Pijaca i institut u Vuhanu ostaju zabranjene zone
Kineske vlasti brane pristup lokacijama koje bi mogle dati odgovore na pitanja o porijeklu virusa
Pijaca Hunan u kineskom graadu Vuhanu, odakle je prema mišljenju mnogih potekla pandemija kovida-19, zatvorena je i ograđena. Veliki broj pripadnika obezbjeđenja tjera svakoga ko pokuša da se približi.
„Mi samo radimo svoj posao“, kazao je čuvar u crnom koji je naredio Rojtersovom reporteru da izbriše snimak zabilježen blizu glavne kapije pijace. Predstavio se kao radnik vladinog tima za kontrolu i prevenciju epidemije. Strani novinari su pozvani u zvanični obilazak kako bi izvještavali o naporima Vuhana da igradi ekonomiju nakon višemjesečne traume zbog kovida-19. Zvanična poruka: „Herojski grad“ se vraća u normalu i počinje da funkcioniše, njene škole i turističke lokacije su ponovo otvorene, a firme rade u punom kapacitetu.
„Ne postoji mjesto bezbjednije od ovog“, kazala je Lin Songtian, predsjednica kineskog Narodnog udruženja za prijateljstvo sa stranim zemljama, grupe koja je pod pokroviteljstvom države organizovala obilazak.
Vuhan, grad na obali rijeke Jangce, u kojem je preminulo 80 odsto od ukupnog broja žrtava u cijeloj Kini, nema zabilježenih slučajeva lokalne transmisije od maja i većina strogih ograničenja je ukinuta.
Međutim, Vuhan je optuživan da je djelovao presporo u prvim fazama epidemije zbog straha da će poremetiti ekonomiju i naljutiti rukovodstvo u Pekingu. Kritičari tvrde da su medijska cenzura i ućitkivanje zviždača dali virusu dodatno vrijeme da se neprimijećeno širi.
Rojters piše da djeluje kao da je Vuhan i dalje ne želi da se rasvijetli porijeklo patogena koji je ubio skoro 900 000 ljudi širom svijeta.
Grad i dalje ne dozvoljava pristup lokacijama kao što su Hunan pijaca, koja je povezana sa prvim identifikovanim klasterom u decembru.
Na drugoj pijaci na sjeveru grada, koja je otvorena za javnost, Rojtersove novinare je pratilo obezbjeđenje i nije im dozvoljavalo da razgovara sa trgovcima.
„Ukoliko ne dozvoljavate ljudima da posjete ova mjesta, onda ostavljate utisak da nešto krijete“, kazao je Jangžung Huang iz savjeta za spoljnopolitičke odnose u Vašingtonu, koji se bavi politikom iza kineskih zdravstvenih pitanja. Kina odbacuje teorije zavjere u vezi sa koronavirusom, uključujući nepotkrijepljene tvrdnje da je proizveden u virološkom institutu u Vuhanu. Međutim mnoga neodgovorena pitanja ostaju o porijeklu kovida-19 i ulozi koju je odigrala trgovina egzotičnim životnjama u Vuhanu.
Mada su vlasti zatvorile pijacu Hunan u januaru, sve je veći naučni konsenzus da virus nije potekao tamo. Pojedine studije ukazuju da je već cirkulisao do trenutka kada je stigao do pijace.
„Slažem se sa opštim stavom da je virus prešao na čovjeka prije pijace u Vuhanu“, kazao je Dejvid Irvin, profesor medicine i patobiologije na Univerzitetu u Torontu. „Moguće da je neki trgovac bio direktno izložen virusu od životnje domaćina ili da je bio u interakciji sa drugim trgovcima van Vuhana“.
Kina nije izrazila spremnost za međunarodnu istragu o porijeklu kovida-19 niti je dozvolila preispitivanje njenih napora u ranim fazama epidemije, radije se fokusirajući na brzi ekonomski i psihološki oporavak.
„Nema sumnje da je Kina bila veoma uspješna u suzbijanju virusa, stoga se postavlja pitanje zašto ne mogu biti otvoreniji?“, kazao je Huang. „Ukoliko želite da raspršite te mitove... onda ne treba da brinete o ljudima žele da obiđu pijacu pa čak ni institut“.
( Nada Bogetić )