Rusiji zbog novičoka prijete nove sankcije

Kritičar Kremlja Aleksej Navaljni otrovan je nervnim agensom novičok u pokušaju atentata, izjavila je juče njemačka kancelarka Angela Merkel.

Ona je rekla da Berlin očekuje objašnjenje Moskve i da će se Njemačka konsultovati sa saveznicima NATO oko odgovora, čime su povećani izgledi sa nove sankcije Zapada Rusiji, prenio je Rojters.

Moskva je negirala bilo kakvu umiješanost u incident. Rusko ministarstvo spoljnih poslova je saopštilo da tvrdnja Merkelove nije potkrijepljena dokazima i negodovalo zbog načina na koji Njemačka objavljuje informacije o Navaljnom.

„Ovo je uznemirujuća informacija o pokušaju ubistva trovanjem vodeće ruske opozicione figure,“ izjavila je Merkelova.

„Aleksej Navaljni je žrtva napada hemijskim nervnim agensom iz grupe novičok. Taj otrov se nedvosmisleno može identifikovati testovima“.

Novičok je smrtonosna grupa nervnih agenasa koje je proizvela sovjetska vojska 1970-ih i 1980-ih.

Britanija tvrdi da je ista supstanca korištena u napadu na bivšeg ruskog špijuna Sergeja Skripalja i njegovu ćerku u Engleskoj 2018. Rusija je više puta porekla učešće u tom napadu.

Navaljni (44) je istaknuti protivnik ruskog predsjednika Vladimira Putina i bavi se istraživanjem korupcije u vladajućim krugovima.

On je prošlog mjeseca avionom prebačen u Njemačku nakon što je kolabirao na domaćem ruskom letu pošto je popio čaj koji je, kako tvrde njegovi saveznici, bio otrovan.

Kremlj je saopštio da želi punu razmjenu informacija i da bi Njemačka i Rusija trebalo da sarađuju, ali da još ne može da dâ odgovarajuće saopštenje povodom njemačkih otkrića.

Ruske vlasti i ljekari su prethodno saopštili da ne mogu naći nikave dokaze da je Navaljni otrovan.

Rusija je već pod sankcijama Zapada zbog aneksije Krima prije šest godina.

Nova kriza sa EU i SAD bi mogla dodatno podriti njenu ekonomiju, piše Rojters, navodeći da je vrijednost rublje u odnosu na euro dodatno opala nakon saopštenja njemačke vlade.

Njemačka bolnica Šarite, gdje se Navaljni liječi, saopštila je da je on i dalje u ozbiljnom stanju na odjeljenju intenzivne njege, priključen na respirator, iako se neki od simptoma ublažavaju.

U saopštenju se dodaje da se ne mogu isključiti dugoročne posljedice trovanja i da se očekuje da prođe kroz dugi period bolesti.

Evropska unija je „najstrože“ osudila trovanje Navaljnog i dodala da je važno da Rusija podrobno i transparentno istraži pokušaj ubistva Navaljnog.

Bijela kuća je saopštila da su otkrića o trovanju Navaljnog novičokom za „svaku osudu“.

Rusija je koristila novičok „u prošlosti“ i SAD će „sarađivati sa saveznicima i međunarodnom zajednicom kako bi se utvrdilo da oni u Rusiji snose odgovornost, gdje god da dokazi odvedu, i da se ograniče sredstva zbog njihovih zloćudnih aktivnosti“, saopštio je Savjet za nacionalnu bezbjednost.

Izvor iz američke vlade upućen u izvještavanje i analizu obavještajnih službi SAD, rekao je da upotreba novičoka pokazuje da je Putin spreman da bude „odvažan“ u targetiranju pojedinica koje smatra prijetnjom. On je napad opisao kao poruku ruskog lidera da je on glavni i da će biti onako kako kaže.

Francuska je osudila „šokantnu i neodgovornu“ upotrebu nervnog agensa, a britanski premijer Boris Džonson je zatražio da Rusija objasni šta se desilo Navaljnom.

„Nečuveno je da je upotrijebljeno hemijsko oružje … Radićemo sa međunarodnim partnerima na tome da osiguramo zavodoljenje pravde,“ napisao je Džonson na Tviteru.

Poljska vlada je saopštila da je situacija oko Navaljnog veoma zabrinjavajuća i pozvala na međunarodnu istragu.

Litvanski ministar spoljnih poslova je objavio na Tviteru da njemačko otkriće ukazuje na to da ruske vlasti stoje iza trovanja Navaljnog.

I saradnici Navaljnog vide upotrebu novičoka kao Putinov potpis na mjestu zločina. Ivan Ždanov je na Tviteru objavio da novičok mogu upotrijebiti samo ruske obavještajne agencije.

( Angelina Šofranac )