Sošić: Ne postoji nijedan razlog za moju ostavku

Umjetnički direktor Crnogorskog narodnog pozorišta Željko Sošić neće podnijeti ostavku na tu funkciju, uprkos zahtjevima dijela glumačkog ansambla.

“Ne postoji niti jedan razlog zbog kojeg bih podnio ostavku. Kao javni funkcioner svoje države snosim punu odgovornost za sve učinjeno, odgovoran sam za svoj rad i podložan sam, kao i svi, apsolutnoj provjeri svih institucija koje su nadležne za sprovođenje kontrola. Pored svega ovoga, u najvećoj mjeri sam zadovoljan visokim umjetničkim standardima projekata koje potpisujem kao umjetnički direktor, što i jeste osnova mog posla, a u šta se može uvjeriti i publika i svi zainteresovani”, obrazložio je Sošić svoj stav “Vijestima”.

Članovi kolektiva se pozivaju na njegovu nekompetentnost, a on odgovara:

“Na pada mi na pamet da se spuštam na nivo dokazivanja svojih kompetencija bilo kome. Umjesto toga bi trebalo prvo vi novinari da sagledate činjenice u poslovanju ustanove o kojoj govorimo, pa da se na taj način procjenjuju nečije kompetencije. Činjenice govore da je za dvije godine mog mandata (uključujući i višemjesečnu potpunu blokadu rada zbog epidemije) na scenama CNP-a premijerno izvedeno šest predstava, a u toku su probe i sedme. Uspio sam da angažujem genijalnog reditelja svjetskog značaja Andrija Žoldaka, a trenutno na velikoj sceni radi Aleksandar Morfov koji ima jednako relevantnu biografiju. Za predstavu ‘Ivanov’ dobili smo pozive sa internacionalnih pozorišnih festivala od Izraela do Moskve, Rima, Beča, Madrida... Ti festivali su odloženi zbog pandemije, ali pozivi stoje i realizovaće se čim bude moguće. Pored toga, proizveli smo prvu italijansku operu u istoriji CNP, “La Boheme”. U vrijeme epidemije, producirali smo “Poetski teatar CNP”. Organizovali smo dva novogodišnja koncerta, u saradnji sa Muzičkim centrom Crne Gore... U polovini mog mandata, nijedan projekat nije prekinut, i nikada, osim zbog pandemije, CNP nije stao sa radom. Prethodna godina je, prema javno dostupnim izvještajima, godina sa najvećim prihodima od prodaje karata, sa preko 180 izvedenih programa, sa realizovanošću budžeta od 99 odsto i bez jednog centa dugovanja”, ističe Sošić, a zatim dodaje i da su realizovani određeni infrastrukturni projekti, ističe da su riješili i sistemske probleme i donijeli akte koji unapređuju statut i uslove rada svih zaposlenih, i to: Pozorišna pravila, Posebni kolektivni ugovor CNP, Akt sistematizacije JU CNP, prvi takav nakon 25 godina.

“Važno mi je da kažem i to da za dvije godine nisam imao niti jedan slučaj kršenja javnog interesa niti bilo kojeg zakonskog propisa, da ničim nisam zloupotrijebio funkciju niti zapao u konflikt interesa bilo koje vrste, što je moralna i zakonska osnova obavljanja ove značajne dužnosti. Neka se i to uporedi sa prethodnim periodima, i neka se prisjeti, ko hoće, koliko je CNP, nažalost, prethodnih decenija bio monopolizovan i izrabljen ličnim interesima, opterećen negativnim izvještajima poslovanja, istragama, krivičnim prijavama i ostalim. Bilo bi elementarno korektno, prije javnog etiketiranja ili diskreditovanja bilo koje ličnosti, uzeti u obzir i neke činjenice, a ne samo nečije stavove podstaknute različitim motivima ili znakovitim trenutkom objavljivanja”, poručuje Sošić.

Glumci i glumice su u svom obraćanju 15. septembra istakli i da je direktorica Milica Tomović nezakonito imenovana na tu funkciju.

“Što imamo potvrđeno od inspekcije rada i značajnog broja pravnika, jer Zakon o kulturi, član 47 propisuje organe upravljanja, i egzaktno definiše razliku izmedju poslovnog direktora i direktora. Član 21 Zakona o pozorišnoj djelatnosti propisuje da pozorišnom ustanovom upravlja pozorišni savjet i direktor. Odlukom iz 2014.godine iz Statuta CNP-a izbrisan je pojam poslovni direktor i preimenovan u direktor. Dakle, po Statutu CNP-a ni po samoj sistematizaciji pozorišta radno mjesto poslovnog direktora (afirmisanog iz oblasti društvene djelatnosti) je nepostojeće”, naveli su oni tada, a Sošić ističe da ni to nije potrebno objašnjavati.

“Dakle, vi ste već presudili i tu činjenicu okarakterisali nezakonitom? Samo na osnovu tvrdnji nekoliko ljudi, bez ikakvih relevantnih zaključaka institucija koje su za to nadležne? Da je resorno ministarstvo predložilo, a Vlada imenovala, uz proceduralnu i administrativnu kontrolu svih tijela i komisija za to zaduženih, i da je cijeli taj postupak nezakonit? Nema potrebe objašnjavati, samo sa žaljenjem konstatovati koliko nisko može pasti javni dijalog u našem društvu i o kakvim besmislicama se sve može raspravljati u medijima”, zaključuje on.

Primijenili mjere NKT-a, ali ne na štetu pozorišta

Dio glumačkog ansambla tvrdi i da se na probama za predstavu “Posjeta stare dame” u režiji Aleksandra Morfova ne poštuju mjere NKT-a i IJZ-a ističući da je ansambl za ovu situaciju brojniji nego što bi trebalo. Sošić je za “Vijesti” potvrdio da na predstavi radi 12 glumaca uz četiri studenta glume, kao i tri muzičara.

Na pitanje da objasni konstataciju da je “repertoarska politika iznad epidemiološke situacije” koju su mu glumci zamjerili, Sošić ističe da je rečenica zlonamjerno izvučena iz konteksta.

“Ova rečenica je istrgnuta iz konteksta jednog razgovora i pokušava se banalno i zlonamjerno predstaviti kao nastojanje da se po bilo koju cijenu ugrožavaju nečiji životi. Naravno, nikome normalnom ne pada na pamet da je repertoar iznad bilo čijeg života i sa prezirom odbacujem takve besmislice”, kaže on i dalje objašnjava:

“To, zapravo, znači da je pandemija trenutna okolnost, a da su estetski i umjetnički standardi koje mora imati repertoar nacionalnog teatra osnovni zadatak i cilj ispod koga se ne može ići. To znači da se apsolutno moraju implementirati sve mjere NKT-a, ali ne na štetu pozorišne umjetnosti. Ne može se nacionalni teatar pretvoriti u amatersku družinu u kojoj će se projekti raditi ad hoc, u kom će se zbog epidemije raditi samo monodrame, recitatorske večeri i slično”, smatra Sošić.

“Suština te rečenice je bila da će se i u situaciji pandemije, repertoar voditi isključivo standardima kvaliteta. Tako smo i uradili - u situaciji potpune blokade svih pozorišta na svijetu, uspjeli smo da dovedemo veliko rediteljsko ime, Aleksandar Morfov, koji režira genijalno dramsko djelo Direnmata ‘Posjeta’. Naš način uspostavljanja kompromisa između repertoarskih standarda i mjera NKT, je bio taj da je ovaj reditelj, zajedno za dramaturgom, izvršio adaptaciju ovog dramskog djela i smanjio broj likova sa preko 30 na 16. Korak dalje je i taj što se rediteljsko promišljanje mizanscena usmjerilo ka tome da među likovima ima što manje kontakata, da koncept statičnosti bude pozorišnim sredstvima utemeljen, da počiva na dramaturško rediteljskom promišljanju distance između glumaca, a ne isključivo zato što je tako propisalo NKT. Uostalom, sve što govorimo očituje se i u praksi koju ovih mjeseci uspostavljaju nama srodne kuće u regionu i Evropi. Ovih dana u Narodnom pozorištu u Beogradu izvode se opere sa više od 100 učesnika, predstave sa više od 30 glumaca, itd. Isto je tako u ostalim Narodnim pozorištima u regionu. Uostalom, zamjerka da je neadekvatan broj glumaca u podjeli nove predstave, te da je to samo po sebi epidemiološki rizik, ne stoji, jer iskustvo pokazuje da je u manjim podjelama u Gradskom pozorištu i Zetskom Domu ipak došlo do pojave virusa, i da se virus proširio na veliki broj članova tih ekipa”, zaključuje umjetnički direktor CNP-a.

( Jelena Kontić )