da se saberu, upozorila je Komisija, savjetujući državama da naprave zalihe medicinske opreme i ojačaju zdravstvene kapacitete i testiranje, naročito među ranjivim grupama.

Izvršno tijelo EU naročito je pozvalo države članice da počnu raniju i rasprostranjeniju vakcinaciju protiv gripa ove godine kako bi smanjile rizik od simultanih epidemija gripa i kovida-19 na jesen.

EK želi da preduprijedi rizik urušavanja zdravstvenih sistema zbog velikog priliva pacijenata kao što je to bio slučaj sa oboljelima od kovida-19 u martu i aprilu.

„Simultane epidemije sezonskog gripa i kovida-19 bi značajno opteretile zdravstvene sisteme“, navela je komisija u dokumentu u kojem su navedene aktivnosti za pripremu uoči mogućeg velikog drugog talasa kovida-19 na jesen“.

Kako bi se izbjeglo ono što potpredsjednik EK Margaritis Šinas nazvao „koktelom rizika“, vlade EU treba ove godine da kupe više vakcina protiv gripa i povećaju broj vakcinisanih.

Takođe, treba da počnu sa vakcinacijom ovog mjeseca, umjesto da čekaju oktobar, kada vakcinacija protiv gripa tradicionalno počinje u Evropi.

Kirijakidesova je kazala da vlade treba da se bore protiv „oklijevanja u vakcinisanju“ kako bi postigle bolje rezultate, govoreći o sve većem skepticizmu među građanima kada je u putanju vakcinacija, što je dovelo do ponovnog pojavljivanja određenih bolesti, poput malih boginja, prije pandemije kovida-19.

Preporuke nijesu obavezujuće za vlade EU, koje su tokom krize često primjenjivale raličite mjere kako bi suzbile pandemiju.

„Koordinacija je veliki izazov“, kazala je Kirijakidesova na konferenciji za novinare, naglašavajući da su kako se kriza odvijala članice EU jačale zajedničke aktivnosti.

Kako bi povećale spremnost uoči novog talasa, Komisija je takođe pozvala države da testiraju što je moguće više ljudi na koronavirus i da uspostave uspješne sisteme za praćenje kontakata.

Brisel želi da vlade koriste aplikacije za praćenje kontakata koje su dostupne unutar granica EU. Međutim, u ovoj fazi svega 10 članica je počelo sa primjenom tih aplikacija.

EK je takođe ukazala na zabrinjavajuće znakove, poput lokalizovanih epidemija u državama kao što su Španija, Portugal i Rumunija. Sezona gripa predstoji, koja i bez koronavirus svake godine optereti zdravstvene sisteme.

Komisija je podsjetila na prizore iz proljeća, poput nekoordinisanog zatvaranja granica, nestašice medicinske opreme i opterećenih zdravstvenih sistema. To hoće li države iskoristiti ovo vrijeme kako bi se pripremile za drugi talas, odrediće hoće li jesen biti repriza tog haosa.

„Niko ne može reći da je drugi talas neizbježan“, kazala je Kirijakidesova. „Potrebne su nam zajedničke akcije i treba da budemo oprezni“, kako bismo izbjegli povratak na zatvaranje.

Rusi zadovoljni rezultatima testova vakcine na ljudima

Ruski naučnici pohvalili su juče rezultate prvog kliničkog testiranja moguće vakcine protiv koronavirusa, rekavši da je vakcina bezbjedna i da su dobrovoljci razvili imunološku reakciju.

Govoreći u krcatoj prostoriji, ne noseći maske, trojica dobrovoljaca čije je stanje praćeno tokom mjesec dana na Univerzitetu Sečenov kazali su da su imali malo neželjenih efekata. Testiranje većih razmjera, sa namjerom potvrde jačanja imunološke reakcije koju proizvodi vakcina i utvrđivanja koliko će zaštita trajati, trebalo bi da počne u Rusiji sredinom avgusta.

U svijetu se trenutno radi na preko 100 mogućih vakcina u cilju suzbijanja pandemije. Od toga njih 19 je u fazi testiranja na ljudima, a dvije su u finalnoj fazi – ona na kojoj radi kinesiki “Sinofarm” i vakcina na kojoj rade kompanija “Astra Zeneka” i Oksford univerzitet.

„Primarno testiramo bezbjednost“, kazala je Elena Smolijarčuk, direktorka odsjeka na Univerzitetu Sečenov i jedna od koordinatorki testiranja.

„O neodređenom imunitetu možemo govoriti samo na osnovu preliminarnih rezultata. Oni pokazuju dobru, pozitivnu tendenciju jačanja neodređenog imuniteta“, kazala je ona.

Međutim, konačne zaključke o imunološkoj reakciji među dobrovoljcima daće Gamaleja institut, koji je razvio vakcinu, i oni se očekuju krajem mjeseca.

Rusko ministarstvo zdravlja će onda odlučiti da li da registruje vakcinu i počne testiranje većih razmjera, kazala je Smolijarčuk.

Vakcina se daje iz dvije doze i sastoji se od dvije vrste serotipova ljudskog adenovirusa, od kojih svaki ima S-antigen novog koronavirusa, koji ulazi u ljudske ćelije i proizvodi imunulošku reakciju kazala je Smolijarčuk.

Prvo je testirana na primatima, a zatim je 18. juna data dobrovoljcima.

Platformu koja je korištena za vakcinu razvili su ruski naučnici tokom dvije decenije i ona je predstavljala osnovu za nekoliko vakcina u prošlosti, uključujući tri protiv ebole, kazao je Vadim Terasov sa Univerziteta Sečenov.

Ministarstvo odbrane, koje je sprovelo paralelno testiranje iste vakcine na 20 dobrovoljaca, takođe je juče saopštilo da je grupa otpuštena. „Više se ne plašimo“, kazao je Jurij, vojnik i dobrovoljac, na snimku koji je objavilo Ministarstvo odbrane.

( Nada Bogetić )