Nikšić - zašto je toliko bitno

„Crna Gora jeste stekla nezavisnost, ali se ta nezavisnost stalno napada i osporava, i zato na ovim izborima mi opet glasamo da li će Crna Gora biti nezavisna ili će biti dio srpskog sveta”. Mantra koju je DPS neumorno rabio na svim izborima proteklih 14 godina, uz manje modifikacije, se ovih dana rodila u novoj formi koju je skovao Demokratski front - nova borba za slobodu.

DF protežira tezu da je 30. avgusta na izborima pobijedio srpski narod, ali da je ta pobjeda, pa samim tim i sloboda - oteta, i zato se ona mora osvajati iznova na lokalnim izborima, podrškom koaliciji koju oni predvode.

Tu dolazimo do odgovora, zašto su izbori u Nikšiću mnogo više od lokalnog pitanja. Drugi najveći grad u Crnoj Gori, rodni grad Mila Đukanovića (ali i Zdravka Krivokapića), debakl bojkota na prethodnim izborima, sve postaje manje važno jer - nešto drugo je u fokusu.

Glavno pitanje izbora u Nikšiću je pitanje legitimiteta sadašnje parlamentarne većine. Izbori u Nikšiću padaju na cirka 100 dana rada Vlade Zdravka Krivokapića. On se, sjetimo se, u rekordnom roku razišao sa rukovodstvima partija sa liste koju je predvodio, a onda formirao Vladu u kojoj nema nikoga sa spomenute liste. Pitanja o tom bizarnom odnosu su uglavnom razriješena, osim jednog koje je ostalo bez odgovora - ko je u stvari dobio podršku 30. avgusta? Da li je to Krivokapić, koji je sa sobom donio otvorenu podršku Crkve ili su to Andrija Mandić, Milan Knežević, Vladimir Joković i ostali, koji u kampanji nisu postojali, ali kažu da su na terenu odradili veliki posao. Iz te perspektive su jasna dva medijska narativa, jedan koji kreira DPS propaganda i drugi koji kreira DF/SNS propaganda.

Te dvije propagande se (i dalje) savršeno hrane, jer obje daju podjednak značaj - do skora marginalnoj krilatici - „srpski svet“. U tom svijetu, zavisno od ugla posmatranja, Krivokapićeva vlada je istovremeno četnička, svetosavska i velikosrpska, ali i antisrpska, Milova i dukljanska... Jedini zajednički epitet koji dobija je - izdajnička, zavisno od toga da li je izdala srpstvo ili crnogorstvo. Na kraju se da zaključiti kako je otac obje propagandne metode isti.

Iz te perspektive postaje jasno zašto je srbijanska štampa kreirala čitav narativ o tome da je Krivokapić na čelu „antisrpske” vlade i da će na izborima u Nikšiću nastupiti sa Dakom Davidovićem, a zatim se udružiti sa Đukanovićem, ne bi li spriječili pobjedu „autentičnih Srba”. Toliko hrabar narativ, koji su afirmisali direktno i aktivisti DF-a („danas je gore nego prije 30. avgusta”) liči na „all in” strategiju u pokeru - nikšićki izbori su posljednja šansa za Front, ali i za DPS. Gubitak Nikšića bi bio nedoknadivi udarac za DPS i potvrda njihovog očiglednog osipanja, a slab rezultat DF-a bi značio da ne bi imali legitimitet da zatraže eventualnu rekonstrukciju Vlade, na koju bi u drugačijem scenariju, u političkom smislu, polagali pravo.

Šta međutim, očevidno, može amortizovati osipanje i više nego izvjestan poraz DPS-a na nikšićkim izborima? Najmanje, tri faktora: 1) previše lista (poput „fristajlera” iz „Za život Nikšića”), koje žele da razgrabe glasačko tijelo parlamentarne većine, što može rezultirati rasipanjem glasova (ne treba zaboraviti da je jedan od razloga rezultata na parlamentarnim izborima bila formula koja je onemogućila rasipanje tadašnjih opozicionih glasova); 2) mogući izostanak otvorene podrške Zdravka Krivokapića jednoj od lokalnih lista, što može posljedovati rastom broja apstinenata; 3) međusobno sukobljavanje lista nove parlamentarne većine, i zaboravljanje na političku konkurenciju, koja teži da povrati vitalnost, a koja je Nikšić (kao nekadašnji industrijski centar) dovela do ruba ekonomske održivosti.

Teme i traume koje su 2012. godine dovele do sindroma „Drago Đurović” danas ne trebaju nove oblike i sumnje, već elementarnu političku ozbiljnost i zrelost nove parlamentarne većine, ali i nešto više i suštinskije od toga.

Ako smo 30. avgusta imali prvu smjenu vlasti, 14. marta je prva šansa za poštene i demokratske izbore. Prve informacije sa terena ukazuju da DPS nije jedina adresa kojoj fer izbori ne odgovaraju, ali ostaje utisak da su nikšićki izbori prvi pravi i suštinski demokratski test za budućnost Crne Gore.

( Srdan Kosović )