Na Mars sletio rover NASA

Rover američke svemirske agencije NASA je sletio na Mars večeras u 21:56h poslije sedam mjeseci putovanja, više decenija rada i više milijardi utrošenih dolara.

Njegov zadatak je da odgovori da li je život nekad postojao van Zemlje.

Rover je sletio na krater nazvan Jezero i najriskantniji je do sada za slijetanje zbog njegovog reljefa.

Istražitelji misle da je taj krater prije 3,5 milijardi godina imao jezero oko 50 kilometara u prečniku. Krater je nazvan Jezero prema bosanskom mjestu čiji mještani su danas preko video bima u dvorištu jedne škole pratili prenos slijetanja rovera američke svemirske agencije.

Nešto poslije 21.30 po srednjeevropskom vremenu letjelica je ušla u atmosferu Marsa brzinom od 20.000 kilometara na čas, zaštićena svojim termičkim štitom koji je odbacila kada se otvorio supersonični padobran. Osam raketa je usporilo letjelicu da bi se spustila na svojih šest točkova suspendovanih na kablovima.

Misija američke svemirske agencije je da se nađu tragovi ranijeg života na Crvenoj planeti, tako što će se godinama skupljati uzorci stijena.

Zapečaćene tube treba zatim da se vrate na Zemlju u jednoj misiji u budućnosti tokom 2030-ih, da bi se tu analizirali i možda na kraju uspjeli da odgovore na jedno od pitanja koje nas opsijeda vekovima, odnosno da li smo sami u Univerzumu, rekao je Tomas Zurbuhen, pomoćnik direktora za nauku u NASA.

Letjelica nazvana Persevirans (Perseverance-izdržljivost) najveća je i najkompleksnija ikad poslata na Mars. Izgradila je Džet Propalšon laboratorija u Kaliforniji, teška je jednu tonu i opremljena je robotskom rukom dugom preko dva metra i sa 19 kamera.

Američki robot je vozilo veličine automobila, tehnološki najsavremeniji ikad napravljen, sa brojnim kamerama, mikrofonima, bušilicama i laserima. Vozilo sa šest točkova koje ide na pogon plutonijuma treba da izvadi sitne geološke uzorke koje bi trebalo da se vrate nazad na Zemlju oko 2031. godine. Ukupan trošak je preko osam milijardi dolara.

Prvi uzorci bi mogli da počnu da se skupljaju ovog ljeta.

U prvim mjesecima misija neće biti posvijećena svom glavnom cilju, tada će se sprovoditi paralelni eksperimenti.

NASA hoće da dokaže da je moguće da motorizovana letjelica leti na drugoj planeti. Helikopter nazvan Indženuiti (Ingenjuity) treba da uspije da se digne u vazduh čija gustina je jedan odsto od atmosfere Zemlje. Takođe dva mikrofona bi mogla prvi put da zabilježe zvuke sa Marsa.

NASA će takođe ekperimentisati o proizvodnji kiseonika direktno na licu mjesta preko instrumenta veličine akumulatora za automobil koji funkcioniše malo kao biljka, udiše ugljen dioksid iz marsovske atmosfere. Taj kiseonik bi mogao da služi ljudima koji bi došli da se tu nastane, ali takođe i kao gorivo.

( BETA, Miljana Kljajić )