Ministarstvo kulture: Otkrivanje izvora je izuzetak, a ne pravilo

Zakon o medijima, u dijelu koji se odnosi na otkrivanje novinarskih izvora, definiše kao izuzetak predviđen standardima trodjelnog testa, prema kojem ograničenje treba da je predviđeno zakonom, da ima legitiman cilj i da je neophodno u demokratskom društvu.

To je saopštilo Ministarstvo kulture, reagujući na tekst „Dvije godine buke ni oko čega“, objavljen 29. jula u “Vijestima”.

Iz resora, na čijem je čelu Aleksandar Bogdanović, ponovili su da su Zakon o medijima i Zakon o nacionalnom javnom emiteru RTCG, u svim fazama izrade, na zahtjev Vlade, bili predmet višestruke ekspertize Savjeta Evrope i Evropske komisije. Konkretno, Zakon o RTCG imao je tri, a Zakon o medijima šest ekspertskih čitanja ovih međunarodnih organizacija. Takođe, podsjećaju i da je u dijalog o zakonima bila uključena domaća zainteresovana javnost.

“Povodom neutemeljenih tvrdnji izrečenih u kontekstu instituta zaštite izvora informacije, ukazujemo da je zaštita novinarskog izvora pravilo, a da svako ograničenje predstavlja izuzetak, i to samo u Zakonom predviđenim okolnostima u slučaju kada su alternativne mjere za otkrivanje izvora iscrpljene”, saopštili su iz Ministarstva i dodali da i evropske zemlje poput Njemačke, Belgije, Švedske takođe predviđaju organičenja prava na zaštitu izvora informacija.

Podsjećaju na to da su više puta naglasili da je, u šestostrukom čitanju Predloga zakona o medijima od strane eksperata SE i EK, ovo pitanje “u potpunosti usaglašeno sa svim međunarodnim standardima i komparativnim praksama”.

“U kontekstu komentara da je Vlada ‘nacrtala’ Medijski savjet za samoregulaciju, kao jedino kolektivno samoregulatorno tijelo koje može ostvarivati prihode iz Fonda, pozivamo javnost da zaključi da li tumačimo isto zakonsku odredbu koja predviđa da sva samoregulatorna tijela, interna i eksterna, bez diskriminacije, na transparentnoj osnovi podjele od strane nezavisne komisije, imaju pravo na pokrivanje operativnih troškova djelatnosti u okviru Fonda za podsticanje pluralizma i raznovrsnosti medija. Dodatno, ukazujemo na komparativna iskustva u kojim Vlada pruža finansijsku podršku samoregulaciji, recimo, u državama poput Njemačke, Danske”, poručuju iz Ministarstva.

Kad su u pitanju kritike na račun instituta Fonda za podsticanje pluralizma i raznovrsnosti medija, podsjetili su na komentar eksperta SE: ”…Uređenje ovog Fonda, uključujući finansiranje, upravljanje i proces donošenja odluka o sredstvima namijenjenim medijima je prilično detaljan. Uključuje odredbe koje imaju za cilj da garantuju korišćenje takvih sredstava na objektivan, nezavisan, nediskriminatoran i transparentan način, što bi bio osnovni uslov koji se primjenjuje na ove vrste mehanizama”.

Tvrde i da nije član koji predviđa da se mediji moraju pridržavati Kodeksa novinara.

“Ukazujemo da je Vladinim amandmanom na Predlog zakona o medijima reagovano, pa je Zakonom o medijima predviđeno da: ‘Mediji slobodno objavljuju informacije i mišljenja o pojavama, događajima i ličnostima poštujući Ustav, zakon i Kodeks novinara Crne Gore i druge opšte akte kojima je propisana zaštita profesionalnih standarda’. Dodatno, važno je istaći da je Zakonom već propisano da se javni sektor ne može oglašavati u medijima koji nijesu objavili impresum i omogućili pristup podacima o pravnim i fizičkim licima koja imaju više od 5 odsto udjela u osnivačkom kapitalu medija, kao i podatke o njihovim povezanim licima”, poručuju iz resora Bogdanovića.

Kada su u pitanju kritike izrečene na Zakon o RTCG, iz Ministarstva podsjećaju na trostruku međunarodnu ekspertizu i finalno mišljenje SE od 8. oktobra 2019, u kojem se kaže da je tadašnji predlog propisa “u potpunosti usaglašen sa standardima Savjeta Evrope, odnosno sa finalnim mišljenjem EK od 21. oktobra 2019. da ‘isti ne zahtijeva dodatne izmjene’”, zaključili su iz Ministarstva.

( Tina Popović )