Hoće da izvuku Navaljnog "iz kandži ubica"

Policija je juče privela više od tri hiljade osoba i upotrijebila silu da razbije proteste širom Rusije na kojima su desetine hiljada građana tražile oslobađanje opozicionara Alekseja Navaljnog.

Vlasti su upozorile građane da dolaskom na protest rizikuju da se zaraze kovidom-19, kao i krivično gonjenje i mogući zatvor zbog prisustva neodobrenom događaju. Međutim, demonstranti su prkosili zabrani i velikoj hladnoći i izašli u velikom broju.

Navaljnijev saveznik Leonid Volkov ih je pozvao da učine isto sljedećeg vikenda u pokušaju da oslobode Navaljnog iz, kako je rekao, “kandži njegovih ubica”.

Navaljni je pozvao pristalice da protestuju nakon što je prošlog vikenda uhapšen po povratku u Rusiju iz Njemačke, gdje se liječio od trovanja nervnim agensom novičok.

Njegova supruga Julija Navaljnaja je na društvenim mrežama objavila da je i ona privedena. Ona je kasnije oslobođena.

U centru Moskve se, prema procjeni reportera agencije Rojters, okupilo najmanje 40.000 ljudi, na jednom od najvećih neodobrenih protesta posljednjih godina. Na snimcima koji su objavljeni na društvenim mrežama, vidjelo se kako policajci tuku nenaoružane demonstrante, privode ih i guraju u kombije.

Veliki broj vozača u Moskvi je pritiskao sirene u znak podrške demonstrantima. Vlasti su saopštile da je izašlo oko četiri hiljade ljudi. Rojters navodi da je ministarstvo spoljnih poslova na sarkastičan način komentarisalo cifru koju je iznijela britanska agencija.

“Zašto odmah ne kažete četiri miliona?”, saopštilo je ministarstvo na zvaničnom kanalu za poruke, Telegram.

Navaljnijev saradnik Ivan Ždanov je rekao da je u prijestonici izašlo 50.000 ljudi, objavio je portla Proket media.

Neki demonstranti su uzvikivali “Putin je lopov”, “Sramota” i “Sloboda za Navaljnog!”

U danima uoči protesta, privedeni su neki saveznivci Navaljnog, dok su neki juče lišeni slobode.

Grupa OVD-Info za praćenje protesta saopštila je da je širom Rusije privedeno najmanje 3.296 osoba, uključujući 1.294 u Moskvi. OVD-Info je prijavio hapšenja na protestima u skoro 70 gradova.

Navaljni, 44-godišnji pravnik, nalazi se u zatvoru u Moskvi, iščekujući ishod četiri procesa koje opisuje kao izmišljene. On optužuje predsjednika Vladimira Putina da je naredio pokušaj njegovog ubistva. Putin to odbacuje i tvrdi da je Navaljni dio prljave kampanje koju podržava SAD u cilju njegove diskreditacije.

Neki demonstranti su marširali prema zatvoru, gdje je policija čekala da ih uhapsi. Društvenim mrežama su kružile fotografije demonstranata sa povredama poput okrvavljene glave. Ti prizori su podsjetili na višemjesečne nemire u Bjelorusiji gdje su u avgustu izbili antivladini protesti zbog navoda o krađi izbora.

Sergej Radčenko (53), koji je juče protestovao u Moskvi, rekao je za Rojters: “Umoran sam od toga da se bojim. Nisam izašao zbog sebe ili zbog Navaljnog, nego zbog svog sina, jer u ovoj zemlji nema budućnosti.”

Kremlj, koji je prethodne proteste opisivao kako ilegalne i djelo “provokatora”, nije komentarisao jučerašnje demonstracije.

Državni tužioci su saopštili da će provjeriti navode o nasilju demonstranata nad policajcima.

U Berlinu, Hamburgu i Minhenu, skoro hiljadu ljudi je protestovalo protiv hapšenja Navaljnog. Male demonstracije su održane i u Bugarskoj, a u Parizu se okupilo 200-300 osoba, prema navodima Rojtersa.

Policija u sibirskom Jakutsku, jednom od najhladnijih gradova u svijetu, gdje je temperatura juče iznosila minus 52 stepena Celzijusa, zgrabila je jednog demonstranta za ruke i noge i ugurala ga u kombi, pokazao je video snimak.

U Moskvi su privedeni neki novinari koju su izvještavali sa protesta, što je naišlo na kritike američke ambasade.

“Ruske vlasti hapse mirne demonstrante, novinare. Izgleda da su u pitanju udruženi napori za gušenje slobode govora i mirnog okupljanja,” napisala je na Tviteru portparolka Rebeka Ros.

Juče je dolazilo do prekida rada mobilnih telefona i internet usluga, objavio je sajt sa monitoring downdetector.ru. Vlasti ponekad koriste tu taktiku da demonstrantima otežaju međusobnu komunikaciju i dijeljenje video snimaka na internetu.

Britanija je pozvala Rusiju da poštuje međunarodne obaveze iz oblasti ljudskih prava, pri čemu je ministarstvo spoljnih poslova saopštilo da je “duboko zabrinuto zbog privođenja mirnih demonstranata”.

Kako bi podstakao podršku uoči protesta, tim Navaljnog je ove nedjelje objavio snimak o raskošnoj palati na Crnom moru koja je navodno u Putinovom vlasništvu. Portparol Kremlja Dmitrij Peskov je rekao u petak da je istraga o palati “laž”. Taj snimak je do juče pogledalo više od 68 miliona ljudi, navodi Rojters.

U izjavi iz zatvora u petak, Navaljni je poručio pristalicama da je dobro raspoložen i, u slučaju da mu se desi bilo šta misteriozno, da je emotivno stabilan i da ne planira da naudi sebi.

Navaljnijevi saradnici se nadaju da će iskoristiti nagomilane frustracije u narodu zbog višegodišnjeg pada zarada i ekonomskih posljedica pandemije. Međutim, za sada djeluje nemoguće uzdrmati Putinovu vlast s obzirom na to 68-godišnji predsjednik redovno bilježi podršku iznad 60 odsto, puno veću od one koju uživa Navaljni.

( Angelina Šofranac )