O univerzalnim vrijednostima i identitetu

Da se i putem jezika i književnosti mogu aktuelizovati i promovisati univerzalne vrijednosti i identitetske komponente crnogorskog društva pokazao je istoimeni projekat Filološkog fakulteta iz Nikšića u sklopu koga je održan naučni skup.

Ciljevi projekta bili su aktuelizacija crnogorskih identitetskih komponenti putem jezičkih i književnih istraživanja i pozicioniranje tradicionalnih crnogorskih vrijednosti na odabranom korpusu književnih djela i druge pisane jezičke produkcije.

“Vrijednosti se smatraju dijelom kulturne tradicije, nasljeđa i identiteta jednog naroda. Kao takve, one se odslikavaju u produktima različitih umjetnosti, pa tak i u književnosti i jeziku, bilo da je u pitanju njegova umjetnička bilo neumjetnička upotreba”, saopštili su organizatori skupa.

Skup „Književnost i jezik u funkciji promovisanja univerzalnih vrijednosti i identitetskih komponenti crnogorskog društva“ otvorio je prof. dr Dragan Bogojević, dekan Filološkog fakulteta, a nakon njega uvodno izlganje o mjestu i ulozi društveno-humanističkih nauka imala je doc. dr Biljana Maslović.

“Tokom realizacije projekta istraživači su sproveli jezička i književna istraživanja uspostavljajući interdisciplinarne veze i odnose između nauka relevantnih za konačne zaključke istraživanja, kao i interkulturalne i intertekstualne odnose u sinhronoj i dijahronoj ravni”, navodi se u saopštenju organizatora.

Rezultati istraživanja, koji će biti publikovani u okviru monografije, predstavljeni su u okviru dvije sekcije - lingvistička i književna perspektiva univerzalnih vrijednosti u crnogorskom društvu.

Učesnici naučnog skupa bili su profesori i profesorice Filološkog fakulteta sa šest studijskih programa - prof. dr Sonja Nenezić, doc. dr Sanja Šubarić, prof. dr Ljijana Pajović Dujović, prof. dr Dragan Bogojević, prof. dr Ana Pejanović, prof. dr Tatjana Jovović, doc. dr Jasmina Nikčević, doc. dr Miodarka Tepavčević, doc. dr Dušanka Popović, prof. dr Miloš Krivokapić, prof. dr Vesna Vukićević Janković, doc. dr Deja Piletić i doc. dr Radmila Lazarević.

U okviru sekcije lingvistička perspektiva prezentovani su radovi o jezičkom aspektu sudske i izvršne vlasti u Crnoj Gori XIX vijeka, o identitetu jezika Nikole Petrovića, o doprinosu Stefana Mitrova Ljubiše crnogorskom književno-kulturnom razvoju u drugoj polovini XIX vijeka, o obrazu u staroj Crnoj Gori, o crnogorskom etnolingvističkom identitetu, kao i osvješćivanje društvenih ikulturoloških osobitosti kroz proces prevođenja. Kada je u pitanju književna perspektiva, teme su bile univerzalno ljudsko u “Gorskom vijencu” i “Eseju o toleranciji”, književni i etnološki diskurs Stefana Mitrova Ljubiše i Sima Matavulja o Crnoj Gori, herojski univerzum Pjera Korneja, kulturalno memorijska matrica Njegoševog djela, transfer mitologeme crnogorsko - japanskog rata iz epskog usavremeni narativ, ženski kod u književnosti Katarine Sarić i slike u kamenu između dva rata.

Tokom diskusije nametnule su se nove teme i ideje za naredna naučna istraživanja crnogorske kulturne baštine, posebno kada su jezik i književnost u pitanju.

Projekat “Književnost i jezik u funkciji promovisanja univerzalnih vrijednosti i identitetskih komponenti crnogorskog društva” Filološki fakultet realizovao je uz podršku Ministarstva kulture.

( Svetlana Mandić )