Estonija se davno spremila za učenje na daljinu

Dok se veliki broj djece širom svijeta tokom pandemije osjeća isključeno iz obrazovanja, bez pristupa laptopu ili internetu, đaci u Estoniji uživaju u blagodetima dugoročnog ulaganja te baltičke države u digitalno učenje.

Dugo prije nego što je koronavirus počeo da pravi haos u svijetu, Estonija je razvoj digitalnih vještina, brzi internet i sofisticiranu IT infrastrukturu odredila kao nacionalni prioritet. Ona je 2001. ostala jedna od prvih država u svijetu koje su pristup internetu klasifikovale kao ljudsko pravo.

Estonske škole godinama koriste digitalne materijale za učenje i elektronske sisteme za upravljanje školama, pa se bez problema prešlo na onlajn nastavu kada su škole u Talinu zatvorene zbog pandemije, piše “Gardijan”.

Nastava na daljinu je širom svijeta praćena brojnim preprekama i ograničenjima. Nastavnici su morali da na brzinu savladaju digitalne vještine, a veliki broj djece nema uslova da prati taj oblik nastave.

“Nije bilo baš tako lako, ali smo na mnoge načine definitivno u boljoj situaciji od ostalih,” kaže Taavi Kritsman, direktor škole “Tartu Erakool” za djecu uzrasta od sedam do 13 godina u gradu Tartu na istoku zemlje.

Dugo prije kovida, đaci u Kritsmanovoj školi su imali svoje iPad uređaje, kojima je škola centralno upravljala i redovno su korišteni za predavanje i učenje lekcija, a djeca su bila naviknuta na povremeno onlajn učenje, kada su radili od kuće umjesto u zgradi škole, gdje su se njihovi nastavnici bavili drugim zadacima, navodi “Gardijan”.

“Tartu Erakool” jeste privatna škola i možda je bolje opremljena od drugih, ali od sticanja nezavisnosti od Sovjetskog Saveza 1991, ambiciozni mladi lideri Estonije krenuli su u stvaranje digitalne države, pri čemu je obrazovanje bilo centralni dio njihovih planova.

Projekat Tiigrihüpe (Skok tigra) je pokrenut 1997. kako bi se školama obezbijedili računari i pristup internetu, kao i digitalna obuka za nastavnike. “Estonija se godinama pripremala za digitalno obrazovanje,” kaže Laura Limperk-Kutaru iz estonskog ministarstva obrazovanja. “Za nas prelazak na učenje na daljinu bije bio ništa novo.”

“Gardijan” piše da su estonske škole prije pandemije rutinski koristile materijale za digitalno učenje, uključujući platformu digitalnih udžbenika Opiq i sisteme elektronskog upravljanja školom kao što je eKool, koji povezuje učenike, roditelje i nastavnike. “Svi ti sistemi funkcionišu godinama. Kada je kovid zatvorio škole, to je bilo samo premještanje iz učionica u virtuelno okruženje,” kazala je Limperk-Kutaru.

Britanski list navodi da nije svako dijete u Estoniji imalo pristup laptopu ili tabletu, ali da su škole, lokalne vlasti i volonterske organizacije priskakale u pomoć. Tim “obrazovnih tehnologa” stacioniranih u školama radio je sa nastavnicima kako bi osigurao najbolju upotrebu digitalnih resursa. Rezultati su pozitivni i nastavnici su uspjeli da dopru do skoro sve djece, kazala je Limperk-Kutaru. Ona je sigurna da nije bilo nekog značajnog gubitka što se tiče učenja. “Trenutno ne vidimo veliku razliku u odnosu na druge godine.” “Gardijan” navodi da bi u Engleskoj kovid mogao izbrisati deset godina napretka u smanjenju razlike u dostignućima između đaka u nepovoljnom položaju i njihovih vršnjaka.

Estonija ne samo da je uspješna tokom blokade usljed pandemije, nego posljednjih godina ostvaruje izuzetne rezultate na polju obrazovanja i u međunarodnim Pisa testovima nadmašila je čak i Finsku.

Andreas Šleiher, šef za obrazovanje i vještine u Organizaciji za ekonomsku saradnju i razvoj, kaže da su prosvjetni radnici u Estoniji navikli da rade kao kreatori ambijenta za inovativno učenje i da imaju veliku fleksibilnost u vezi sa tim kako da najbolje konfigurišu ljude, prostor, tehnologiju i vrijeme u odnosu na kontekst.

“Pošto je stekla nezavisnost, Estonija, za razliju od drugih država regiona, nije pokušavala da obnovi stari sistem, nego je angažovala mladu generaciju preduzetnika da naprave potpuno novi javni sistem u čijem središtu je preduzetništvo i digitalizacija”.

( Angelina Šofranac )