Roditelji djece koja idu u JPU "Đina Vrbica" za hranu plaćaju mnogo više nego je realno

Roditelji djece, koja pohađaju podgoričku predškolsku ustanovu “Đina Vrbica”, za ishranu mališana plaćaju značajno veći iznos nego što su stvarni troškovi.

To, smatraju u Državanoj revizorskoj instituciji (DRI), nije u skladu sa Opštim zakonom o obrazovanju i vaspitanju kojim je propisano da je djelatnost ustanove neprofitabilna.

DRI je, revizijom pravilnosti poslovanja-raspolaganja sopstvenim prihodima te ustanove, utvrdila neusklađenosti poslovanja sa Opštim zakonom o obrazovanju i vaspitanju, Zakonom o predškolskom vaspitanju i obrazovanju i Pravilnikom o određivanju visine troškova ishrane djece koje plaćaju roditelji u javnoj predškolskoj ustanovi.

Utvrđene su i neusklađenosti poslovanja te ustanove i sa Zakonom o javnim nabavkama, zbog čega je nadležni Kolegijum DRI dao uslovno mišljenje.

DRI je 2014. godine kontrolisala više državnih vrtića u Podgorici, Nikšiću, Danilovgradu i Cetinju i utvrdila da visina troškova za ishranu djece koje plaćaju roditelji ne odgovara stvarnim troškovima za nabavku prehrambenih proizvoda za ishranu djece

U posljednjoj reviziji podgoričke ustanove, DRI je ukazala na to da je odlukom Upravnog odbora podgoričke ustanove utvrđena visina troškova ishrane djece (za jaslice 40 eura i za vrtić 39 eura), ali nije utvrđena visina troškova boravka djece, što nije u skladu sa Zakonom o predškolskom vaspitanju i obrazovanju koji propisuje da „visinu troškova boravka i ishrane, odnosno boravka djeteta u javnoj ustanovi utvrđuje organ upravljanja ustanove, uz saglasnost Ministarstva“.

Upravnom odboru preporučeno je da utvrdi visinu troškova boravka djeteta.

„Upravni odbor ustanove nije utvrdio troškove ishrane djece prema kretanju cijena na tržištu, što nije u skladu sa Pravilnikom o određivanju visine troškova ishrane djece koje plaćaju roditelji u javnoj predškolskoj ustanovi. Državnom revizoru nije stavljen na uvid obračun na osnovu kojeg je, odlukom Upravnog odbora iz 2015, utvrđena visina troškova ishrane djece u iznosu 40 eura (za jaslice) i 39 eura (za vrtić). Ustanova je dostavila državnom revizoru obračun utroška namirnica po obrocima sa obračunom cijene iz 2017, na osnovu kojeg je izvedena cijena cjelodnevnog obroka cijele radne nedjelje u iznosu od 6,605 eura, odnosno na mjesečnom nivou 26,42 eura. Navedeno za posljedicu ima da roditelji za ishranu djece plaćaju značajno veći iznos nego što su stvarni troškovi ustanove po istom osnovu, što nije u skladu sa Opšteg zakona o obrazovanju i vaspitanju kojim je propisano da je djelatnost ustanove neprofitabilna“, navodi se u reviziji.

DRI je upozorila Upravni odbor ustanove, na čijem je čelu Vuk Stanišić, da visinu troškova ishrane, koju plaćaju roditelji, treba da utvrđuje na osnovu obračuna i prema kretanju cijena na tržištu.

Iz DRI podsjećaju i na to da važećim Pravilnikom o određivanju visine troškova ishrane djece koje plaćaju roditelji u javnoj predškolskoj ustanovi (koji je donijelo Ministarstvo prosvjete i sporta) nije uređen način utvrđivanja troškova boravka djece kao ni raspodjela sredstava ostvarenih po osnovu boravka, što nije u skladu sa Zakonom o predškolskom vaspitanju i obrazovanju kojim je propisano da se “utvrđivanje visine troškova boravka i ishrane, odnosno boravka iz stava 1 ovog člana i raspodjela sredstava koja su ostvarena po osnovu plaćanja troškova boravka bliže uređuje propisom Ministarstva”.

„Preporučuje se Ministarstvu prosvjete, nauke, kulture i sporta da bliže uredi način utvrđivanja troškova boravka i ishrane djece, kao i raspodjelu sredstava koja se ostvaruju po osnovu plaćanja troškova boravka“, navodi se u izvještaju.

Revizijom je utvrđeno i da tokom 2018. i 2019. godine finansiranje izdataka ustanove nije vršeno u potpunosti u skladu sa Opštim zakonom o obrazovanju i vaspitanju, jer „ustanovi u punom iznosu nijesu obezbijeđena sredstva iz budžeta Crne Gore za bruto zarade i ostala lična primanja zaposlenih, tekuće investiciono održavanje, investicije u ustanovama, materijalne troškove, rashode za energiju i dr“.

„Upravni odbor ustanove nije donio godišnji finansijski plan za 2018. godinu i 2019, što nije u skladu sa Opštim zakonom o obrazovanju i vaspitanju i Statutom JPU “Đina Vrbica”. Preporučuje se Upravnom odboru ustanove da donosi godišnji finansijski plan i posebno pažnju obrati na planiranje sredstava iz budžeta Crne Gore, u skladu sa Opštim zakona o obrazovanju i vaspitanju“, ističe se u izvještaju.

Nadležni Kolegijum DRI utvrdio je da karakter nalaza u predmetnoj reviziji nalaže da subjekt revizije, u roku od 30 dana po dostavljanju Konačnog izvještaja, izradi i dostavi Državnoj revizorskoj instituciji plan aktivnosti za realizaciju preporuka koji sadrži mjere, nosioce, aktivnosti i rokove.

„I da subjekt revizije, u skladu sa Zakonom o DRI, u roku od šest mjeseci, po dostavljanju Konačnog izvještaja, izvijesti DRI o preduzetim radnjama po izrađenim i dostavljenim preporukama“, zaključuje se u izvještaju.

Nisu poštovali ni Zakon o javnim nabavkama

DRI je podgoričku ustanovu upozorio da nije donijela interni akt kojim je uređeno raspolaganje sopstvenim prihodima, što nije u skladu sa Zakonom o upravljanju i unutrašnjim kontrolama u javnom sektoru koji propisuje da svi bitni poslovni propisi trebaju biti regulisani internim pravilima.

DRI ističe i da u 2018. i 2019. subjekt revizije nije planirao nabavke male vrijednosti, ali ih je ipak realizovao i to u ukupnom iznosu od 521.285,72 eura.

„Subjekt revizije je sproveo četiri postupka nabavki male vrijednosti za nabavku molersko-farbarskih i zanatskih radova, ukupne vrijednosti 74.696,70 eura, što nije bilo u skladu sa Zakonom o javnim nabavkama, koji propisuje da ‘naručilac ne smije da dijeli predmet javne nabavke koji predstavlja jedinstvenu cjelinu, sa namjerom izbjegavanja primjene ovog zakona’. Prilikom sprovođenja postupaka nabavki malih vrijednosti u toku 2019, subjekt revizije nije dostavljao zahtjev za dostavljanje ponuda na adrese tri ponuđača (u osam od deset postupaka obuhvaćenih uzorkom). Na ovaj način nije obezbijeđena primjena načela javnih nabavki (načelo ekonomičnosti upotrebe javnih sredstava i načelo obezbjeđivanja konkurencije“, navodi se u izvještaju. Upozoravaju i na to da je ustanova, sprovođenjem hitne nabavke za zakup poslovnog prostora, navodeći kao razlog broj djece u grupama veći od propisane norme, postupila na način koji nije u skladu sa Zakonom o javnim nabavkama. „Broj djece u grupama veći od propisane norme može uticati negativno na uslove u kojima djeca borave, ali ne predstavlja ‘nepredviđeni događaj na koji naručilac nije mogao ili ne može da utiče’, pa ne predstavlja opravdan razlog za sprovođenje hitne nabavke u odnosu na Zakon o javnim nabavkama“, navode revizori.

( Tina Popović )