Maltežani nude pasoš Crne Gore, iako zvanično nisu agenti

Kompanija sa Malte “Chetcuti Cauchi Advocates” na svom sajtu još od jula 2018. godine nudi uslugu posredovanja u dobijanju crnogorskog državljanstva na osnovu ekonomskih investicija iako nije zvaničan agent Vlade u ovom poslu.

Ova firma je prošle godine bila u centru skandala oko izdavanja malteškog državljanstva strancima sa kriminalnim dosijeom, a licenca joj je naknadno vraćena zbog nedostatka dokaza protiv njenog direktora. Ovom firmom i skandalom prošle godine se bavio i Evropski parlament koji je tražio od Malte da ukine svoje programe za dodjelu državljanstva zbog rizika da građani EU, preko njene članice Malte, postanu stranci sa kriminalnom prošlošću.

Vladina agencija za strane investicije objavila je 3. januara 2019. godine javni poziv za izbor agenata za posredovanje a 13. marta 2019. ispravnim proglasio ponude „Arton group“ GmbH Austrija, „Henley & Partners government servicies“ LTD Jersey i „Apex capital partners“. Sa ova tri ponuđača ugovori su potpisani u maju i junu prošle godine.

“Chetcuti Cauchi Advisors LTD Malta” bio je jedan od agenata čija je ponuda odbijena. U informaciji Vlada o sprovedenom projektu navedeno je da je “Chetcuti Cauchi Advocates” bila jedna od šest firmi čiji je model ekonomskog državljanstva analiziran 2018. godine i na osnovu kojih je pripremila svoj predlog.

Ova kompanija sa Malte je u februaru 2019. godine na svom YouTube kanalu objavila reklamu na kojoj njen prvi čovjek Žan-Filip Četkuti govoro o uslovima za dobijanje crnogorskog državljanstva na osnovu investicija, iako su oni postali zvanični tek dva mjeseca kasnije.

“Vijesti” su još prije mjesec pitale Vladin Sekretarijat za razvojne projekte, koju ulogu u projektu ekonomskog državljanstva ima ova firma sa Malte i da li je partner sa nekom od tri firme koje su izabrane kao agenti za posredovanje, ali odgovor nijesu dobili.

Mediji koji su pratili aferu sa dodjeljivanjem državljanstava na Malti povezivali su “Chetcuti Cauchi Advocates” sa kompanijom „Henley & Partners”, koja je bila zastupnik prodaje malteškog državljanstva a sada je partner Vlade Crne Gore.

“Vijesti” su kompaniju „Henley & Partners” sa of-šor zone na ostrvu Džersi pitale da li je vaš partner ili saradnik u projektu crnogorskog ekonomskog državljanstva firma “Chetcuti Cauchi Advisors Ltd” ili “Chetcuti Cauchi Advocates” sa Malte.

“Nije. Nijedno od ovih pravnih lica, niti sa njima povezanih firmi, nije nikada ni bio naš zvanični ili nezvanični saradnik”, kazao je Pedi Blever PR direktor kompanije.

Ni iz kompanije “Chetcuti Cauchi Advocates”, na čijem sajtu se nalaze reklame sa prodaju crnogorskog državljanstva, nije odgovorila na pitanje “Vijesti” o svojoj vezi sa ovim projektom.

U reklami se navodi da je jedan od velikih benefita kupovine crnogorskog pasoša to što će kupci nakon 2025. godine postati građani Evropske unije, jer očekuju da će Crna Gora tada postati njena članica. Između ostalog navode i da mogu obezbjediti poreske olakšice za investicije u Crnoj Gori, kao i državljanstvo za sve članove porodice u roku od šest mjeseci.

Francuski mediji su prošle godine objavili snimak na kojem Četkuti obećava državljanstvo i osobi sa kriminalnim dosijeom hvaleći se bliskim vezama sa Vladinim zvaničnicima. Istraživački novinar je tada zakazao sastanak sa Četkutijem pretvarajući se da nabavlja pasoše za afričkog kilijenta sa krivični dosijeom. Nakon objavljivanja dokumentarca je sprovedena istraga u kojoj je “Chetcuti Cauchi Advocates” izgubila licencu agenta za prodaju malteškog državljanstva.

U ponovnom postupku, koji je završen u aprilu ove godine, konstatovano je da se na orginalnom snimku ne može sa sigurnošću tvrditi šta je Četkuti izgovorio i da to odgovara titlu na francuskom jeziku koji je prikazan na spornom snimku. Tokom istrage bilo je sporno i što je firma spotove u kojima reklamira prodaju za državljanstva snimala u zvaničnoj vladinoj rezidenciji. Dozvolu im je izdala tadašnja ministarska turizma koja je u vrijeme kada je nastao sporni snimak bila nadležna za projekat ekonomskog državljanstva.

Mediji na Malti su pisali da je “Chetcuti Cauchi” bio jedan od glavnih podsrednika “Henly and Partners” u prodaji malteških pasoša. U francuskom dokumentarcu su prikazani novinari koji obilaze dvije adresa na kojima su trebali da žive ruski oligarski iz programa ekonomskog državljanstva, ali da su na tim adresama našli malteškog građevinara i penzionera koji tu žive sa svojim porodicama.

EU protiv davanja državljanstva samo na osnovu bogatstva

Evropski parlament je u decembru prošle godine usvojio rezoluciju kojom od Malte traži da prekine program ekonomskog državljanstva jer je “2019. zabilježeno najmanje pet slučajeva u kojima su klijenti malteškog ‘programa za dodjelu državljanstva i prava boravka ulagačima’ optuženi za teška finansijska krivična djela”.

EP se u zaključku poziva na dokumentarac francuske televizije o firmi “Chetcuti Cauchi Advocates”, bliskosti sa vladinim zvaničnicima, kao i na dopuštenje snimanja spota u vladinoj rezidenciji.

“Korištenje ‘programa za dodjelu državljanstva i prava boravka ulagačima’ od strane država članica EU predstavlja ozbiljan rizik za borbu protiv pranja novca, ugrožava uzajamno povjerenje i integritet šengenskog područja, omogućava prihvat državljana trećih zemalja samo na osnovi akumuliranog bogatstva, a ne na temelju korisnog znanja, vještina ili humanitarnih razloga i zapravo podrazumijeva prodaju građanstva EU”, navedeno je u rezoluciji EP.

EP je pozvao Vladu Malte da naruči nezavisnu i međunarodnu istragu o uticaju te prodaje državljanstva na malteške kapacitete za sprovođenje mjera protiv pranja novca, na sprečavanje prekograničnog kriminala i na integritet šengenskog prostora.

( Goran Kapor )