Uništavanje arheoloških nalazišta u Pljevljima: U Mejtefu harali lovci na blago
Krivične prijave podnijete su za devastiranje arheološkog nalazišta Trlica, kao i protiv nepoznatih osoba koje su devastirale arheološke lokalitete Mejtef i Mališina pećina
Predsjednik Ekološkog društva “Breznica” Milorad Mitrović podnio je tri krivične prijave zbog uništavanja arheoloških nalazišta u Pljevljima.
On je prijave podnio protiv izvođača radova na putnom pravcu Pljevlja-Mihajlovica, gdje se nalazi arheološko nalazište Trlica, kao i protiv nepoznatih osoba koje su, kako navodi, devastirale arheološke lokalitete Mejtef i Mališina pećina.
“Kao predstavnik NVO “Breznica” u saznanju sam, a i lično sam se uvjerio, da su odgovorna lica izvođača radova na proširenju treće trake na putnom pravcu Pljevlja-Mihajlovica, svjesno ili nesvjesno, značajno oštetili i uništili veoma značajno arheološko nalazište u mjestu Trlica. Smatram da se investitor pridržavao projektne dokumentacije i urbanističko-tehničkih uslova, a smatram i da je projektant i institucije koje su propisale i izdale urbanističko tehničke uslove, građevinsku dozvolu za izvođenje radova, bili obavezni da prije izdvanja istog urade studije, elaborate koji bi ukazivali na postojanje arheološkog nalazišta i potrebu očuvanja istog. Odgovornost ima i Zavod za zaštitu spomenika koji je takođe bio u obavezi da označi i obilježi ovo značajno nalazište, te da bude u toku oko aktivnosti koje su bile projektnom dokumentacijom planirane. Dakle, smatram da postoji više odgovornih lica u ovim pravnim licima koje treba obuhvatiti izviđajnim, istražnim radnjama i shodno zakonskim propisima pozvati na odgovornost”, naveo je u prijavi Mitrović.
Nadgrobni spomenici, odnosno stele su nestale sa lokaliteta Mejtef, a svuda okolo i u potoku i u njegovom obalnom dijelu vidljive su rupe, vjerovatno od iskopavanja predmeta koji su bili otkriveni detektorima za metal
Poseban problem, zbog kojeg je podnio prijavu, je arheološko nalazište u mjestu Mejtef nedaleko od sela Gradac kod Pljevalja, koje je opustošeno i uništeno poslije pohoda lovaca na blago.
“Nekoliko godina unazad pratimo dešavanja na arheološkom lokalitetu koje se nalazi između zgrade poljoprivredne zadruge i izletišta na kome se nekad nalazio objekat motela koji je srušen uzvodno uz potok. Rendžerska služba NVO “Breznica” je otkrila stele koje je potkopao potok i koje su se nalazile na tom lokalitetu, mislim da ih je bilo pet, da bi nakon objavljivanja u Pljevaljskim novinama, nepoznata lica započela iskopavanja i povrede tih grobova, odnosno grobnih mjesta sa detektorima i drugom opremom. Po saznanju podnijeli smo prijavu policiji u Pljevljima i ukazali na te protivzakonite radnje i aktivnosti. Nakon nekog vremena nadgrobni spomenici, odnosno stele su nestale sa tog lokaliteta, a svuda okolo i u potoku i u njegovom obalnom dijelu vidljive su rupe, vjerovatno od iskopavanja predmeta koji su bili detektovani detektorima za metal”, piše u prijavi Mitrovića.
Navodi se da su se aktivisti “Breznice” 8. novembra, obilazeći lokalitet, uvjerili da se radi na otkopavanju drugih nadgrobnih spomenika, odnosno grobova i da je jedna od grobnica sa strane otvorena u manjem dijelu, “vjerovatno sa namjerom da se teška nadgrobna ploča pomjeri i da se uđe u grobnicu”.
“S obzirom na to da smatramo da se radi o značajnom arheološkom nalazištu, jer su na stelama nadgrobnim pločama ispisani brojevi i slovne oznake rimskim pismom, tražimo da se na osnovu tehničkih operativnih aktivnosti pokuša doći do informacija i lica koja se očigledno u dužem vremenskom periodu bave iskopavanjem na tom lokalitetu i uništavaju ga i skrnave”, naveo je Mitrović.
Iskopavanja, navodno, obavljaju nepoznati ruski državljani
"U saznanju sam da se na arheološkom nalazištu Mališina pećina kod sela Ljutići vrši iskopavanje od strane meni nepoznatih lica, a koja dolaze i imaju smještaj negdje u Ljutićima, navodno su ruski državljani, ali nikome sa kim sam pričao nije poznato i nisam uspio saznati ko su osobe koje provode po mjesec dana na tom lokalitetu, koji su im motivi, da li su pronašli neke vrijedne predmete i nakit i gdje se ti eventualni predmeti nalaze. Tražim da se ispita da li je to arheološko nalazište registrovano kod Zavoda za zaštitu spomenika kulture ili kod neke druge institucije", piše u prijavi Mitrovića.
( Dejan Peruničić )