Opraštaju Portu 5,6 miliona eura

Ako odbornici sjutra na sjednici lokalnog parlamenta u Tivtu daju saglasnost na dokument, gradonačenica Tivta Snežana Matijević (DPS) i izvršni direktor kompanije Adriatic Marinas-Porto Montenegro Dejvid Margason, potpisaće „Ugovor o načinu ispunjenja dijela međusobnih obaveza po osnovu naknade za komunalno opremanje građevinskog zemljišta između Opštine Tivat i Adriatic Marinas” po kome će Opština jednog od najvećih stranih investitora u državi, častiti oslobađanjem od 5,6 miliona eura obaveza koju bi on morao platiti gradu Tivtu.

To je produkt skoro jednogodišnjeg „natezanja“ dviju strana jer Porto Montenegro već duže vrijeme odbija da plati komunalije za nove rezidencijalno-poslovne objekte koje gradi u tom luksuznom nautičko-turističkom naselju.

Ta kompanija se poziva na član 18C Ugovora o kupovini, prodaji i investiranju u vojnu imovinu MTRZ „Sava Kovačevič“ i Doma vojske Tivat, koji su 28. oktobra 2006, potpisali tadašnji crnogorski premijer Milo Đukanović i bivši vlasnik Porto Montenegra Piter Mank. Adriatic Marinas traži da im se komunalije više ne obračunavaju i naplaćuju sve dok se u Porto Montenegru ne sagradi onoliko ukupne površine objekata koliko ih je bilo u nekadašnjem vojnom brodogradilištu, a koje je svojevremeno platilo komunalije za te industrijske zgrade, odnosno dok se ne „prebiju“ iznosi koje je Adriatic Marinas platio za ekološko čišćenje lokacije bivšeg brodogradilišta i rušenje njegovih zgrada.

U Opštini Tivat nisu htjeli da pristanu na to smatrajući da se nekadašnji jednostavni industrijski objekti, skladišta, čak i nadstešnice koje Porto Montenegro pokušava da unese u obračun, ne mogu mjeriti sa luksuznim rezidencijalnim i poslovnim nekretninama koje ta kompanija sada gradi na mjestu Arsenala, te da se komunalije toj firmi moraju obračunati i naplatiti po zakonu.

Vlada je, međutim, stala na stranu „steteškog investitora“ i naložila lokalnoj upravi Tivta (koju vode DPS, SD i HGI) da omogući kontroverzne milionske povlastice Portu.

„Vijesti“ su nedavno objavile nalaz vještaka građevinske struke Zorana Filipovića koji je lani bio angažovan od Opštine i Porto Montenegra da vještači ulaganja te kompanije u izgradnju nove komunalne infrastrukture na prostoru aktuelnog nautičko-turističkog centra, njene investicije u rušenje objekata Arsenala, kao i procjenu površina objekata koji su u Arsenalu postojali prije 1945. a koje je Porto Montenegro takođe tražio da se oduzmu od obračuna površina na koje bi oni trebalo da plate komunalije.

Vještak je procijenio da su ulaganja Porto Montenegra u infrastrukturu na toj lokaciji u periodu od 2006. do 2017. bila 6.642.388 eura sa PDV-om. Za rušenje objekata Arsenala Porto je uložio 1.745.717 eura sa PDV-om, a vještak je konstatovao i da su prije 1945. u Arsenalu bila 62 objekta ukupne površine 36.191 kvadrat.

U predlogu Ugovora između Opštine i Porta koji ide pred odbornike međutim, sada se ide „samo“ na opraštanje komunalija po osnovu „sredstva do sada uloženih u sanaciju zemljišta u iznosu od 541.441,37€, sredstva uloženih u rušenje objekata koji nemaju građevinsku dozvolu, u iznosu od 827.411,05€ i umanjenja iznosa, koji se odnosi na stvarne površine objekata izgrađenih prije 1945. godine, od 4.222.658,82€“. To je, kako piše u predlogu Ugovora, Opština Tivat „spremna da prizna“ Portu kao osnov za umanjenje svojih potraživaja prema toj firmi na ime komunalija.

Ako se to realizuje, Opština bi Portu oprostila tri već napravljena obračuna za najnovije objekte u tom naselju (već napravljenu zgradu „Aqua“ površine 13.000 kvadrata, drugu sličnu zgradu „Baia“ od 11.762 kvadrata koja je u gradnji, te još jednu već započetu rezidencijalno-poslovnu zgradu od 8.580 kvadrata) u ukupnom iznosu od 5.276.789 eura. Za razliku od oko 300 hiljada koliko bi Porto bio „u pretplati“, toj firmi bi se kasnije umanjio iznos obračuna komunalija za sljedeći novi objekat koji oni inače, neće početi graditi prije 2019.

Skandalozno je, međutim, da tu ni izbliza nije kraj opraštanjima dadžbina Portu koje po zakonu, traba da plate svi ostali jer u u članu 3. Ugovora, koji ide pred odbornike, piše da se Adriatic Marinas njegovim potpisivanjem „ne odriče prava naknade štete po osnovu po članu 18 (C) tačke (I) i (II)”.

“One će biti predmet posebnog Ugovora između ugovornih strana”- piše dalje u dokumentu, u kome se pominje da bi po ta dva osnova Tivćani mogli da se dodatno odreknu još 6.642.328 eura. U tom slučaju bi Opština Tivat, međutim, morala da postane formalni vlasnik sve nove elektro, vodovodne, kanalizacione i saobraćajne mreže, te javnih uređenih zelenih površina u Porto Montenegru koje je ta firma u međuvremenu izgradila. U Ugovoru nigdje nema nikakvog objašnjenja na osnovu čega se uopšte uzima u obzir površina objekata koji su u Arsenalu postojali prije kraja Drugog svjetskog rata i u kakvoj je to posljedičnoj vezi sa gradnjom koju strani invetitor na tom prostoru realizuje preko 70 godina kasnije.

Sve zajedno, ispada da će grad Tivat zbog stava sopstvene Vlade i njene spremnosti da po svaku cijenu „ide niz dlaku“ investitoru, najvjerovatnije ostati bez ukupno više od 12 miliona eura prihoda koje bi trebalo da ostvari od realizacije prijekta „crnogorskog Monte Karla“.

U ugovoru piše da kupac mora da plati naknadu za svaku izgradnju

U članu 18. Ugovora o prodaji Arsenala iz 2006, piše da će kupac (Adriatic Marinas) platiti naknadu za uređenje građevinskog zemljišta „za svaku vrstu izgradnje.... u skladu sa zakonom“.

„Kada se te naknade budu zaračunavale, imaće se u vidu iznosi koje je zasebno platio kupac za: I) radove na infrastrukturi, javim uslugama, komunalijama u Tivtu, II) sanaciju zemljišta, III) rušenje objekata koji nemaju građevinsku dozvolu, IV) stvarnih površina objekata koji imaju građevinsku dozvolu (uključujući, ali i ne ograničavajući se na Dom vojske) i V) stvarne površine objekata izgrađenih prije 1945. godine. Naknada plativa za građevinsko zemljište će se odrediti u skladu sa primjenljivim propisima i dodatno uzimajući u obzir navedene kriterije, putem posebnog ugovora koji će potpisati kupac i Opština Tivat“- piše u članu 18. Ugovora koga su 2006. potpisali Đukanović u ime Vlade kao prodavca i Mank u ime kupca.

Do sada, međutim, niko u Crnoj Gori nije pokrenuo proces preispitivanja ustavnosti i zakonitosti tog kontroverznog ugovora koji je investitoru Porto Montenegra omogućio izuzeće od mnogih opštevažećih zakonskih obaveza i propisa u Crnoj Gori koji se tiču fiskalnog sistema, režima morskog dobra, državne svojine, planiranja prostora, izgradnje... Pravni konsultant Pitera Manka prilikom sklapanja ovog ugovora inače, bila je advokatska kancelarija Harisson Solicitors, britanskog advokata na privremenom radu u Beogradu, Marka Harisona. On je, prije toga, bio uključen u mnoge kontroverzne slučajeve privatizacije državne imovine u Crnoj Gori gdje je Harison bio konsultant naše Vlade.

Advokatska kancelarija Harison bila je pravni savjetnik Vlade tokom privatizacije Jugopetrola. Harison je za taj posao dobio više miliona eura, iako su stručnjaci upozoravali da je ugovor sa novima vlasnicima Jugopetrola, grčkim Helenik Petroleumom, bio štetan za Crnu Goru. Harison je imao i ulogu u aferi Telekom, dovođen je u vezu sa firmom Fiesta, čije su sumnjive ugovore sa Telekomom provjeravali američki istažni organi. Harisonova kancelarija u Crnoj Gori zastupala je više stranih firmi, među kojima su ofšor kompanije En plus grupa i MNSS, preko kojih su privatizovani KAP i nikšićka Željezara.

( Siniša Luković )