Država nema teren za divlje životinje
Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove, na konkursu za raspodjelu sredstava nevladinim organizacijama, krajem jula, za projekat “Unapređenje uslova zaštite dobrobiti divljih i autohtonih životinjskih vrsta”, dodijelila je njegovoj NVO “Prihvatilište i oporavak životinja” 24.998 eura. Iz UIP juče su podsjetili da su i ranije pokretali prekršajne postupke protiv Novovića i donosili rješenja o izmještanju životinja
Vuk koji je u ovih dana digao na noge stanovnike naselja Tološi u Podgorici, smješten je privremeno na privatno imanje, a nekoliko sati njegove slobode na ulicama glavnog grada, otvorilo je staro pitanje - može li država i kako, kad je to neophodno, da zbrine divlje životinje.
Zvanično prihvatilište ne postoji, formiranje specijalizovanog centra za divlje životinje (CITES) u Beranama je u najavi. Do tada, državi ostaje da divlje životinje zbrinjava kod privatnih lica, zažmuri na činjenicu da neka od tih lica bez dozvole privatno imanje promovišu kao prihvatilište. I da ih usput pomalo i pomogne.
Mediji su u petak kasno poslijepode izvijestili da je, kako se pretpostavlja, u poslijepodnevnim satima, jedan vuk pobjegao iz dvorišta Aca Novovića koji u naselju Tološi drži preko 20 vukova. Potjera za vukom završena je oko 21 sat, kada je životinju uhvatila služba “Čistoće” i, kako su mediji objavili, životinju vratila Novoviću.
Sjutradan je, međutim, organizovana nova potjera, nakon što su komšije prijavile da se u njihovom dvorištu u Dalmatinskoj ulici nalazi vuk. O svemu je objavljeno i više video zapisa. Vuk je uhvaćen i privremeno smješten na privatnom imanju kod Miljana Miličkovića, u mjestu Blizna.
Vukovi su i ranije izlazili iz dvorišta Novovića, protiv njega su podnošene i krivične prijave. Jednu takvu, odbacilo je lani osnovno tužilaštvo u Podgorici, ne nalazeći da je Novović prekršio Krivični zakonik i učinio krivično djelo “izazivanje opšte opasnosti”.
Po prijavi o odbjeglom vuku u subotu, kako su kazali iz Uprave za inspekcijske poslove (UIP), nadzor kod Novovića izvršile su šumarska i ekološka inspekcija. On je, kako su saopštili, negirao da je vuk pobjegao iz njegovog kaveza i kazao da se ne radi o njegovom vuku.
Iz Agencije za zaštitu prirode i životne sredine (EPA) juče su potvrdili ranije navode i kazali da Novović nikad nije dobio dozvolu za držanje više od 20 vukova, koliko ih prema ranijem izvještaju inspekcije ima, te da u njihovoj evidenciji nije prijavljen nijedan drugi držalac te divlje vrste životinja iz Tološa. “Dana 19. 9. 2020. godine uhvaćen je vuk u čijem hvatanju su učestvovali, pored šumarske i ekološke inspekcije, takođe policija i šinterska služba. S obzirom na to da u Crnoj Gori ne postoji trenutno prihvatilište za divlje životinje, kontaktirali smo Glavni grad da vuka smjestimo u azil za pse na Vrelima ribničkim, ali menadžment ‘Čistoće’ koji gazduje azilom nije dozvolio da se privremeno smjesti u tom azilu, pa je kao privremeno rješenje uzeto da se vuk smjesti na privatno imanje kod Miljana Miličkovića u mjestu Blizna, u opštini Podgorica”, piše u odgovoru “Vijestima”.
Miličković na imanju godinama drži divlje i druge životinje, od EPA je u martu dobio dozvolu za držanje prijavljenih divljih vrsta, ali nije i legalizovao lokaciju kao prihvatilište, kako se inače reklamira na društvenim mrežama. Da nije podnosio zahtjev za dozvolu, nezvanično je potvrđeno “Vijestima” i iz Agencije. Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove, na konkursu za raspodjelu sredstava nevladinim organizacijama, krajem jula, za projekat “Unapređenje uslova zaštite dobrobiti divljih i autohtonih životinjskih vrsta”, dodijelila je njegovoj NVO “Prihvatilište i oporavak životinja” 24.998 eura. Iz UIP juče su podsjetili da su i ranije pokretali prekršajne postupke protiv Novovića i donosili rješenja o izmještanju životinja.
“UIP je ranije donijela rješenje Acu Novoviću o izmještanju divljih životinja iz naselja, i podnijela dva zahtjeva za pokretanje prekršajnog postupka, a do današnjeg dana nadležna ministarstva i EPA nisu obezbijedili adekvatno prihvatilište za smještaj divljih životinja, kako bi ovo rješenje moglo i da se primijeni”, kazali su iz inspekcije.
Na optužbe da nisu obezbijedili adekvatno prihvatilište, nisu konkretno odgovorili iz Agencije i resora održivog razvoja. Iz EPA su i ranije podsjetili na zakonsku mogućnost, o tome su za “Vijesti” govorili i iz civilnog sektora, a juče su na Zakon o zaštiti prirode ponovo ukazali iz Ministarstva održivog razvoja i turizma (MORT).
“Primjerci divljih vrsta životinja koje se drže u zatočeništvu bez dozvole za držanje u zatočeništvu, privremeno ili trajno se oduzimaju i predaju pravnom licu ili fizičkom licu koje ispunjava uslove u pogledu prostora, opreme i kadra koje ovlasti EPA. Kako u Crnoj Gori ne postoji pravno lice i fizičko lice koje ispunjava uslove za držanje ovog primjerka divlje životinje, ono se može predati stranom pravnom licu u drugoj državi koje je ovlašćeno za čuvanje i držanje životinja”, piše u odgovoru MORT-a.
Na ranije najave da će u Beramana biti izgrađen CITES centar - iz tog resora kazali su da u saradnji sa Opštinom “rade na ispunjavanju zakonskih uslova za izgradnju ovog specijalizovanog objekta u opštini Berane”.
“Imajući u vidu značajna finansijska sredstva koja treba izdvojiti za njegovu izgradnju, projekat izgradnje CITES centra je kandidovan kod Evropske komisije za finansiranje kroz Instrument za pretpristupnu pomoć (IPA)”, kazali su “Vijestima”.
Inspektori su ranije na osnovu iskaza Novovića, “jer direktan uvid u kaveze nije bio moguć”, saopštili da on u više kaveza, u dvorištu kuće, drži osam odraslih i 15 mladih vukova.
Tokom nadzora 25. maja, ali i desetak godina ranije, Novović je inspektorima rekao da radi na obezbjeđivanju uslova za držanje vukova. Vukove, kako kaže, drži 35 godina, kada je nabavio prve mladunce. Inspektorima je u maju rekao da su tada zatečeni vukovi četvrta generacija, da su uzgajani u zatočeništvu, te da nijedan od nije direktno iz prirode.
( Damira Kalač )